ADALET Bakanlığı’nca dört yıl önce konulan arabuluculuk uygulamasıyla birlikte yeni bir meslek doğuyor ve “Arabuluculuk” yaygınlaşıyor. İş uyuşmazlıklarında arabuluculuğun zorunlu hale getirilmesi birlikte yaklaşık 400 bin dosya arabuluculuk bürolarına gönderilecek. Türkiye’de en az 15 bin arabulucuya gereksinim duyulurken, açılacak yeni bürolarla ile birlikte en az 45 bin kişiye yeni istihdam kapısı açılacak.
Alternatif çözüm yolu olarak 2013’te uygulamaya konulan arabuluculuk, yıllar süren hukuk uyuşmazlıkları ile ilgili davalarda, üç hafta gibi kısa sürede çözüm bulunuyor, yargının iş yükü hafifletiliyor.
Adalet Bakanlığı Hukuk İşleri Genel Müdürlüğü Arabuluculuk Daire Başkanlığı’nın rakamlarına göre uygulamanın yaygınlaşması ile birlikte 15 bin arabulucuya ihtiyaç duyulacak. İş Mahkemeleri Kanun Tasarısı’nın yasalaşmasıyla birlikte mahkemeye gitmeden önce arabulucuya gitmek zorunlu olacağı için yaklaşık 400 bin dosya mahkemeden önce arabuluculara gidecek. 15 bin arabulucunun açacağı ofislerde görev alacak ofis müdürleri, sekretarya, güvenlik ve genel hizmetler gibi kadrolarda yaklaşık 45 bin kişiye yeni istihdam sağlanması hedefleniyor. Adalet Bakanlığı verilerine göre Arabuluculuk Sicili’ne kayıtlı 4 bin 727 arabulucu bulunuyor. Ancak, Adalet Bakanlığı arabulucu sayısının arttırılmasına yönelik çalışmalarını sürdürüyor.
10 BİN 71 DOSYA
Arabuluculuk sisteminin fiili devreye girdiği 2013 Kasım ayından başlayan uygulama sürecinde bugüne kadar 10 bin 71 dosya mahkeme yerine önce arabulucuya gitti. Arabulucuya giden hukuk uyuşmazlıklarının yüzde 87’sini, işçi-işveren uyuşmazlığı oluşturdu. Adalet Bakanlığı Arabuluculuk Daire Başkanı Hakan Öztatar,“Arabuluculuk kaybedeni olmayan bir süreçtir. 2017 yılının 3 aylık döneminde 5 bin 925 arabuluculuk yapıldı. Sürecin yüzde 94’ü anlaşmayla sonuçlandı.Yüzde 93’ü bir günde tamamlandı. Tarafların uyuşmazlıklarına bir gün içinde çözüm bulabiliyoruz”dedi. Arabulucu olmak için Türk vatandaşı olmak, mesleğinde en az beş yıllık kıdeme sahip hukuk fakültesi mezunu olmak,arabuluculuk eğitimini tamamlamak ve Adalet Bakanlığınca yapılan yazılı ve uygulamalı sınavda başarılı olmak şartları aranıyor.
YENI İŞ KANUNU TASLAĞI
ADALET Bakanlığı’nca hazırlanıp Başbakanlığa gönderilen yeni İş Kanunu Tasarısı Taslağına göre, işçi-işveren uyuşmazlıklarında dava açmadan önce arabulucuya gitmek zorunlu olacak. Arabulucu görüşmeleri üç haftada sonuçlanacak. Bireysel veya toplu iş sözleşmesine bağlı çalışan işçi ve işveren alacağı, tazminatı, işe iade taleplerinde dava açmadan önce arabulucuya başvurulmuş olması dava şartı olacak. İş kazası ve meslek hastalığından kaynaklanan tazminat durumları dışında arabulucuya başvurmadan doğrudan iş mahkemesine açılan davalar usulden reddedilecek.
Arabuluculuk Mesleği Nedir
Arabuluculuk, hukuk sistemi gelişmiş ülkelerde yaygın olarak kullanılan bir "Alternatif uyuşmazlık çözümü" (ADR) yöntemidir. Arabuluculuk; tarafların içinde bulundukları uyuşmazlığı tarafsız bir üçüncü kişi yardımı ile mahkemeye gitmeden ya da mahkeme yönlendirmesiyle çözmelerinde kullanabilecekleri bir yöntemdir. Esnek ve etkili oluşu arabuluculuğun iş yaşamı, aile, okul ve hatta milletler arası uyuşmazlıklarda bile uyuşmazlığın taraflarını doğru noktada buluşturan bir uyuşmazlık çözüm yöntemi olmasını sağlamıştır. Aralarındaki uyuşmazlığı, kendi istekleriyle ya da bir mahkemenin önerisi ile arabulucunun eşliğinde çözmeye karar veren taraflar, uyuşmazlık konusunu arabulucuya ileterek, tamamen tarafsız, ön yargı ve yargıdan uzak bir arabulucu eşliğinde, sorunlarını tartışma ve kendileri için en iyi çözümü, bulma fırsatı elde ederler.