1. Ünite Ölçme ve Değerlendirme Soruları
Cevap: 1. peroksit 2. indirgenme 3. indirgen 4. istemsiz 5. tuz köprüsü 6. elektrot 7. elektrolit 8. aktif 9. katot 10. korozyon
1. Oksijenin yükseltgenme basamağının -1 olduğu bileşiklere peroksit denir.
2. Bir taneciğin elektron alarak yükseltgenme basamağını azaltmasına indirgenme denir.
3. Yükseltgenen maddelere indirgen maddeler de denir.
4. Kendiliğinden gerçekleşmeyip elektrik enerjisi ile gerçekleştirilebilen elektrokimyasal tepkimelere istemsiz denir.
5. Elektrokimyasal pillerde elektrolitlerde yük denkliğini sağlayan ters U şeklindeki parçaya tuz köprüsü denir.
6. Elektrokimyasal pillerde iletken telin bağlı olduğu metal çubuklara elektrot denir.
7. Elektrotların batırıldığı iletken çözeltilere elektrolit denir.
8. Standart indirgenme potansiyeli negatif metallere aktif metaller denir.
9. Çalışmakta olan bir elektrokimyasal pilde katot yarı hücresinde elektrolit derişimi zamanla azalır.
10. Metallerin zamanla dış etkilerden dolayı paslanmasına ya da yıpranmasına korozyon denir”.
B) Aşağıda numaralar ile verilen ifadeleri, harf ile verilen ifadelerle eşleştiriniz.
11. Oksijenin flor ile oluşturduğu bileşikteki yükseltgenme basamağı a) Anot
12. Hidrojenin metallerle oluşturduğu bileşikteki yükseltgenme basamağı b) Katot
13. Yükseltgenme olayının gerçekleştiği yarı hücre c) +2
14. Tuz köprüsünde katyonların taşındığı yarı hücre ç) -i
15. Elektrolitik hücrede gerçekleşen olay d) Elektroliz
Cevap: 11-c 12-ç 13-a 14-b 15-d
C) Aşağıdaki açık uçlu soruların cevabını boş bırakılan alana yazınız.
16. Aşağıdaki seçeneklerde koyu yazılmış elementlerin yükseltgenme basamaklarını bulunuz.
a) K MnO. b) Cl O4 c) BeH2 Ç) C2 O4 d) HS O4
Cevap: a) +7 b) +7 c) +2 ç) +3 d) +6
a) Mn elementinin yükseltgenme basamağı +7'dir.
b) Cl elementinin yükseltgenme basamağı +7'dir.
c) Be elementinin yükseltgenme basamağı +2'dir.
ç) C elementinin yükseltgenme basamağı +3'tür.
d) S elementinin yükseltgenme basamağı +6'dır.
17. NH4NO3 bileşiğinde N atomlarının yükseltgenme basamakları toplamı kaçtır?
Cevap: +2
18. Aşağıda verilen redoks tepkimelerini denkleştiriniz.
a) Bi + H2SO4 — Bi2(SO4)3 + SO2 + H2O
b) AgCI + Na2CO3— NaCI + Ag + CO2 + O2
c) HNO3 + H2S – NO + H2O + S
ç) C + H2SO4 – CO2 + SO2 + H2O
a) 2Bi + 6H2SO4 → Bi2(SO4)3 + 3SO2 + 6H2O
b) 4AgCI + 2Na2CO3 → 4NaCI + 4Ag + 2CO2 + O2
c) 2HNO3 + 3H2S → 2NO + 4H2O + 3S
ç) C + 2H2SO4 → CO2 + 2SO2 + 2H2O
19. KI + H2SO4 ➜ K2SO4 + I2 +SO2 + H2O
tepkimesine göre aşağıda verilen soruları yanıtlayınız.
a) İndirgenen madde hangisidir?
Cevap: H2SO4
b) Yükseltgenen madde hangisidir?
Cevap: KI
c) İndirgen madde hangisidir?
Cevap: KI
ç) Yükseltgen madde hangisidir?
Cevap: H2SO4
20. Aşağıda bazı iyonların standart indirgenme potansiyelleri verilmiştir. Buna göre standart indirgenme potansiyellerinden yararlanarak aşağıdaki kapların hangilerinde bir reaksiyon gözlenir? Açıklayınız.
