5. Tema Doğa ve Evren Ölçme ve Değerlendirme Cevapları
5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Koza Yayınları Sayfa 158 Cevabı
Atık üretmek, yalnızca insanlara özgü değil. Her canlı kaçınılmaz olarak atık ortaya çıkarır. Bu, doğal bir şey! Ama, bu gidişte doğal olmayan bir şey var: O da, biz insanların ardında bıraktığı atıkların miktarının ve çeşidinin çokluğu. Tarih boyunca, yeni üretim yöntemleri ortaya çıktıkça, tüketimimiz de artmış. Bizler, pek çok açıdan atalarımızdan daha şanslıyız. Beslenme, barınma gibi gereksinimlerimizi daha kolay sağlıyoruz. Tüketim konusunda çok fazla seçeneğe sahibiz. Ancak, çok fazla çöp üretiyoruz!
Geçmişte, insanların ürettiği atıklar, daha çok, dokumalar, ağaç, kâğıt, kül gibi doğada kolay bozulan, doğal malzemelerden oluşuyormuş. Bugünse, çöpe attığımız atıkların büyük bir bölümü, dayanıklı olmaları için özel olarak üretilmiş malzemelerden oluşuyor. Üstelik de, çöplerin gömüldüğü çöp alanlarının koşullarında bozulma çok yavaş gerçekleşiyor. Evlerimizde, işyerlerinde, devlet kurumlarında, okul ve hastane gibi kurumlarda üretilen atıkları bir düşünün. Paketleme malzemeleri, şişeler, plastik kaplar, artık yiyecekler, piller, boya artıkları, gazeteler, eski giysiler, bozuk aygıtlar, hatta eski mobilyalar… Her gün, hiç görmediğimiz hâlde, çok sayıda atığın ortaya çıkmasına da farkında olmadan katkıda bulunuruz. Bunlar, satın aldığımız, tükettiğimiz şeylerin üretim sürecinde oluşurlar. Üstelik, bunların önemli bir bölümü, çevreye ve insan sağlığına zararlıdır.
1-7. soruları metne göre cevaplayınız.
1. Aşağıdakilerden hangisi bu metnin başlığı olabilir?
A) Canlılar Dünyası B) Atıkları Tanıyoruz
C) Tüketim Malzemeleri D) Geri Dönüşüm
Cevap: B
2. Geçmişte insanların ürettiği atıkların en temel özelliği nedir?
A) Doğada kolay kolay çözülememeleri
B) Geri dönüşüme uygun olmaları
C) Kimyasal maddelerden üretilmeleri
D) Doğal malzemelerden üretilmeleri
Cevap: D
3. Aşağıdakilerden hangisi metnin ana fikri olabilir?
A) Tüketiciler olarak doğal ürünleri tercih etmeliyiz.
B) Yeni üretim yolları bulmalı ve geliştirmeliyiz.
C) Günümüz insanı çok fazla atık üretmektedir.
D) Çöplerden kurtulmak için teknolojiden yararlanmalıyız.
Cevap: C
4. Sizce günümüzde en çok hangi alanlarda atık üretilmektedir?
Cevap: Bence günümüzde en çok üretilen atık sanayi, fabrika atıklarıdır.
5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Koza Yayınları Sayfa 159 Cevabı
5. Evsel atıkların geri dönüşüme kazandırılması için ne tür çalışmalar yapılabilir?
Cevap: Geri dönüşüm tesislerinin sayısı artırılabilir. Belediyeler haftanın belirli günlerinde evlerden geri dönüşüm atıklarını toplayabilir.
6. Metinde geçen eş anlamlı üç kelime belirleyiniz. Bu kelimeleri cümlede kullanarak yazınız.
Metinde geçen eş anlamlı kelimeler ve cümle içinde kullanımı:
Doğal: Tabii
Cümle: Sağlıklı bir hayat için tabii/doğal ürünler yenmelidir.
Gereksinim: İhtiyaç
Cümle: Deprem bölgesinde pek çok eşyaya ihtiyaç/gereksinim duyuldu.
