İstiklal Savaşı bitip Millî Mücadele kazanıldıktan sonra 29 Ekim’de, Mustafa Kemal'in önderliğinde cumhuriyet ilan edildi. Böylece devletimizin yönetim şekli cumhuriyet, adı Türkiye Cumhuriyeti Devleti oldu. Mustafa Kemal, Türk milletinin özgür, birlik beraberlik ve dayanışma içerisinde yaşaması için cumhuriyeti kurdu. Cumhuriyet, millet hâkimiyetine dayanan ve gücünü halktan alan bir devlet yönetimi şeklidir. Cumhuriyetle yönetilen ülkelerde millet, egemenliği kendi elinde tutar. Bu egemenliği, belirli süreler için seçtiği milletvekilleri aracılığıyla kullanır. Cumhuriyet yönetiminde kadın erkek eşitliği vardır. Dil, din ayrımı gözetilmeden herkese eşit davranılır. Bu nedenlerle cumhuriyet, en iyi yönetim şeklidir.
Ülkemizin yönetimi
Yönetim şekli Cumhuriyet olan ülkemiz özgür bir ülkedir. Şimdi gelin beraber Cumhuriyet ne demek buna bir bakalım.
Cumhuriyet: Halkın seçim aracılığıyla yöneticilerini seçtiği yönetim şekli Cumhuriyet olarak bilinir. Bu yönetim şekli günümüzde bizim ülkemiz için de geçerlidir. Biz de yöneten insanları zamanı geldiğinde oy vererek seçeriz. Ancak oy vermek için 18 yaşımızı geçmemiz gerekmektedir.
29 Ekim 1923 yılında Mustafa Kemal Atatürk liderliğinde Cumhuriyet ilan edildi. Bundan sonra ise devletimizin yönetim şekli Cumhuriyet olarak tarihe geçti. Ülkemizin adı ise Türkiye Cumhuriyeti olarak belirlendi.
Padişahlık sistemi: Cumhuriyetten önce ülkemiz padişahlık sistemi ile yönetiliyordu. Yani ülke yönetimi babadan oğula geçmekteydi. Babadan sonra oğlu tahta geçiyor ve ülkeye yönetiyordu. O dönemlerde ülkeyi yönetenleri halk seçmiyordu. Yani halkın seçme ve seçilme hakkı yoktu. Diğer bir değişle halk yönetimi içerisinde söz sahibi değildi.
Kurtuluş Savaşı'nın ardından Mustafa Kemal Atatürk önderliğinde Cumhuriyet geldikten sonra, halk artık yönetimde söz sahibi olmuştu. Çünkü bundan sonra ülkeyi yönetenler halk tarafından oy verilerek seçiliyordu. Aynı zamanda Türkiye Cumhuriyeti içerisinde bir anayasa bulunmaktadır. Bu anayasa ülkemizde belirlenmiş olan kuralları kapsar. Bu kurallar daha mutlu ve huzurlu, güvenli şekilde yaşayabilmeniz için belirlenmiştir. Herkes bu anayasadaki kurallara uymak mecburiyetindedir.
Ülkemize Cumhuriyet geldikten sonra birçok farklı hak ve özgürlükler elde ettik. Böylece daha mutlu ve huzurlu daha güzel bir hayat sürmeye başladık.
- Din ve devlet işleri birbirinden ayrılmış oldu.
- Düşüncelerimizi özgürce yazma ve söyleme imkanı bulduk.
- Hem eğitim özgürlüğü hem de basın özgürlüğü ile beraber birçok özgürlüğü elde ettik.
- Her aile için bir soyadı belirlendi. (Osmanlı Devleti zamanında insanların soyadı yoktu.)
- Türk diline uygun alfabe getirildi.
- Tüm kadınlara seçme ve seçilme hakkı verildi.
- Milli eğitim sistemi kuruldu.
- Hak ve hürriyetin savunulması için bağımsız mahkemeler kuruldu.
- Dünyanın kullanmış olduğu ölçüler ülkemiz tarafından da kullanılmaya başlandı.
Bu kurallar sayesinde artık ülkemiz içerisindeki her insan özgürce yaşama hakkı elde etmektedir. Cumhuriyet Kurtuluş Savaşı döneminden sonra çok zor şartlar altında kuruldu. O yüzden bizlere Mustafa Kemal Atatürk'ün emaneti olan Cumhuriyeti en iyi şekilde korumalıyız. Aynı zamanda ülkemizi geliştirmek ve dünyada daha güçlü ülke haline getirebilmek için çok çalışmalıyız. Şimdi maddeler halinde cumhuriyetle ilgili bilgilerimizi toplayalım.
- Türkiye Cumhuriyeti 29 Ekim 1923 tarihinde ilan edildi.
- Cumhuriyet yönetiminde halk yöneticileri oy vererek seçer.
- Cumhuriyet Mustafa Kemal Atatürk önderliğinde ilan edildi.
- Ülkemizin yönetim biçimi cumhuriyettir.
- Cumhuriyet yönetiminde bizim haklarımızı koruyan anayasa bulunmaktadır.
- Cumhuriyetten önce ülkemiz padişahlık sistemi ile yönetiliyordu.
Cumhuriyet yönetiminde aynı zamanda illerde de yönetimler bulunmaktadır. Bu yönetimler içinde merkezi hükümete bağlı olan valiler ve halk tarafından seçilen belediye başkanları bulunmaktadır. Böylece ülkemizin her şehrinin daha iyi hale gelebilmesi adına valiler ve belediye başkanları beraber ortak çalışma içerisinde görev yapar. Ülkemizin yönetimi konusunda yukarıdaki tüm bilgileri en iyi şekilde bilmeli ve unutmamalıyız.