12 Soruda Yükseköğretim Kurumları Sınavı

Halihazırda var olan Yükseköğretime Giriş Sınavı (YGS) ile Lisans Yerleştirme Sınavı (LYS) sistemleri arasında üç aylık bir süre farkı bulunuyor. Adaylar Mart ayında YGS'ye girip ardından haziran ayında lisans tercihlerini yapabilmek için 5 ayrı oturumda yapılan LYS sınavlarına giriyordu. Yeni sistemin en büyük farklılığı kendini burada gösteriyor.

Zira YÖK Başkanı Yekta Saraç'ın açıkladığı sisteme göre birinci oturum ve ikinci oturum haziran ayında ve aynı gün yapılacak.

Adaylar 23-24 Haziran tarihlerinde 2 oturumda sınavlarına katılacak. Yabancı dil sınavı  iki oturumun ardından pazar günü öğleden sonra yapılacak. Bir diğer önemli detay ise ilk oturumdan alınan puanın 2 yıllık geçerliliğinin olması. Yeni sınav bu seneden itibaren uygulamaya konuluyor.

Üniversiteye hazırlanan adaylar YGS'de Türkçe, Matematik, Sosyal Bilimler ve Fen Bilimleri testlerinde 160 sorudan oluşan bir testten sorumluydu. Yeni sınavın ilk oturumunda ise 120 soru olacak. LYS'nin yerine geçecek ikinci oturum ise Türkçe, Matematik, Sosyal Bilimler ve Fen Bilimleri testi için 40 ayrı soru bulunacak. Yabancı dil sınavına girecek adaylara ise 80 soru yöneltilecek.

YGS'nin yerine geçecek ilk oturuma Temel Yeterlilik Testi (TYT) adı veriliyor. Ancak ilk oturumlar arasındaki en büyük fark ise soru sayısı ve adayların sorumlu olduğu bölümlerde ortaya çıkıyor. YGS'de adaylar Türkçe, Matematik, Sosyal Bilimler ve Fen Bilimleri alanlarından sorumlu tutuluyordu. TYT'de ise 40 Türkçe, 40 Temel Matematik, 20 Sosyal ve 20 Fen Bilimleri sorusu olacak. YÖK Başkanı Saraç bu sınavın adayların temel yeteneklerini ölçmek amacıyla tasarlandığını belirtti.

Eğer adaylar tercih yapmazsa ilk oturumdan aldıkları puan bir sonraki sene de geçerli sayılacak. İlk oturumdan 150'den fazla puan alan adaylar ön-lisans programlarından tercih yapabilecek. Lisans tercihi yapmak isteyen adayların ise 180 puanı geçmesi gerekiyor.

Yeni sınav sistemiyle üniversite hazırlık süreçlerine gelen en büyük değişikliklerden biri herhangi bir yılda aldığınız puanın bir sonraki sene de geçerli olması. Adaylar TYT'den 200 ve üzeri puan alabilirlerse bu puanı tercih yapmadıkları takdirde isteğe bağlı olarak bir sonraki yıl da kullanabilecekler. Burada altı çizilmesi gereken nokta, bu uygulamanın bir zorunluluk değil, bir tercih olarak tasarlanmıış olmasıdır.

Örneğin; 2018 yılındaki Yükseköğretim Kurumları Sınavı'na (YKS) giren bir aday ilk aşamada 200 puan alırsa, 2019'da ilk oturuma yeniden girmeden sadece 2. oturum sınavlarına katılabilecek. Aday iki yılda istediği puanlardan birini kullanabilecek. Yani adayın 2018 yılındaki puanı, 2019 yılında aldığınız sonuçtan daha iyiyse tercih yaparken bir önceki yılın ilk oturum puanını kullanabilecek.

LYS sisteminde dört farklı günde yapılan sınavlar, yeni sistemde bir güne indirilmiş oluyor (Yabancı dil sınavı hariç). Haziran ayında bir cumartesi günü öğleden sonra Türk Dili ve Edebiyatı-Coğrafya, Sosyal Bilimler, Fen Bilimleri ve Matematik testleri yapılacak. Her bir testte 40 soru bulunacak.

Tıpkı YGS-LYS sisteminde olduğu gibi YKS sisteminde de adaylar istedikleri sınava girebilecek. Buradaki en büyük detay sınavların ayrı ayrı mı yoksa bir bütün olarak mı yapılacağı hususunda. Büyük bir ihtimalle YÖK ve ÖSYM, sınav giriş çıkışlarında dikkat dağınıklığını azaltmak için her sınava farklı bir saat belirleyecek ve bu sınavlar arasına kısa aralar koyacak.

Temel olarak sözel çıkışlı adaylar Türk Dili ve Edebiyatı-Coğrafya ve Sosyal Bilimler sınavlarından, eşit ağırlık çıkışlı adaylar Türk Dili ve Edebiyatı-Coğrafya ve Matematik sınavlarından, sayısal çıkışlı adaylar ise Matematik ve Fen Bilimleri sınavlarına girecek. Ancak adaylar kendi bölümlerinin testleri dışında diğer sınavlara da girebilecek. Yani bir aday isterse bütün soruları çözebilecek.

Yeni sistemle adayların yerleştirme puanları hesaplanırken ilk oturumun dolayısıyla Türkçe ve Temel Matematiğin önemi artıyor. Lisans yerleştirmelerinde kullanılacak bütün puan türlerinde ilk oturumun ağırlığı yüzde 40 olacak. Diğer yüzde 60 ise adayın tercih yapacağı bölüme göre değişiklik gösterecek.

YGS-LYS sistemiyle adaylara 18 farklı puan türü hesaplaması getirilmişti. YÖK bu sistemi ilk açıkladığında puan türlerinin farklılığını lisans bölümlerinin ihtiyaçlarına göre düzenlendiğini ifade ederek 18 farklı puan türünü savunmuştu. YKS sisteminde ise puan türleri 5'e düşürülüyor. Yani MF-1/2/3 gibi puanlamalar yerini MF (adı Sayısal puanı da olabilir) puanına bırakacak. Aynısı Sözel ve Eşit Ağırlık bölümleri için de geçerli

Ön lisans tercihi için adaylara ilk oturumdan en az 150 puan almış olma şartı getiriliyor. 180'den fazla puan alan adaylar lisans programları için tercih yapabilecek.

YÖK Başkanı Yekta Saraç, yeni sistemde adayların sınava hazırlanmak için çalışma düzenlerinde köklü değişikliğe ihtiyaç duymayacağını belirtti.

Kuvvetle muhtemel adaylar sabah oturumu için ayrı ücret ardından sonraki oturumlar için ayrı ücret ödeyecek. İkinci oturumda tıpkı LYS'de olduğu gibi sınav başı ücretlendirme yapılabilir. Yani aday gireceği kadar sınavın parasını verebilir.