Cevap: I ve III
21. Aşağıda şekilde gösterilen elektrokimyasal pilin anot ve katot tepkimelerini yazarak standart pil potansiyelini hesaplayınız.
Cevap: Epil = 0,587 V
22. Aşağıdaki şekilde gösterilen elektro- kimyasal pilin standart pil potansiyelini hesaplayınız.
Cevap: Epil = 1,1592 V
23. Aşağıdaki şekilde gösterilen elektrokimyasal pille ilgili soruları cevaplayınız.
a) Anot ve katot yarı hücrelerini yazınız?
Cevap: I. kap katot, II. kap anot
b) Hangi yarı hücrede katyon derişimi artar?
Cevap: II. kap
c) I. kaba su eklenirse pil gerilimi nasıl değişir?
Cevap: Azalır.
ç) Pil tepkimesi ne zaman sona erer?
Cevap: Derişimler eşit olunca pil tepkimesi sona erer.
d) Tuz köprüsündeki anyonlar hangi kaba doğru hareket eder?
Cevap: II. kaba doğru hareket eder.
24. Seri bağlı iki elektroliz hücresinden birincisinde AlCl3, ikincisinde CuBr2 sıvısı vardır. Bu elektroliz devresinde bir süre sonra birinci kabın katodunda 4,5 g Al katısı birikmektedir. Buna göre ikinci kabın katodunda kaç gram Cu katısı birikir?
(Al: 27, Cu: 64)
Cevap: 16 g Cu katısı birikir.
25. Aktiflikleri Mg > Zn > Cu şeklinde olan metaller şekildeki gibi çözeltilere daldırılmaktadır. Cu, Zn, Mg metallerinin kütlelerinde zamanla meydana gelecek değişimin grafiğini çiziniz.
D) Aşağıdaki çoktan seçmeli soruları okuyunuz ve doğru seçeneği işaretleyiniz.
26. HCr2O7 iyonunda Cr elementinin yükseltgenme basamağı hangi seçenekte verilmiştir?
A) +3 B) +5 C) +6 D) +7 E) +12
Cevap: C
27. Elektrokimyasal pillerde,
I. Elektrolitlerin derişimi
II. Elektrotların cinsi
III. Elektrolitlerin miktarı
IV. Tuz köprüsündeki tuz derişimi
V. Sıcaklık
değerlerinden hangileri pil gerilimini etkiler?
A) I, II ve III B) I, II ve V C) I, III ve V
D) II, IV ve V E) I, III, IV ve V
Cevap: B
28. Aşağıdaki şekilde bir elektrokimyasal pil gösterilmiş ve bu pilin yarı tepkimelerinin indirgenme potansiyelleri verilmiştir.
Ag+ (suda) + e ➜ Ag(k) E°d. = 0,799 V
Ca2+(suda) + 2e ➜ Ca(k) E°d. = -2,866 V
Yukarıda verilen elektrokimyasal pilin standart pil potansiyelini hesaplayınız?
A) -3,665 V B) -2,067 V C) 1,268 V D) 2,067 V E) 3,665 V
Cevap: E
29. Aşağıdaki şekilde bir elektrokimyasal pil gösterilmiş ve bu pilin yarı tepkimelerinin indirgenme potansiyelleri verilmiştir.
Ni2+(suda) + 2e
Ni(k) E°nd. = -0,250 V ► Cu(k) EOnd. = 0,337 V
Cu(suda) + 2e
Yukarıda verilen elektrokimyasal pilin potansiyelini hesaplayınız?
A) -0,5574 V B) -0,587 V C) -0,291 V D) 0,291 V E) 0,5574 V
Cevap: E
30. Aşağıdaki şekilde bir Zn-SHE pili gösterilmiş ve bu pilin yarı tepkimelerinin indirgenme potansiyelleri verilmiştir.
Zn2+(suda) + 2e ➜ Zn(k) E°d. = -0,763 V
2H+(suda) + 2e ➜ H2(g) E°d. = 0,00 V
Bu pille ilgili aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?
A) Zn elektrodu anottur.
