4. Sınıf Fen Bilimleri Ders Kitabı Sayfa 14 Cevapları Sözcü Yayıncılık
Hazırlanalım
Aşağıda verilen görseller arasında ne gibi farklılıklar ya da benzerlikler vardır? Düşüncelerimizi defterimize yazalım.
Cevap: İki resimde de taşlar var, birinci resimde aynı renk taşlar var ve ikinci resimde ise farklı renkli taşlar var.
4. Sınıf Fen Bilimleri Ders Kitabı Sayfa 15 Cevapları Sözcü Yayıncılık
Etrafınıza baktığınızda siz de Cihan gibi değişik şekillerde ve büyüklüklerde taşlara rastladınız mı?
Cevap: Evet. Dağlarda büyük taşlar var, tarlalarda ise küçük taşlar var. Aynı şelilde sahilde, deniz kenarlarında büyük kaya parçalarına kumsalda minik çakıl taşlarına rastladım.
Dünya’mızın yüzeyinde karaların ve suların yer aldığını biliyoruz. Bu taşların Dünya’mızın yüzeyindeki karalarla bir ilgisi var mıdır?
Cevap: Evet kara parçaları bizlerin yaşam alanını oluşturur.
Evet, taşların Dünya'nın yüzeyindeki karalarla ilgisi vardır. Dünya'nın kabuğu, kıtaları ve okyanus tabanlarını oluşturan farklı türde kayaçlardan oluşur. Kıtalar, genellikle granit gibi daha hafif ve yoğun olmayan kayaçlardan oluşurken, okyanus tabanları daha yoğun ve bazalt gibi farklı kayaç türlerinden oluşur. Kıtalar ve okyanus tabanları arasındaki bu farklılıklar, yer kabuğunun dinamik yapısıyla ilişkilidir ve yer kabuğundaki levha hareketleri bu kara ve deniz bölgelerinin oluşumunu etkiler. Bu nedenle taşlar ve kayaçlar, Dünya'nın yüzeyinin şekillenmesi ve kıtaların oluşumuyla yakından ilişkilidir.
Ya madenler? Madenlerin karalarla bir ilişkisi var mıdır?
Cevap: Madenlerde kara parçaları gibi taşları kapsayabilir.
Madenler, yer kabuğunun derinliklerinde doğal kaynaklardır ve yer kabuğundaki jeolojik süreçlerle oluşurlar. Bu nedenle madenlerin karalarla bir ilişkisi vardır. Madenler genellikle kara alanlarda çıkarılır ve çevresel etkileri kara ekosistemleri üzerinde olabilir.
Gezegenimizde ilgili öğrenebileceğimiz başka şeyler de olabilir mi?
Cevap: Dünyamızın yapısını, denizleri, gölleri vb. birçok şeyi öğrenebiliriz.
Dünya'nın yer kabuğu, gezegenimizin yüzeyini oluşturan katı dış tabakadır. Bu tabakada yer alan kayaçlar, Dünya'nın çeşitli yerlerinde farklı tiplerde bulunur. Yer kabuğu, plakalar adı verilen büyük parçalardan oluşur ve bu plakalar zaman içinde hareket ederler. Bu hareketler, depremler, volkanlar, dağ oluşumu gibi jeolojik olaylara neden olur. Aynı zamanda yer kabuğu altındaki kayalar, yeraltı kaynaklarının depolandığı yerlerdir, bu kaynaklar enerji, mineraller ve su gibi önemli kaynakları içerir. Yer kabuğu, Dünya üzerindeki jeolojik süreçlerin ve doğal kaynakların anlaşılması için önemlidir ve sürekli olarak bilimsel araştırmalarla keşfedilmeye devam edilmektedir.
Peki, yer kabuğunun kara tabakasını oluşturan kayaçlar ile ilgili neler biliyoruz?
Cevap: Farklı taş, toprak ve kayaçlardan oluşur.
