12. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Dersdestek Yayınları 1. Ünite Giriş Sayfa 10, 11, 12, 13 Kuyucaklı Yusuf Metni Etkinlik Soruları ve Cevapları
12. Sınıf Dersdestek Yayınları Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Sayfa 10 Cevabı
Bu dizelerde Türklere özgü felsefi bir düşüncenin işlendiği söylenebilir mi? Tartışınız.
Cevap: Söylenebilir. İlk şiir, Aşık Veysel’in şiiridir. Bu şiirde Tasavvuf düşüncesi göze çarpar. Burada ölüm ve ölüm sonrası yaşam ile ilgili felsefi düşüncelere yer verilmiştir. İkinci şiir ise Necip Fazıl’ın şiiridir. Bu şiirde de yaşam ile ilgili düşünceleri görmek mümkündür.
Bu metinlerden hareketle felsefi ve edebî metinlerin dil bakımından farklılıklarını belirtiniz.
Cevap Felsefi metinlerde dil daha sade ve anlatım daha açıkken, edebi metinlerde dil daha şiirsel ve anlatım biraz daha kapalıdır. Bunun sebebi felsefi metinlerin amacının bilgi vermek olması edebi metinlerin ise okurda estetik haz uyandırma amacıdır.
12. Sınıf Dersdestek Yayınları Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Sayfa 12 Cevabı
1) “Edebiyat ve Felsefe” adlı metnin konusunu, yazılış amacını ve hedef kitlesini belirleyiniz. Bu unsurlar arasında nasıl bir ilişki olduğunu belirtiniz.
- Konu: Edebiyat ile Felsefe İlişkisi
- Yazılış Amacı: Edebiyat ile felsefe arasındaki ilişki, birbirlerinden beslendikleri noktalar, birbirlerinden ayrılan yönler.
- Hedef Kitlesi: 12. sınıf öğrencileri
2) Okuduğunuz metnin ana düşüncesini ve yardımcı düşüncelerini oluşturan cümleleri belirleyiniz. Bu cümlelerden hareketle metnin ana düşüncesini ve metinde ortaya konulan yardımcı düşünceleri aşağıdaki tabloya yazınız.
Yardımcı Düşünceler: Felsefeden edebiyata doğru olan etki, Edebiyat eserlerinin felsefeye olan etkisi
Ana Düşünce: Edebiyat ile Felsefe İlişkisi
3) Edebiyat ve felsefe arasında nasıl bir yöntem farklılığı olduğunu metne göre söyleyiniz.
Cevap: En büyük yöntem farklılığı, felsefe düşünceyi oluşturur, edebiyat da bu düşünceyi kurgular.
4) Bir yazarı etkileyen felsefi görüşler edebî esere nasıl yansır? Açıklayınız.
Cevap: Felsefe yolda olmaksa en iyi yol arkadaşı edebiyat olacaktır. Çünkü felsefi düşünceler en iyi edebi ürünle kendilerini tanıtır ve kitlelerle buluşma imkanı yakalarlar. Bir felsefi görüş hem düşünceleri hem de gelecek üzerine kurgulanan fikirlerle edebi eserde kendine yer bulmaktadır.
5) Edebiyatın felsefeden faydalanması edebî esere felsefi eser niteliği kazandırır mı? Arkadaşlarınızla tartışınız.
Cevap: Hayır kazandırmaz. Çünkü edebi eserler kurgusaldır. Bu da onların felsefi metinler gibi kanıtlanabilir ya da birikerek günümüze gelme gibi özelliklerinin olmaması demektir.
6) Yazar, edebiyat ve felsefe arasındaki ilişkiyle ilgili ileri sürdüğü düşüncelerini desteklemek ve kuvvetlendirmek için Vefa Taşdelen’den kısa bir alıntı yapmıştır. Bu alıntıyla ilgili düşüncelerinizi arkadaşlarınızla paylaşınız. Bu alıntının metnin ifade gücüne katkısını sözlü olarak ifade ediniz.
Cevap: Katılıyorum. Çünkü edebi eserdeki kahramanın ağzından verilecek düşüncelerde felsefenin izlerini görmek mümkündür. Bu alıntı ifadeyi güçlendirmiş metni okur bakımından daha anlaşılır hale getirmiştir.
7) Okuduğunuz metnin dil ve anlatım özelliklerini aşağıdaki noktalı yerlere yazınız.
Cevap : Metin günlük konuşma dili ve açık bir anlatım ile yazılmıştır. Bu bakımdan amacının bilgi vermek olduğunu söyleyebiliriz. Bunun yanında alıntı yapma ve karşılaştırma gibi anlatım tekniklerine de yer verilmiştir.
