SAYFA 104 CEVAPLARI – 12. Sınıf Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi
A- Aşağıdaki açık uçlu soruları cevaplayınız.
1. Tasavvufi düşüncenin oluşum ve gelişim aşamalarını kısaca açıklayınız?
Tasavvufi düşüncenin gelişimi ve oluşumu üç aşamadır.
1. Züht Dönemi: Bu dönem asrı saadet ile başlar, miladi 7. ve 8. asrı içine alır. Müslümanlarda arasındaki kargaşa, Müslümanların dünyaya önem vermesine karşılık bazı Müslümanlar dünya işlerinden uzak durdular ve ibadete öneme verdiler. Medine, Küfe, Basra ve Horasan züht hayatının yoğun yaşandığı yerlerdir. Hasan-ı Basri ve Rabia el Adeviyye ünlü zahitlerdir.
2. Tasavvuf Dönemi: Sufi ve tasavvuf kavramlarının kullanılmaya ve ilk sufi adlarının duyulmaya başlandığı hicri ikinci asrın sonundan, tarikatların ortaya çıktığı devre kadar olan üç buçuk asırlık süredir. Tasavvuf bu dönemde kurumsallaşmıştır. Cüneyd-i Bağdadi, Beyazid Bestami, Gazzali bu dönemin ünlü sufi ve mutasavvıflarıdır.
3. Tarikat Dönemi: Tarikatlar hicri 2. asırda ortaya çıkmış ve hicri asırda hayatın parçası olmuşlardır. İbnü’l-Arabi bu dönemde yetişmiştir
2. Tasavvufta edep ve insanı kamil kavramlarını açıklayınız?
Edep: Terbiye, yerinde ve uygun davranışta bulunmaktır. Canlı cansız bütün varlıklara karşı ölçülü davranmak, haddi aşmamak anlamına gelir.
İnsanı Kamil: Nefsin kötülüklerden arındırılması, ahlakın düzeltilmesi, iş ve davranışları hakka uygun, kötülüklerden arınmış mükemmel insan demektir.
3. Tasavvuf Üzerinde Yabancı Düşünceleri Açıklayınız
- Allah’ın insan bedenine girmesi inancı (hulul)
- Kulun Allah ile birleşmesi (ittihat)
- Allah’la bütünleşen kişinin ibadet etmesinin gereksizliği düşüncesi
- Evliyanın peygamberlerden üstün görülmesi
- Hakikat karşısında dini emir ve yükümlülüklerin değersizliği
- Haramların yok sayılması (ibaha)
4. Tasavvufi Düşüncenin Kaynakları Konusundaki Tartışmayı Yazınız
Tasavvuf ehline göre tasavvufi düşüncenin kaynağı Kuran-ı Kerim ve Hz. Peygamber’in sünnetidir.
Bazı tarihçiler özellikle tasavvuf döneminin ikinci evresinde tasavvufi düşüncenin Hint ve Yunan kültürlerinden etkilenmiş olduklarını iddia ederler.
Nicholson, tasavvuf ilkeleri ile Vedanta (yaşamın amacını sorgulayan hint felsefesi) arasında benzerlikler olduğunu, ancak tasavvuf düşüncesinin buradan alındığını ispatlayan çalışmalar bulunmadığını belirtir.
B. Aşağıdaki Çoktan Seçmeli Soruları Cevaplayınız.
Soruların sadece doğru şıklarını yazdık.
1. Soru: B) Tasavvuf Dönemi
2. Soru: C) Musahiplik
3. Soru: D) İnsanları yönetmeyi bilmek
4. Soru: D) Razılık ve kul hakkının sorulması
1. Sufi kavramının kullanılmaya başlandığı dönem, aşağıdakilerden hangisidir?
A) Züht Dönemi B) Tasavvuf Dönemi C) Sufilik Dönemi
D) Tarikat Dönemi E) Hakikat Dönemi
Cevap: B
2. Alevî-Bektaşî kültüründe yer alan, ensar ile muhacir arasında kurulan kardeşliğe benzetilen kurum aşağıdakilerden hangisidir?
A) İncinsen de incitme B) Gülbank
C) Musahiplik D) Cem E) Semah
Cevap: C
SAYFA 105 CEVAPLARI – 12. Sınıf Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi
3. “Tasavvuf ilminin konusu, talibin Hakk’a erme yeteneğini kazanmak için nefsini dünya kirlerinden arındırması, ahlakını düzeltmesi ve güzelleştirmesi; amacı da nefsini ve rabbini bilmesidir.”
Yukarıda yer alan paragrafta aşağıdakilerden hangisine değinilmemiştir?
A) Güzel ahlaklı olmak
B) Hakk’a ermek
C) Nefsini bilmek
D) İnsanları yönetmeyi bilmek
E) Nefsi kirlerden temizlemek
Cevap: D
4. Dede: “Aldığın varsa ver. Verdiğin varsa al. Döktüğün varsa doldur. Ağlattığın varsa güldür. Yıktığın varsa kaldır.”
Yukarıdaki paragrafta cem töreninden bir kesit verilmiştir.
Aşağıdakilerden hangisi yukarıda yer alan paragrafla doğrudan ilişkilidir?
A) Lokma Duası B) Semah C) Gülbank
D) Razılık ve kul hakkının sorulması E) Cemevi
Cevap: D
C. Aşağıdaki cümle sonundaki boşluğu cümle doğru ise “D”, yanlış ise “Y” harfi yazınız.
- Yanlış
- Doğru
- Yanlış
- Doğru