Yer kabuğu, Dünya'nın en üst katmanıdır ve gezegenimizin katı dış yüzeyini oluşturur. Bu kabuk, litosfer adı verilen ince bir katmandan oluşur. Yer kabuğu, üzerinde yaşayan canlıların yaşam alanıdır ve üzerinde kara, okyanuslar, dağlar, vadiler ve diğer yüzey şekillerini barındırır. Ayrıca, yer kabuğu üzerindeki kayaçlar ve mineraller, inşaat malzemeleri, madenler, tarım toprakları ve su kaynakları gibi kaynakların kaynağıdır. Yer kabuğu, jeolojik süreçlerle sürekli olarak değişir ve Dünya'nın yüzeyini şekillendiren kuvvetlerin etkisi altında bulunur.
4. Sınıf Fen Bilimleri Ders Kitabı Sayfa 16 Cevapları Sözcü Yayıncılık
1. Etkinlik
1. Yeryüzünde de etkinliğimizde ki gibi taşlardan oluşmuş şekiller var mıdır?
Cevap: Etkinliğimizde ki gibi irili ufaklı ve renkli taşlar yeryüzünde de bulunmaktadır.
2. Etkinliğimizde kullandığımız taşların ekonomik değeri var mıdır? ekonomik değeri olan kayaçlar nelerdir?
Cevap: Etkinliğimizde değerli taşlar yok ama normalde kömür, sedef taşı gibi değerli taşlarımız bulunmaktadır.
4. Sınıf Fen Bilimleri Ders Kitabı Sayfa 17 Cevapları Sözcü Yayıncılık
Tüm bu öğrendiklerimize göre sizce, madenlerin ham madde olarak önemi nedir?
Cevap: İşlenerek günlük hayattaki ihtiyaçlarımızı karşılayabilir.
2. Etkinlik Nasıl Yapacağız?
Günlük hayatta ham madde olarak kullanılan madenleri düşünelim. Bu madenlerin hangi amaçlarla kullanıldığını genel ağdan araştıralım.
Altın: Takı ve mücevherat işlerinde kullanılır.
Bor: Cam, deterjan, seramik gibi alanlarda kullanılır.
Kurşun: Tabancalarda kullanılır.
Gümüş: Takı, tabak-çanak, yapımında kullanılır.
Demir: İnşaat alanlarında kullanılır.
Alüminyum: Gıda ve hayvancılık sektöründe kullanılır.
Grup arkadaşlarımızla birlikte bu madenlerden birini seçelim. Yokluğunda neler yaşayabileceğimizi ve bu madenlerin yaşamımız için önemini tartışalım.
Cevap: Demir. Binaların yapımı gibi birçok şey de kullandığımız demirin yokluğunda çokta sağlam yapıda olmayan binalar bizleri sıkıntıya sokabilir.
Ham maddelerin önemini anlatan bir yazı yazalım.
Cevap: Günlük yaşamımızı kolaylaştıran ham maddelerin yokluğu hayatımızı sıkıntıya sokabilir. Örneğin, kömür işlenmemesi ısınma sıkıntısına sebep olabilir.
Etkinlik sonuçlarımıza göre aşağıdaki soruyu cevaplayalım.
Sizce ham madde olarak en önemli olan maden hangisidir? Neden? Örnekler vererek açıklayalım.
Cevap: Demiri örnek verebiliriz. İnşaat ve sanayi sektörüne katkıları büyük olan bir ham maddedir.
4. Sınıf Fen Bilimleri Ders Kitabı Sayfa 18 Cevapları Sözcü Yayıncılık
Paleontologların inceledikleri fosiller yalnızca nesli tükenen canlılara mı aittir?
Cevap: Sadece nesli tükenenleri değil nesli devam eden canlılarında fosillerini inceler.
Neler Öğrendik
Aşağıdaki cümlelerde boş bırakılan yerlere kutudan seçeceğimiz uygun kelimeleri yazalım.
a. Madenler ham madde olarak kullanılır
b. Taşlaşmış eski canlı kalıntılarına fosil denir.
c. Ekonomik değeri olan kayaçlara maden denir.
ç. Taş kömürü ve bakır ülkemizde çıkarılan madenlere örnek olarak verilebilir.
d. Yer kabuğu kara tabakası ve su tabakasından oluşur.