8 a) Okuduğunuz metinde yazarın konuya yaklaşımını belirleyiniz.
Cevap: Yazar felsefe ile edebiyat arasındaki ilişkiyi incelemiştir. Bunun yanında bunu yaparken felsefenin düşünsel olarak edebiyata yaptığı katkıyı edebiyatın da felsefenin gelişimi için üstlendiği rolü aktarmıştır.
b) “Felsefenin en önemli özelliği, varlık gerekçesini çeşitli yönleriyle incelemesidir. Bu inceleme esnasında, en önemli veri kaynakları arasında edebiyat yer alır. Felsefeci, düşünce arka planındaki temel yapıları ve oluşları edebî eserler aracılığı ile aktarma yoluna gider. Bir başka deyişle, edebiyat bu yönüyle felsefeye aracılık eder.”
Bu parçadaki ifadeleri öznellik/nesnellik bakımından değerlendiriniz. Elde ettiğiniz sonuçlardan hareketle yazarın anlatımının öznel/nesnel olup olmadığını belirtiniz.
Cevap Bu cümleler nesnel ifadelerdir. Çünkü kişiden kişiye değişiklik göstermezler. Yazarın anlatımı nesneldir amacı bilgi vermektir çünkü.
12. Sınıf Dersdestek Yayınları Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Sayfa 13 Cevabı
Bu metnin felsefi bir düşünce üzerine oluşturulduğu söylenebilir mi? Tartışınız. Elde ettiğiniz sonuçlardan hareketle edebiyat ile felsefenin benzer ve farklı yönlerini defterinize yazınız.
Cevap FELSEFE-BİLİM
A-ORTAK YÖNLERİ
1-Mantık ve akıl yürütme ilkelerine uygundur
2-Eleştiricidir
3-sistemlidir
4-Düzenli ve tutarlıdır
5-Genel amaçları aynıdır(İNSANIN EVRENİ ANLAMA MERAKINI GİDERMEK)
B-FARKLI YÖNLERİ
1-Yöntemleri farklıdır(TEMEL FARK-TEMELLENDİRME FARKI)
2-Konuları ele alışları farklıdır bütün-parçalayarak
3-Özel amaçları farklıdır sistem yaratmak-doğruları bulmak(yasalar bulmak)
4-Sonuçları farklıdır(ilerleme) Sonuç yoktur-kesin sonuçları vardır
1) a) Felsefe, bu ilişkiler sisteminin neden ve köklerini araştırır; bunları tanımlar.
b) Söz gelimi bilinen en önemli felsefecilerden Aristoteles, Immanuel Kant ve Hegel’in eserleri, edebiyat eleştirisi ve teorisi açısından etkili olmuştur.
Bu cümlelerdeki noktalama işaretlerinin kullanılış gerekçelerini belirleyiniz.
- Virgül:Cümlelerde, eş görevli sözcükleri ve sözcük gruplarını ayırmak için kullanılır. Eş görevli sözcüklerden kasıt, cümledeki ögelerdir. Örneğin yer bildiren ögeler ya da zaman bildiren ögeler arasına konur.
- Noktalı virgül: Aralarında şekil ve anlamca ilişki bulunan, birbirine bağlaçsız bağlanan ve aralarındaki duraklama kısa olan cümlelerin arasına konur:
2) Edebiyat hangi oranda felsefileşir veya felsefe hangi oranda edebileşir sorularını tartışırken bu konuda bir değerlendirme yapan Taşdelen şunları söylemektedir: “Bir sanat eseri, yarattığı tipin gücü, derinliği, evrenselliği ve insan varoluşunu temsil etme kapasitesi ölçüsünde güçlüdür.” İşte bu noktada edebî eser, kendisi değil, içeriğindeki unsurlar bakımından felsefeden yararlanır.
Bu metinde geçen terim ve kavramları belirleyiniz. Bunları, gündelik dildeki karşılıklarıyla birer cümlede kullanınız.
- oran: Oranı tutturmak konusunda başarısızdı.
- felsefi: Felsefi bir metin idi.
- evrensellik: Evrensellik bir edebi eser için önemlidir.
- varoluş: Varoluş insanın her zaman ilgisini çekmiştir.
3) Dünyadaki önemli düşünce hareketlerinin arka planını edebiyat eserleri hazırlamıştır.
Bu cümledeki altı çizili ifadeyle anlatılmak istenen nedir? Belirtiniz.
Cevap : Yani düşünce hareketlerini oluşturan gerideki fikirler, tarihi ve kültürel gelişmelerden bahsedilmektedir.