Bir doğal sayı 10, 100 veya 1000’in katlarıyla kısa yoldan çarpılmak istenebilir. Bu durumda doğal sayı, önce 10, 100 veya 1000’in belirtilen katı ile çarpılır. Sonra çarpım 10, 100 veya 1000 ile çarpılarak işlem sonucu bulunur.
Örnek: Bir okuldaki öğrencilerden 125’i, okulda yapılacak gösteri için elbise diktirdi. Bir elbisenin fiyatı 60 TL olduğuna göre öğrencilerin elbiseler için ödeyeceği toplam parayı bulalım.
Öğrencilerin ödeyeceği toplam parayı bulmak için 125 ile 60’ı kısa yoldan çarpalım.
125 x 6 = 750
750 x 10 = 7500
125 x 60 = 7500 TL
Örnek: Kutucuklardaki işlemleri kısa yoldan yapalım. İşlem sonuçlarını noktalı yerlere yazalım.
824 x 30 = 24 720
824 x 3 = 2472
824 x 30 = 24720
Bir doğal sayı 5 ile kısa yoldan çarpılırken doğal sayı önce 10 ile çarpılır. Sonra çarpım 2’ye bölünür.
Örnek: Oya, kırtasiyeden fiyatı 14 TL olan defterlerden 5 tane aldı. Oya, aldığı defterler için kırtasiyeciye kaç TL öder? Kısa yoldan çarpma işlemi yaparak bulalım.
Oya’nın, aldığı defterler için ödeyeceği para bulunurken 14 ile 5 sayıları kısa yoldan çarpılır.
14 x 5 = ?
14 sayısı 5 ile kısa yoldan çarpılırken önce 14 ile 10 çarpılır.
Sonra çarpım 2’ye bölünür.
10 ÷ 2 = 5
14 x 10 = 140
140 ÷ 2 = 70
14 x 5 = 70 TL
Oya, aldığı defterler için kırtasiyeciye 70 TL öder.
Bir doğal sayı 25 ile kısa yoldan çarpılırken doğal sayı önce 100 ile çarpılır. Sonra çarpım 4’e bölünür.
Örnek: Kutucuklardaki işlemleri kısa yoldan yapalım.
18 x 25 =
100 ÷ 4 = 25
18 x 100 = 1800
1800 ÷ 4 = 450
18 x 25 işleminin sonucu 450 olarak bulunur.
40 x 25 =
100 ÷ 4 = 25
40 x 100 = 4000
4000 ÷ 4 = 1000
40 x 25 işleminin sonucu 1000 olarak bulunur.
Bir doğal sayı 50 ile kısa yoldan çarpılırken doğal sayı önce 100 ile çarpılır. Sonra çarpım 2’ye bölünür.
Örnek: Orhan, marketten fiyatı 50 kr. olan şekerlerden 12 tane aldı. Orhan, aldığı şekerler için kasiyere kaç kr. öder? Kısa yoldan çarpma işlemi yaparak bulalım. Orhan’ın, aldığı şekerler için ödeyeceği para bulunurken 12 ile 50 sayıları kısa yoldan çarpılır. 12 x 50 = ?
12 sayısı 50 ile kısa yoldan çarpılırken önce 12 ile 100 çarpılır. Sonra çarpım 2’ye bölünür.
100 ÷ 2 = 50
12 x 100 = 1200
1200 ÷ 2 = 600
12 x 50 = 600 kr.
Orhan, aldığı şekerler için kasiyere 600 kr. öder.
Bir doğal sayı zihinden sırasıyla 10, 100 ve 1000 ile çarpılırken doğal sayının sağına sırasıyla 1 adet, 2 adet ve 3 adet 0 (sıfır) yazılır.
Örnek: Bir manavdaki her bir kasada 10 ayva vardır. Buna göre manavdaki 128 kasada kaç ayva olduğunu bulalım.
Manavdaki 128 kasada kaç ayva olduğunu bulmak için 128 ile 10 sayılarını zihinden çarpalım.
128 x 10 = 1280
Manavdaki 128 kasada toplam 1280 ayva vardır.
Örnek: Şemalarda belirtilen işlemlere göre boş kutucuklara uygun sayıları yazalım.
320 x 10 = 3200
184 x 100 = 18400
102 x 1000 = 102000