12. Sınıf Dersdestek Yayınları Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Sayfa 65 Cevabı
1) Ünlü Rus hikâyeci Anton Çehov bir konuşmasında “Vaktim olsaydı daha kısa yazardım.” der. Yazar bu sözüyle ne anlatmak istemiştir?
Cevap : Kısa öykü yazmak daha çok zaman ve çaba gerektirir. Çünkü az sözle çok şey anlatma çok da kolay olmayan bir beceridir.
2) The Grey (Dı Grey) filminde Alaska’da petrol sondajında çalışmak için görevlendirilen bir ekip, uçaklarının düşmesi sonucu bölgenin vahşi ve ıssız bir alanında mahsur kalırlar. Vahşi doğada aç kurtlara karşı hayatta kalabilmek için ellerinden geleni yaparak hayatta kalmaya çalışırlar. Siz böyle bir durumda, vahşi doğada tek başınıza kalsaydınız ne yapardınız?
Cevap Öncelikle yanımdakileri tanıyarak onların neleri yapabileceklerini nelere yetenekleri olduğunu öğrenmeye çalışırdım. Böylece iş bölümü yapıp hayatta kalmak için ortak bir yaşam mücadelesine girişirdim.
3) Ferit Edgü’nün küçürek hikâye türüne katkılarını araştırınız (1. etkinliğe yöneliktir.).
Cevap : Ferit Edgü, Türkçe edebiyatın önemli isimlerinden biri. 1950’lerden bu yana üretkenliğini yitirmeyen yazar, birçok türde eser üretti. Onu en çok romanlarıyla tanısak da, öyküler ve şiirler de yazdı. Edebiyata herkes gibi şiirle başladığını ifade eden Edgü, Sait Faik okumanın onu çok etkilediğini ve öyküye yöneldiğini ifade eder. Yazdığı bir çok küçük öykü ile edebiyatımızda bu alanda ilklerden olmayı başarabilmiştir.
12. Sınıf Dersdestek Yayınları Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Sayfa 66 Cevabı
1) “Bu” adlı hikâyenin temasını ve konusunu belirleyiniz.
- Tema: İnsanlığın geldiği durum.
- Konu: Bu vahşi dünyada insana denk gelmenin zorluğu
2) Hikâyedeki temel çatışmayı belirleyiniz. Bu çatışmanın temanın oluşmasındaki rolünü açıklayınız.
Cevap Yeni bir yere gelen bir adamın karşılaşacağı insandan kaynaklanan sorunlar ve insanlığın günümüzde içinde bulunduğu olumsuz durum.
3) Tamamen bir diyalog üzerine kurgulanan bu hikâyede iki kişi vardır. Bu kişilerin özelliklerini aşağıdaki tabloya yazınız.
- Birinci kişi: Anlatıcıdır. Anlatıcı karamsardır, gerçekçidir.
- İkinci kişi: Yeni gelmiştir bu çevreye, hayata karşı umudu ve yeni bir yere gelmenin heyecanı içerisindedir.
4) Okuduğunuz metindeki zaman ve mekânın özelliklerini belirleyerek hikâye kişilerinin mekânla ilişkisini sözlü olarak açıklayınız.
Cevap : Mekan dağ başıdır. Zaman ise belirsizdir. Dağ başında kala kala insan yabancılaşıyor her şeye.
5) Hikâyede cevapları veren kişi bir insan mı yoksa tabiat mıdır? Hikâyenin temasını düşünerek cevaplayınız.
Cevap : Tabiat da olabilir insan da çünkü insanda insandan bıkmıştır tabiat da.
6) Hikâyenin serim ve çözüm bölümleri okurun yorumuna bırakılmıştır. Bu bölümleri tamamlamanız istenseydi hikâyeye nasıl bir serim ve çözüm bölümü yazardınız? Sözlü olarak ifade ediniz.
Cevap : Serim kısmında insanlarla tanıştırırdım, onlara güvenmesini sağlardım çözüm bölümünde ise insanlardan yiyeceği kazıklarla insana olan güvensizliği anlatırdım.
7) Yazara özgü dil ve anlatım özellikleri nelerdir? Belirtiniz.
Cevap Yazar konuşma olarak metninini oluşturduğu için diyaloglar oluşturmuştur bundan dolayı da sade bir dille oluşturmuştur öyküsünü.
8) “Bu” adlı hikâyede anlatıcının olmaması hikâyenin anlatımını nasıl etkilemiştir? Açıklayınız.
Cevap Hikayeyi biraz daha tiyatroya yaklaştırmıştır. Bu da okurun metni daha canlı bir şekilde metne katılımını sağlamaktadır.
9) Küçürek hikâyenin özelliklerini metinden örneklerle açıklayınız.
- Türk edebiyatı için yeni türlerden biridir.
- Öykünün alt koludur.
- Kısa, yoğun anlatımı vardır.
- Küçürek öyküde az kelimeyle bir şeyler anlatmak amacı güdülür.
- Mesaj, öğüt, eğiticilik gibi didaktik amaçların dışında bir anlatıma sahiptir.
- Okuyucuyu şaşırtmak, öykünün başını ve sonunu okuyucuya bırakmak, küçük ve sıradan duyguları etkileyici bir tarzda anlatmak özellikleriyle öne çıkar.
- Yabancılaşma, umutsuzluk ve bunaltı gibi ana temalar üzerine kurulan küçürek
- hikâyeler daha çok bireysel ögeleri ön plana çıkarır.
- “Dünya edebiyatında “flash fiction”, “short‐short story”, “anlık kurmaca” diye tanımlanır.
12. Sınıf Dersdestek Yayınları Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Sayfa 67 Cevabı
a) İnsanın doğaya karşı sorumlulukları nelerdir? Doğal yaşamın bozulması insan hayatını nasıl etkiler?
Cevap İnsan doğayı korumak zorundadır. Çünkü kendi evi doğadır. Hayatta kalma istiyorsa yapması gereken şey doğayla yaşamayı onu kirletmemeyi yok etmemeyi öğrenmektir. Böyle yapmadığı sürece yok olmaya mahkumdur.
b) Biyolojik çeşitlilik ve doğal kaynaklar son yüzyılda insanlık tarihinde hiç görülmediği kadar tahrip edilmiştir. İnsanoğlu varlığını sürdürebilmek için kendisine temel destek sağlayan ekosistemlerle uyumlu ve denge içinde olmalıdır. Bu açıklamayı dikkate alarak günümüzde insan-doğa ilişkisinin nasıl olması gerektiğini arkadaşlarınızla tartışınız.
Cevap İnsanlar yangın çıkarmamalı, etrafı plastik çöplüğüne çevirmemeli, ağaçları yok etmemeli, çevreye saygı duymayı öğrenmelidir.
1) Cevap B
2) Cevap C
3) — Başka?
— Ayı, tilki.
— Başka?
— İşin rast giderse, bir insanoğlu.
— Bu karda mı?
— Bu karda, eğer yolunu bulabilirsen.
Bu parçayı noktalama bakımından inceleyiniz. Bulduğunuz noktalama yanlışlarını düzeltiniz.
Başka?
— Ayı, tilki…
— Başka?
— İşin rast giderse, bir insanoğlu…
— Bu karda mı?
— Bu karda, eğer yolunu bulabilirsen.
4) Bu karda, eğer yolunu bulabilirsen. Ya da o, yolunu yitirmişse. Artık bahtına…
Bu cümlede aralarında karşıtlık ilişkisi bulunan kelimeleri belirleyiniz.
- Cevap yitirmek- bulmak