3. ÜNİTE DEĞERLENDİRME SORULARI
A) Aşağıda verilen ifadeleri kutucuklardaki kavramlardan uygun olanıyla tamamlayalım.
kuvvet-hızlandırıcı mıknatıs-iki-durabilir-hareket esnek-N ve S itme
1. Mıknatıs parçalarının iki kutbu vardır.
2. Oyun hamuruna kuvvet uygulandığında şekli değişir.
3. Duran bir cisme kuvvet uygulandığında cisim hareket edebilir.
4. Hareketli bir cisme hareketi yönünde uygulanan kuvvet hızlandırıcı etki yapar.
5. Paket lastiği esnek bir cisimdir.
6. Mıknatısların aynı kutupları birbirine itme kuvveti uygular.
7. Buzdolabı süslerinde mıknatıs bulunur.
8. Mıknatısların kutupları N ve S harfleri ile gösterilir.
B) Aşağıdaki ifadeler doğru ise ifadelerin başındaki kutucuğa “D”, yanlış ise “Y” yazalım.
1. Kaydıraktan kayan çocuğa etki eden kuvvetin hızlandırıcı etkisi vardır. (D)
2. Kale direğine çarpan top, yön değiştirme hareketi yapar. (D)
3. Durağa yaklaşan otobüse etki eden kuvvetin hızlandırıcı etkisi vardır. (Y)
4. Duran bir cisme uygulanan kuvvet cismin şeklini değiştirebilir. (D)
5. Bir cisme kuvvet uygulandığında cisim kesinlikle hareket eder. (Y)
6. Mıknatısların zıt kutupları, birbirine çekme kuvveti uygular. (D)
7. Mıknatısın uyguladığı kuvvet, temas gerektiren kuvvettir. (Y)
8. Bir mıknatıs kırılırsa tek kutuplu hâle gelir. (Y)
4. Sınıf Fen Bilimleri Ders Kitabı Cevapları Ata Yayınları Çözümleri Sayfa 83
C. Aşağıdaki kavramlarla açıklamaları ok kullanarak eşleştirelim.
KAVRAMLAR
1) Temas gerektirmeyen kuvvet
2) Mıknatıs
3) Şekil değişikliği
4) Hızlandırıcı
5) İtme kuvveti
6) Yön değiştirici
7) Kuzey
AÇIKLAMALAR
a) Bükme, sıkma gibi etkilerle meydana gelir.
b) Mıknatıslar tarafından maddelere uygulanan kuvvettir.
c) Arabanın virajı dönmesini sağlayan etkidir. ç) Toplu iğne, raptiye gibi maddeleri çeker.
d) Mıknatısların aynı kutupları birbirine uygular.
e) Mıknatısın N ile gösterilen kutbudur.
1) Temas gerektirmeyen kuvvet b) Mıknatıslar tarafından maddelere uygulanan kuvvettir.
2) Mıknatıs ç) Toplu iğne, raptiye gibi maddeleri çeker.
3) Şekil değişikliği a) Bükme, sıkma gibi etkilerle meydana gelir.
4) Hızlandırıcı d) Mıknatısların aynı kutupları birbirine uygular.
5) İtme kuvveti
6) Yön değiştirici c) Arabanın virajı dönmesini sağlayan etkidir.
7) Kuzey e) Mıknatısın N ile gösterilen kutbudur.
Ç. Aşağıdaki soruları metne göre cevaplayalım. Cevapları noktalı yerlere yazalım.
Mert çalar saatin sesiyle uyandı. Alarmı kapatmak için çalar saatin düğmesine bastı. Yatağından kalktı ve banyoya geçti, musluğu açıp elini yüzünü yıkadı. Sonra güzelce kurulandı. Kahvaltı yapmak için mutfağa gitti. Çayına şeker atıp kaşıkla hızlıca karıştırdı. Kahvaltıdan sonra babası ile beraber okulun yolunu tuttu. Babası her sabah Mert’i okuluna otomobille bırakıyordu. O sabah iki kez kırmızı ışıktan dolayı durmak zorunda kaldılar. Mert’in ilk dersi fen bilimleri idi. Öğretmen, öğrencilerden o günkü ders için oyun hamuru ve tel getirmelerini istemişti. Mert bu malzemeleri kullanarak model yaptı.