B) Katot yarı hücresinde H2 gazı açığa çıkar.
C) Elektron akışı Pt elektrottan Zn elektroda doğrudur.
D) Pil tepkimesi Zn(k) + 2H+(g) < > Zn2+(suda) + H2(g) şeklindedir.
E) Pil potansiyeli 0,763 V’tur.
Cevap: C
31. Seri bağlı iki elektroliz hücresinden birincisinde XCln sıvısı, ikincisinde CaBr2 sıvısı vardır. Bu elektroliz devresinden bir süre akım geçirildikten sonra birinci kabın katodunda 11,2 g X elementi, ikinci kabın katodunda ise 8 g Ca elementi birikmektedir.
Buna göre n değeri kaçtır?
(X: 56, Ca: 40)
A)1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
Cevap: B
32. Aşağıdaki şekilde bir elektrokimyasal pil gösterilmiş ve bu pilin yarı tepkimelerinin indirgenme potansiyelleri verilmiştir.
Cu2+(suda) + 2e ➜ Cu(k) E°d. = 0,337 V
Fe2+(suda) + 2e ➜ Fe(k) E°d. = -0,440 V
Bu elektrokimyasal pille ilgili,
I. Tuz köprüsündeki anyonlar I. kaba doğru hareket eder.
II. Elektron akışı I. kaptan II. kaba doğrudur.
III. II. kaba su eklenirse pil gerilimi artar.
Yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) II ve III
Cevap: D
33. Elektrokimyasal pillerde kullanılan tuz köprüsüyle ilgili,
I. Pil potansiyelinin sabit kalmasını önler.
II. Yarı hücrelerdeki yük denkliğini sağlar.
III. Yarı hücreler arasında elektron iletimini sağlar.
yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız II B) Yalnız III C) I ve II D) II ve III E) I, II ve III
Cevap: A
34. Aşağıdaki şekilde kaplar içerisindeki çözeltilere daldırılmış metaller verilmiştir. Buna göre kaplarda açığa çıkan gazlar hangi seçenekte doğru verilmiştir?
Cevap: E
35. Saf suyun elektrolizinde anotta ve katotta toplam 150 mL gaz toplanmıştır. Anot ve katotta toplanan gaz miktarları hangi seçenekte doğru verilmiştir?
Cevap: B
36. Aşağıda verilen tepkimelerden hangisi bir redoks tepkimesi değildir?
A) Zn(k) + S(k) ➜ ZnS(k)
B) 2SO2(g) + O2(g) 2SO2(g)
C) 2H2S(g) + 3O2(g)—-► 2KO(s) + 2SO2(g)
D) Ca(OH)2(suda) + 2HCI(suda) CaCI2(suda) + 2H2O(s)
E) NM + 3H2(g) 2NH2(g)
Cevap: D
37. Aşağıdaki şekilde bir Mg-SHE pili gösterilmiş ve bu pilin yarı tepkimelerinin indirgenme potansiyelleri verilmiştir.
Mg2+(sadaj + 2e ➜ Mg(k) E°d. = -2,372 V
2H+(sadaj + e ➜ H2(g) E°d. = 0,000 V
Buna göre aşağıdakilerden hangisi doğrudur?
A) Zamanla II. kaptaki pH artar.
B) Elektron akışı II. kaptan I. kaba doğrudur.
C) Mg elektrodun kütlesi zamanla artar.
D) H2 gazının basıncı artarsa pil gerilimi artar.
E) I. kaba MgSO4 katısı eklenip çözünürse pil potansiyeli artar.
Cevap: A
38. Şematik gösterimi Cr(k)/Cr3+(1M)// Ag+(1M)/Ag(k) olan elektrokimyasal pille ilgili,
I. Ag elektrot anottur.
II. Elektron akışı Cr elektrottan Ag elektroda doğrudur.
III. Zamanla ortamdaki Ag+ iyonlarının derişimi artar.
yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) II ve III
Cevap: B
39. Aşağıdaki şekilde Cu-SHE elektrokimyasal pili verilmiştir. Dış devrede elektronlar I. kaba doğru akmaktadır. Buna göre,
I. H2 gaz basıncını artırma
II. II. kaba su ekleme
III. I. kaba 0,5 M Cu(NO3)2
Çözeltisi ekleme işlemlerinden hangileri yapılırsa pil potansiyeli artar?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III
