12. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Dersdestek Yayınları 1. Ünite Giriş Sayfa 14, 15, 16, 17 Edebiyat ve Psikoloji Metni Etkinlik Soruları ve Cevapları
12. Sınıf Dersdestek Yayınları Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Sayfa 14 Cevabı
1) Psikoloji ve psikiyatri bilimlerinin tanımlarını araştırınız.
- psikoloji: bir bireyi, bir topluluğu belirleyen, yönlendiren düşünme, duygulanma, davranış biçimlerinin tümü
- Psikiyatri: hekimliğin ruh ve sinir hastalıklarıyla, kişide görülen önemli uyumsuzlukların tanılanmasıyla ve bunların sağaltımıyla uğraşan uzmanlık dalı.
2) Kişilerin ruhsal durumlarını ayrıntılarıyla çözümlemeye çalışan romanlara psikolojik roman denir. Türk ve dünya edebiyatından okuduğunuz/beğendiğiniz psikolojik romanları belirtiniz.
- Kırık Deniz Kabukları – Selim İleri
- Araba Sevdası – Recaizade Mahmut Ekrem
- Tutunamayanlar – Oğuz Atay
- Eylül – Mehmet Rauf
12. Sınıf Dersdestek Yayınları Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Sayfa 16 Cevabı
1) “Edebiyat ve Psikoloji” adlı metnin konusunu, yazılış amacını ve hedef kitlesini belirleyiniz. Bu unsurlar arasında nasıl bir ilişki olduğunu belirtiniz.
- Metnin Konusu: Edebiyat ile psikoloji arasındaki ilişki
- Yazılış Amacı: Edebiyat ile psikolojinin birbirlerinden beslendikleri ve ayrıldıkları yönleri ortaya koymak.
- Hedef Kitlesi: 12. sınıf öğrencileri
2) Okuduğunuz metnin birimleri hangi ana düşünce etrafında bir araya gelmiştir?
Cevap: Psikoloji biliminin edebiyat, edebî eser ve edebiyatçıya yönelik ilişkisinin nasıl olduğu.
3) Edebî eserlerdeki psikolojik unsurların saptanması ilk defa hangi bilim insanının çalışmaları ile başlamıştır? Bu çalışmaların edebiyata katkısı ve etkisi nelerdir? Açıklayınız.
Cevap Sigmund Freud. Psikianalitik Kuramı sayesinde insanların bilinçaltılarına inilmiş edebi eserlerdeki kahramanların da psikoloji tahlillerinin yapılarak okura bazı duygu ve düşüncelerin verilmesi sağlanmıştır.
4) Edebiyat ve psikolojinin en belirgin ve genelleştirilebilir ortak özelliği nedir? Yazarın bu konuda ortaya koyduğu bilgi, tespit ve yorumlar/görüşler nelerdir? Yazar, bunları hangi gerekçelere dayandırarak açıklamıştır? Belirtiniz.
Cevap: Tip ve fert olarak yazar psikolojisinin incelenmesi, yaratma sürecinin incelenmesi, edebi eserlerde görülen psikolojik tiplerin ve kanunların incelenmesi, okur üzerindeki etkiler
5) Bilgilendirici/öğretici metinlerde yazar ile anlatıcı aynı kişidir. Bu tür metinlerde anlatıcı edebî (sanatsal/kurgusal) metinlerden farklı olarak gerçek bir kişidir. Okuduğunuz metinde yazarın bakış açısını belirleyiniz. Yazarın konuya yaklaşımının öznel mi yoksa nesnel mi olduğunu değerlendiriniz.
Cevap : Yazarın konuya yaklaşımı nesneldir. Çünkü psikoloji ile edebiyatın ilişkilerini incelerken amacı bilgi vermektir. Somut ve kanıtlanabilir bilgilere yer vermiştir. Anlatıcı ile yazar aynı kişidir.
6) Metindeki anlatım biçimlerini, düşünceyi geliştirme yollarını ve bunların işlevlerini daha önceki sınıflarda edindiğiniz bilgilerden hareketle belirleyiniz.
- Anlatım biçimleri: Açıklayıcı, tartışmacıi kanıtlayıcı
- Düşünceyi geliştirme yolları: Örneklendirme, tanık gösterme, karşılaştırma
7) Metnin dil ve anlatım özelliklerini belirleyiniz.
Cevap: Metin sade bir dil ile gündelik konuşma ağzıyla yazılmıştır. Her okuyan aynı şeyi anlayabilir. Açık bir anlatım vardır. Akıcı bir şekilde yazılmıştır.
Yukarıdaki metinde hangi kelime, kelime grupları ve cümleler kahramanın iç dünyasını yansıtmaktadır? Bu ifadelere dayalı olarak yapacağınız edebiyat ile psikoloji ve psikiyatri ilişkisi hakkındaki çıkarımlarınızı sözlü olarak ifade ediniz.
Cevap: Edebiyat ve psikolojinin en belirgin ve genelleştirilebilir ortak özelliği kendilerine insanın bütününü hedef ve malzeme olarak seçmiş olmalarıdır
Yukarıdaki metinde psikoloji ve psikiyatri bilimlerinden nasıl yararlanıldığını belirleyiniz.
Cevap Edebî eserlerde psikolojik yansımaları bulmak mümkündür. Her insanın, duyguları, düşünceleri, bir psikolojisi olduğu gibi, yazarların da vardır. İşte yazarlar, eserlerini yazarken o anki psikolojik durumlarını belli oranda eserlerine yansıtırlar. Ancak bunun birebir yansıma olduğu söylenemez. Yazar, duygu ve düşüncelerini, psikolojisini olduğu gibi aktarmaz.
12. Sınıf Dersdestek Yayınları Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Sayfa 17 Cevabı
1) Gerek edebiyat dünyasının vazgeçilmez öğesi olan yazarın psikolojisinin anlaşılması, gerek o psikolojinin esere yansımalarının ipuçlarının elde edilmesi…
Bu cümlede altı çizili kelimelerin yazılışı doğru ise “D” kutucuğunu, yanlış ise “Y” kutucuğunu işaretleyiniz.
vazgeçilmez ( D )
psikolojisinin ( D)
öğesi ( Y)
ipuçlarının (D)
elde edilmesi (D)
2) Freud, genel olarak sanat eseri, özelde ise edebî eser üzerinde uzun uzadıya düşünmüş ve hem sanat eserinin kendisini hem de onun öznesi olan yazar ve sanatçıyı psikanalitik bir gözle değerlendirmiştir.
Bu cümlede altı çizili sözlerin cümleye kattıkları anlamları karşılarındaki boşluğa yazınız.
uzun uzadıya düşünmek: Ayrıntılı ve derinlemesine düşünmek
psikanalitik bir göz: Yani bilinçaltına inen bir bakış açısı
3) Edebiyat ve psikolojinin bir bilim dalı_ olarak birbirine yakınlık ve uzaklığıyla ilişkilerinin ele alınması tarihi çok uzaklara dayanmaz.
Bu cümlede altı çizili kelime hangi anlamıyla kullanılmıştır?
Cevap: A
4) Bu ve benzeri pek çok sorunun cevabını, ancak edebiyat ile psikolojinin ortak ve ayrılan noktalarını tespit ettikten sonra bulabiliriz.
Bu cümlede altı çizili kelimeyle anlatılmak istenen nedir? Açıklayınız.
Cevap : Önemli ayrıntı ve özellikler kastedilmiştir.