Seçenek: Alternatif
Cümle: Hafta sonu yapılacak gezi için pek çok seçeneğimiz/alternatifimiz var.
7. Metinde önemli bulduğunuz bilgileri aşağıya yazınız.
Metinde önemli bulduğum bilgiler şunlardır:
- Her canlı atık ortaya çıkarır.
- İnsanlar çak fazla miktar ve çeşitte atık üretiyor.
- Eskiden insanlar doğal malzemelerden oluşan atıklar üretirken şimdi doğada çok zor çözünen atıklar üretiyor.
8. Metinde geçen “doğal” kelimesi birden çok anlama gelmektedir. “Doğal” kelimesi ile ilgili açıklamaları uygun olan cümlelerle eşleştiriniz.
- Doğada olan, doğada bulunan: Su doğal bir şekilde akıyor.
- Doğada rastlanan, doğaya uygun olan: Buradaki doğal limanı gördün mü?
- Kendiliğinden olan, insan eliyle yapılmamış: Erdem o kadar doğaldı ki kimse buna şaşırmıyordu.
- Olağan, alışılmış, her zamanki gibi: Bu durumun onu sevindirmesi doğal.
- Yapmacık olmayan: Doğal güzellikler çok fazla.
- Sağduyuya, mantığa uygun olan: Bu durumun onu sevindirmesi doğal.
9. Doğa ve Evren” temasında okuduğunuz bir kitapla ilgili aşağıdaki bilgileri yazınız.
Adı: Doğaya Fısıldayan Çocuklar
Yazarı: Luigi Ballerini
Konusu ve ana fikri:
- Konusu: İki arkadaşın gizemli arayışı
- Ana fikri: Doğanın diliyle konuşmak ve mutluluk arasında gerçekten bir bağ vardır.
5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Koza Yayınları Sayfa 160 Cevabı
10. Aşağıdaki cümlelerden amaç-sonuç anlamı taşıyanları işaretleyiniz.
Sınavdan yüksek not alabilmek için bu hafta dışarıya çıkmayacak. (✓)
Ev alabileyim diye para biriktiriyorum. (✓)
Kira artışı yüzünden para biriktiremiyor.
Sinemaya yetişebilmek için işten erken ayrıldı. (✓)
Annesini görmek umuduyla memlekete gitmiş. (✓)
Kilo vermek için spor yapıyor. (✓)
Kar yağışı nedeniyle arabayla gelmiyor.
Otobüsü kaçırmamak için yarın sabah erkenden kalkacak. (✓)
İyi bir sunum yapabilmek için sürekli prova yapıyordu. (✓)
Dişlerinin çürümesini istemiyorsan her gün dişlerini fırçalamaksın.
11. Aşağıdaki ifadeleri inceleyiniz. İfadelerde anlatılan durumların gerçekleşebilmesi için ifadeleri uygun şekilde tamamlayınız.
Ürünlerin bollaşması için yağmurun çok yağması gerekir.
Yarın dışarı çıkabilirsin ancak önce ödevlerini bitirmelisin.
İstediğin kadar oynayabilirsin yeter ki düşüp bir yerini incitme.
Yemeğini yersen top oynamaya çıkabilirsin.
Düzenli antrenman yapmadıkça kendini geliştiremezsin.
Maske takmazsak etrafımıza mikrop yayabiliriz.
Yarın geri vermek üzere şarj aletimi alabilirsin.
12. Cümlelerdeki noktalı yerleri aşağıda verilen kelimelerden uygun olanıyla tamamlayınız.
düşmesi-türemesi-yumuşaması
Dilimizde bazı kelimelerin başka kelimelerle birleşmesi sonucunda veya ünlüyle başlayan bir ek aldığında bir sesin ortaya çıkmasına ünsüz türemesi denir.
Dilimizdeki p, ç, t ve k ünsüzleriyle biten bir kelimeye ünlü ile başlayan bir ek getirildiğinde sonundaki ünsüz yumuşayarak b, c, d ve g’ye dönüşmesine ünsüz yumuşaması denir.