1. Kuvvet uygulanan durumlar hangileridir?
Cevap: Alarmı kapatırken, yataktan kalkarken, musluğu açarken, çaya şeker atarken, çayı karıştırırken, tel ve oyun hamuruyla model yaparken kuvvet uygulamıştır.
2. Hangi durumda kuvvetin şekil değiştirici etkisinden yararlanılmıştır?
Cevap: Oyun hamuru ve tel ile model yaparken kuvvetin şekil değiştirici etkisinden yararlanmıştır.
3. Uygulanan kuvvetlerden hangisinde kuvvetin yön değiştirici etkisinden yararlanılmıştır?
Cevap: Çayı karıştırmak kuvvetin yön değiştirici etkisine örnek verilebilir.
4. Hangi durumlarda kuvvetin yavaşlatıcı etkisinden yararlanılmıştır?
Cevap: Kırmızı ışıkta arabayı durdurmak kuvvetin yavaşlatıcı etkisinden yararlanmaya örnektir.
D. Soruların doğru cevabının bulunduğu seçeneği işaretleyelim.
1. Aşağıdakilerden hangisi kuvvet uygulandığında şekli değişen, kuvvet ortadan kalktığında ise eski hâline dönebilen bir maddedir?
Cevap: B
2. Aşağıdaki oyuncak arabalardan hangisi yavaşlama hareketi yapar?
Cevap: A
3. Kuvvetin cisimler üzerindeki etkilerini söyleyiniz. Esra Öğretmen’in sorusuna öğrencilerin verdiği cevaplar aşağıdaki gibidir.
Çağla: Hareketli cisimlerde yavaşlatıcı etki yapabilir.
Kenan: Cisimlerde şekil değiştirici etki yapabilir.
Serdar: Hareketli cisimlerde yön değiştirici etki yapabilir.
Buna göre öğrencilerden hangileri doğru örnek vermiştir?
A) Çağla ve Kenan
B) Kenan ve Serdar
C) Çağla ve Serdar
D) Çağla, Kenan ve Serdar
Cevap: D
4. Sibel, elindeki topu yukarı doğru attığında topun izlediği yol görseldeki gibidir.
Buna göre,
1. Top aşağı doğru hareket ederken kuvvetin hızlandırıcı etkisindedir.
2. Sibel, hareket etmesi için topa kuvvet uygulamıştır.
3. Top, kuvvetin şekil değiştirici etkisindedir.
ifadelerinden hangileri doğrudur?
A) 1 ve 2 B) 1 ve 3 C) 2 ve 3 D) 1, 2 ve 3
Cevap: A
5. Duran bir cisme ★ uygulanarak cisim hareket ettirilebilir. Hareketli cisimlere kuvvet uygulandığında cisimler . Yukarıdaki ifadede ★ ve ■ yerine aşağıdakilerden hangileri yazılmalıdır?
A) hareket hızlanır B) kuvvet renk değiştirebilir
C) kuvvet yön değiştirebilir D) hareket yavaşlar
Cevap: C
6. Yandaki sporcu kendine gelen topu fileden geçirerek karşı tarafa atacaktır. Buna göre sporcunun uyguladığı kuvvetin etkisi aşağıdakilerden hangisidir?
A) Şekil değiştirici B) Hızlandırıcı
C) Yön değiştirici D) Yavaşlatıcı
Cevap: C
7. Ok yönünde hareket eden K, L ve M araçlarından K ve L araçları arasındaki uzaklık azalırken L ve M araçları arasındaki uzaklık artmaktadır.
Buna göre,
1. K, kuvvetin hızlandırıcı etkisindedir.
2. M, kuvvetin hızlandırıcı etkisindedir.
3. L, kuvvetin yavaşlatıcı etkisindedir.
ifadelerinden hangileri doğru olabilir?
A) 1 ve 2 B) 1 ve 3 C) 2 ve 3 D) 1, 2 ve 3
Cevap: D
8. Yukarıda oyuncak arabanın hareket yönü 1. görselde verilmiştir. Bu arabaya ayrı ayrı 1, 2 ve 3 yönünde kuvvetler uygulandığında kuvvetlerin etkisi aşağıdakilerden hangisindeki gibi olur?
A) Hızlandırıcı Yavaşlatıcı Yön değiştirici
B) Hızlandırıcı Yön değiştirici Yavaşlatıcı
C) Yavaşlatıcı Yön değiştirici Hızlandırıcı
D) Yavaşlatıcı Hızlandırıcı Yön değiştirici
Cevap: B