Metni Anlama ve Çözümleme
1. Şiirin teması nedir? Açıklayınız.
Cevap: İnsan yaşamında yer eden savaşa karşıtlık naiflik ve bu yaşamın kısalığında aşkın insan hayatındaki yeri bu şiirdeki temadır.
2. Şiirden hareketle şairin psikolojisini değerlendiriniz.
Cevap: Şair savaş ve şiddet karşıtıdır. Yaşamında bir kez bile savaşa kavgaya karışmamış, kimseyi incitmemiş, bazen de aşkını dilinin döndüğünce anlatmasına rağmen karşılık bulamamış bir insanın psikolojisine sahiptir
3. Şiirdeki benzetme sanatı örneklerini bulunuz.
Cevap: Şair yorganı akrebe döşeği ise yılana benzetmektedir.
4. Şiirdeki ahenk unsurlarını (ölçü, kafiye, redif, nakarat; ses, kelime ve kelime grubu tekrarı, ses akışı vb.) belirleyiniz.
Cevap: Şiirde ahenk şu unsurlarla sağlanmıştır:
Kafiye:
yıldır / doldur/ haldir: buradaki –al sesleri tam kafiyedir.
Çatamadım / ıslatamadım: -at sesleri tam kafiyedir.
Ses ve kelime tekrarları ve nakarat kısmı:
suları ıslatamadım: Bu ifade olduğu gibi her bent sonunda tekrar edilmektedir. Nakarattır bu ifade.
Ölçü:
8’li hece ölçüsü kullanılmıştır.
5. Şiire göre şairin ömrü nasıl geçmiştir? Açıklayınız.
Cevap: Şair aslında kimseye kötülük etmeden herkese saygılı bir şekilde yaşamını sürdürmüştür. Buna rağmen aşktan yana da pek talihi gülmemiştir.
6. Aşağıdaki dizeleri açıklayınız.
Cevap: Şairin isteyerek veya istemeyerek her an silahı belinde yaşasa da kimseye zarar vermediğini anlarız. İnsanların her türlü malı rahatça lamlarına rağmen bir başkasının sıkıntısına merhem olmayı reddetmeleri vurgulanır.
Bir gün silah çatamadım:
Bir gün rahat yatamadım:
Alan yoktur satamadım:
Biri bire katamadım:
7. Şaire göre niçin sevgiye talip yoktur? Açıklayınız.
Cevap: Çünkü insanlar ne yazık ki güzel değil kötü şeylerin eksikliğin duyar ve iyilikten kaçınarak kötülüğe sığınırlar denilmektedir.
8. Şiirden hareketle şairi sınırlayan şeyler nelerdir? Açıklayınız.
Cevap: Belki bedeni belki içine sıkıştığı coğrafya, belki de bu dünyada kimsenin onu anlaması gibi anlatılan şeylerin yaşamını kısıtladığını söylemek mümkündür
9. Şiirde halk şiiri geleneğinin hangi özelliklerine yer verilmiştir? Açıklayınız.
Cevap: Halk şiirinin sade dil, 8’li hece ölçüsü, dörtlük nazım birimi gibi özelliklerinin bu şiirde fazlasıyla işlendiğini söylemek mümkündür.
10. Şiirde tekrarlanan “Suları ıslatamadım” dizesinden hareketle şairin psikolojisini değerlendiriniz.
Cevap: Şair öyle çaresiz ki ıslak olan suları bile ıslatma derdinde hatta bu dert ile yanıp tutuşsa da elinden bir şey gelmemesi onu üzüntülere sevk etmektedir.
11. Okuduğunuz şiirin nazım birimi ve nazım türü nedir? Belirtiniz.
Cevap: Nazım birimi: Dörtlük Nazım Türü: Satirik yani eleştirel şiir olmasıdır.
1. ETKİNLİK
Abdurrahim Karakoç’un “Suları Islatamadım” ve “Mihriban” adlı şiirlerinin türkü formunda bestelenmiş örneklerini sınıfta dinleyiniz.
Cevap: İki türkü içinde youtube kanalında arama yapabilir bulduğunuz linklerden türküleri dinleyebilirsiniz.
2. ETKİNLİK
Abdurrahim Karakoç’un “Suları Islatamadım” , “İsyanlı Sükut” ve “Hâkim Beğ” şiirlerinden hareketle şairin sosyal konulardaki eleştiri üslubunu değerlendiriniz.
Cevap: İlk şiirde şair kendi saflığının iyi niyetinin her zaman kullanıldığını ve kaybettirdiğini anlatırken ikinci şiirde ise adalet arayışını dillendirmekte, mahkemelerde yaşadığı sıkıntıları sade bir köylü vatandaş ağzından anlatmaktadır.
3. ETKİNLİK
Aşağıdaki şiir anlayışlarını tabloya göre değerlendiriniz
| Yazılış Amacı | İşlediği Temalar | Hedef Kitlesi | |
| Saf şiir | |||
| Toplumcu gerçekçi şiir | Toplumun sorunlarını dile getirmek | Yoksulluk, adaletsizlik, yaşam kavgası | Bütün şiirseverler |
| Millî Edebiyat anlayışını yansıtan şiir | Milli duyguları işlemek | Millet, bayrak, toprak, vatan | Bütün şiir severler |
| Dinî değerleri, geleneğe duyarlılığı ve metafizik anlayışı öne çıkaran şiir | Ahlaklı bireyler yetişmesi için emek verme | Din, öte dünya, metafizik | Bütün şiir severler |
| 1980 sonrası Türk şiiri | Toplumun sorunları ve bireyin içinde bulunduğu durumu gözler önüne serme | Yalnızlık, içe kapanma, yaşam mücadelesi, varoluşsal sorunlar | Bütün şiir severler |
| Cumhuriyet Dönemi halk şiiri | Anadolu insanının geçmişten bugüne gelen kültürünü tanıtma | Anadolu, özlem, sıla, doğa, aşk, yaşamak | Bütün şiir severler |