HAZIRLIK
1. II. Dünya Savaşı’na katılmayan Türkiye 1950’li yıllarda bu savaşın ekonomik ve siyasi sonuçlarından nasıl etkilenmiştir? Araştırınız (1. etkinliğe yöneliktir.).
Cevap: Türkiye, II. Dünya Savaşı’na aktif olarak katılmamış olmasına rağmen, savaşın ekonomik ve siyasi sonuçlarından etkilenmiştir.
Ekonomik açıdan, Türkiye savaşın etkisiyle birlikte dış ticaretinde ciddi bir daralma yaşamıştır. Savaş sırasında Türkiye’nin dış ticaret ortakları olan Avrupa ülkeleri ve Sovyetler Birliği, savaşın etkisiyle birlikte Türkiye’ye mal ve hizmetlerinin ihracatını azaltmış ve Türkiye’nin ihracatını daraltmıştır. Bu da Türkiye’nin dış ticaret açığının genişlemesine ve cari açıkta ciddi bir artış yaşamasına neden olmuştur.
Savaşın siyasi sonuçları açısından ise, Türkiye savaş sırasında ABD ve Sovyetler Birliği arasında oluşan ikili ilişkilerden etkilenmiştir. ABD ve Sovyetler Birliği arasında oluşan ikili ilişkiler, Türkiye’nin dış politikasını ve iç politikasını etkilemiştir. Örneğin, ABD ile Sovyetler Birliği arasındaki ilişkiler Türkiye’nin NATO’ya üyeliği konusunda etkili olmuş ve Türkiye NATO’ya üye olmuştur. Ayrıca, savaş sırasında Sovyetler Birliği tarafından kurulan Doğu Bloku ülkeleriyle Türkiye arasındaki ilişkiler de etkilenmiştir.
2. Memleketinizin ağız özellikleri konuşmalarınıza nasıl yansımıştır? Varsa kullandığınız yöresel kelimelerden örnekler veriniz.
Cevap: Ağız; aynı dil içinde ses, şekil, söz dizimi ve anlamca farklılıklar gösterebilen, belli yerleşim bölgelerine veya sınıflara özgü olan konuşma dilidir. Memleketimin ağız özellikleri bazı kelimeleri daha farklı telaffuz etmeme neden olmuştur. Dilerseniz şu örnekleri yazabilirsiniz. Tavşan yavrusu- göcen, havuç- keşir, böbrek- böğürcük, kedi- pisik, teyze- eze, merdiven- badal, azıcık- ecük, sincap- teğin, şişman- güpül, ağaçlık yer- bük, eğri- kemçük, iyice- cilis, sahur- ellik, merdiven- badal ve benzeri şekilde örnekler verilebilir.
3. “Yılanların Öcü” adlı sinema filmini sınıfta izleyiniz ( 2. etkinliğe yöneliktir. ).
Cevap: Yılanların öcü filmini sınıfta izleyebilirsiniz. Sizlere bu filmle ilgili kısaca bilgi vermek istiyoruz. Fakir Baykurt’un aynı eserinden Metin Erksan tarafından senaryolaştırılıp filme alınan Yılanların Öcü, sansür karşısında yılmayan ve cesaretle film çekmeye devam eden yönetmenin en sert eserlerinden birisi. Dönemin siyasi sahnesinde yankı bulan, basının uzun bir süre ilgisini çeken Yılanların Öcü, “köy gerçekleri” konusunu işleyen toplumsal gerçekçi bir film. Yaşlı anası Irazca, karısı ve üç çocuğuyla küçük toprağını ekerek geçimini sağlayan Kara Bayram’ın yoksul hayatını izleyen film, muhtarın köyün ortak arazisinden bir bölümü Deli Haceli’ye satmasıyla Haceli’nin yapacağı evin kendi evinin tam önünde olması sonucu huzursuzlanır. Fakirliği fazla göze sokmadan gerçek ve dirençli karakterler yaratan Erksan, mülkiyet temasının altını çizer. Yılanların Öcü, 1966 yılında Kartaca Film Şenliği’nde en iyi film seçildi.
4. 1950-1980 arası toplumcu gerçekçi romanla ilgili bir araştırma yapınız (Metni anlama ve çözümleme 10. soruya yöneliktir.).
→ Yaşar Kemal, Orhan Kemal, Fakir Baykurt, Talip Apaydın, Kemal Tahir, Mahmut Makal, Dursun Akçam, Necati Cumalı, Tarık Buğra gibi isimler bu dönemde köy-kasaba edebiyatı olarak da adlandırılan bir tarza yönelim göstermişlerdir.
→ Bu yazarlar eserlerinde toprak kavgaları, tarımın makineleşmesi, köyden kente göç, düzensizlik ve sınıfsal farklılıklar gibi toplumsal sorunları işlemişlerdir.
→ Yazarlar eserlerinde siyasi düşüncelerini de göstermişlerdir.
→ Sanat toplum içindir anlayışıyla yazılan eserlerde halkın yerel ağızdaki dil özellikleri de gösterilmiştir.
→ Toplumcu gerçekçi yazarlar gözlemlerini eserlere yansıttıklarından realizm akımının etkisi vardır.