Cevap: D
40. Aşağıda verilen yöntemlerden hangisi metalleri korozyondan koruma yollarından biri değildir?
A) Metali galvanize etmek
B) Metalleri korozyona dayanıklı başka metallerle kaplamak
C) Metali boyamak
D) Kurban elektrot kullanmak
E) Metallerin suyla temasını sağlamak
Cevap: E
41. Aşağıdaki şekilde bir elektrokimyasal pil gösterilmiş ve bu pilin yarı tepkimelerinin indirgenme potansiyelleri verilmiştir.
Fe(suda) + 2e- Ag+(suda) + e-
➜ Fe(k) E° = -0,440 V
➜ Ag(k) E°nd. = 0,799 V
Şekildeki sisteme 2V’luk elektrik akımı uygulanırsa aşağıdakilerden hangisi gözlenir?
A) I. kapta Ag katısı elektrot üzerinde toplanır.
B) Pil gerilimi 3,239 V olur.
C) Fe elektrodun kütlesi zamanla azalır.
D) I. kaptaki Ag+ iyonlarının derişimi zamanla artar.
E) Tuz köprüsünde anyonlar II. kaba doğru hareket eder.
Cevap: D
42. Zn+(suda) 2e+ 2e-Zn(k) E°d.= -0,763 V+ 2e-Fe(k) E°d.= -0,440 V Zn ve Fe elementlerinden oluşturulan elektrokimyasal pile dışarıdan kaç voltluk gerilim uygulanırsa elektrolitik hücre oluşur?
A) 0,203 V B) 0,250 V C) 0,303 V D) 0,323 V E) 0,353 V
Cevap: E
43. Lityum pilleri ile ilgili aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?
A) Şarj edilerek defalarca kullanılabilir.
B) Çevreye verdikleri zarar diğer pillere göre daha azdır.
C) Elektrolit olarak katı madde kullanılır.
D) Lityum metali katot olarak görev yapar.
E) Enerji üretimleri fazla, kütleleri ise azdır.
Cevap: D
44. Aşağıdaki bileşiklerin hangisinde hidrojenin yükseltgenme basamağı diğerlerinden farklıdır?
A) NH3 B) H2SO4 C) CH4D) BeH2 E) H2O
Cevap: D
45. Bir derişim pili için aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?
A) Yarı hücrelerde kullanılan elektrot ve elektrolitler aynı, elektrolit derişimleri farklıdır.
B) Derişimi az olan yarı hücrede yükseltgenme gerçekleşir.
C) Derişimi fazla olan yarı hücredeki çözelti derişimi zamanla artar.
D) Elektron akışı, derişimi az olan çözeltiden fazla olan çözeltiye doğrudur.
E) Anot ve katot yarı hücrelerinin derişimi eşit ise pil potansiyeli sıfırdır.
Cevap: C
46. Aşağıda bir elektrokimyasal pil düzeneği verilmiştir.
Mg2+ + 2e ➜ Mg(k) Ag+ + e-Fe2+ + 2e-Cr3+ + e ➜ Ag(k) ➜ Fe(k)Cr2+25 0C 1M CrCl3(suda) Eo = -2,372 V Eo = 0,799 V Eo = -0,440 V Eo = -0,408 V
Yukarıdaki elektrokimyasal pille ilgili,
I. Pil potansiyeli 1,932 V olur.
II. Zamanla Mg elektrotun kütlesi azalır.
III. Katot yarı hücresinde Cr2+ derişimi artar.
IV. Ag elektrot Fe metali ile kaplanır.
Yargılarından hangileri doğrudur?
A) I ve II B) I ve III C) I ve IV D) II ve III E) II, III ve IV
Cevap: D
47. Elektrokimyasal bir pilde katyon derişimi- nin azaldığı yarı hücreyle ilgili,
I. Anot yarı hücresidir.
II. İndirgenmenin gerçekleştiği yarı hücredir.
III. Elektrodun aşındığı yarı hücredir.
Yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) II ve III E) I, II ve III
Cevap: B