Uygulayalım
A. Aşağıdaki bulmacayı çözelim.
1. Maddenin sıcaklığının artmasını sağlayan olay. --> ISINMA
2. Maddenin sıcaklığının azalmasını sağlayan olay. --> SOĞUMA
3. Sıcaklığı ölçen araç. --> TERMOMETRE
4. Maddenin hâl değiştirmesi olayı. -->HALDEĞİŞİMİ
5. Maddenin katı hâlden sıvı hâle geçme olayı. --> ERİME
6. Maddenin sıvı hâlden katı hâle geçme olayı. --> DONMA
B. Aşağıdaki cümlelerde koyu renkle yazılan kavramlardan cümleyi doğru tamamlayanı yuvarlak içine alalım.
• Buz ısıtıldığında eriyerek / donarak sıvı hâle geçer.
• Su soğutulduğunda eriyerek / donarak katı hâle geçer.
• Bir maddenin ısı etkisiyle bir hâlden başka bir hâle geçmesine hâl değişimi / ısınma adı verilir.
C. Aşağıdaki kavramlarla açıklamaları eşleştirelim.
Isı alan katı hâldeki maddenin geçirdiği hâl değişimi. -->Erime
Isı veren sıvı hâldeki maddenin geçirdiği hâl değişimi. --> Donma
Isı alma olayı.--> Isınma
Isı verme olayı. --> Soğuma
4. BÖLÜM DEĞERLENDİRME SORULARI
Aşağıdaki çoktan seçmeli soruları cevaplayalım.
1. Aşağıdaki cümlelerde cümleyi doğru tamamlayan koyu yazılı kelimeler seçilecektir.
• Soba yandığında oda ısınır /soğur.
• Buzdolabına konulan yiyecekler bir süre sonra ısınır/soğur.
• Yeni pişmiş yemek fırından çıktıktan sonra ısınır/soğur.
• İçine buz atılan meyve suyu ısınır /soğur.
Verilen etkinliği yukarıdaki gibi yapan bir öğrenci kaç işaretlemeyi doğru yapmıştır?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
Cevap: C
2. Isıtılan maddelerin ■ artar. Sıcaklığı ölçmek için ▲ kullanılır. Bu cümlede ■ ve ▲ yerine aşağıdakilerden hangisi yazılmalıdır?
A) sıcaklığı termometre B) sıcaklığı eşit kollu terazi
C) kütlesi termometre D) hacmi eşit kollu terazi
Cevap: A
3. Bir odadaki termometre önce 30 °C’yi sonra 25 °C’yi göstermiştir. Bu durumun nedeni aşağıdakilerden hangisi olabilir?
A) Oda ısınmıştır.
B) Oda soğumuştur.
C) Odanın kütlesi artmıştır.
D) Odanın kütlesi azalmıştır.
Cevap: B
4. Erime ile ilgili;
1. Maddenin katı hâlden sıvı hâle geçmesidir.
2. Madde ısı aldığında gerçekleşir.
3. Donma olayının tersidir.
ifadelerinden hangileri doğrudur?
A) 1 ve 2 B) 1 ve 3 C) 2 ve 3 D) 1,2 ve 3
Cevap: D
5.
Maddenin katı hâlden sıvı hâle geçmesi için soğutulması gerekir.
Isınan maddenin sıcaklığı azalır.
Maddenin ısıtıldığını veya soğutulduğunu
anlamak için termometre kullanılır.
Yukarıdaki ifadeler doğru ise başındaki kutucuğa “D”, yanlış ise “Y” yazılacaktır. Buna göre, kutucuklara sırasıyla hangi harfler yazılmalıdır?
Cevap: C
6. Aşağıdakilerden hangisinde erime gerçekleşir?
A) Çaydanlıkta ısıtılan su
B) Su içine atılan buz
C) Buzluğa konulan su
D) Sıvı hâlde iken bekletilen tereyağı
Cevap: B