12. Sınıf Dersdestek Yayınları Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Sayfa 84 Cevabı
1) “Toplum için sanat” anlayışını savunan bir şairin ya da yazarın kendi eserlerinin içeriğiyle ilgili neler söylemesi beklenir? Tartışınız.
Cevap Eserlerinin içerik olarak haklın toplumun sorunlarından bahsettiğini halk şiir yazdığını söylerdi. Eserlerinde üsluptan çok konunun ve ne anlatıldığının öne çıktığını görürdük.
2) Toplumcu şairler geleneksel şiir kurallarının şiiri içerik ve biçim yönünden kısıtladığını düşünmüş ve bu kuralları yıkmaya çalışmıştır. Toplumcu şiirlerde yıkılmaya çalışılan bu kurallar neler olabilir? Belirtiniz.
- Söyleyiş güzelliğinin konudan daha önemli olduğu düşüncesine karşı çıkmıştır.
- Bireysel konulardan çok toplumu ilgilendiren konuların işlenmesi gerektiğinden bahseder.
- Şiirde kafiye ölçü gibi kuralların çok da önemli olmadığını savunur.
12. Sınıf Dersdestek Yayınları Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Sayfa 85 Cevabı
1) Aşağıdaki dizelerde altı çizili kelime ve kelime gruplarının anlamını metindeki bağlamından hareketle tahmin ediniz ve tahminlerinizin doğruluğunu kaynaklardan yararlanarak kontrol ediniz.
• ağaçlar kendi dibine gölge vermez benim orda
• benim orda arslanın ağzındadır ekmek
• şiirler bayraklaşabilir benim orda
• kilometre taşları gibi şiirlerimiz
- Kendi dibine gölge vermeme: Kendine faydası olmama.
- Ekmeğin Arslanın ağzında olması: Hayat şartlarının çok zor olması.
- bayraklaşma: Temsilci olma.
- Kilometre taşları: Önemli aşamalardan biri olma.
12. Sınıf Dersdestek Yayınları Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Sayfa 86 Cevabı
2) “Asya-Afrika Yazarlarına” adlı şiirde, insana özgü gerçekliklerden yola çıkılarak hangi duygu ve düşünceler anlatılmıştır? Bu gerçeklikten hareketle şiirin temasını belirleyiniz.
Cevap İnsanların farklı olmadıkları herkesin eşit olduğu ve dünyadaki bütün insanları benzer sorunlarla mücadele ettiklerinden bahsedilmektedir.
3) Şiirde söyleyici kime seslenmektedir? Şiirde söyleyici ile hitap edilen kişi arasında nasıl bir ilişki vardır? Açıklayınız.
Cevap Asya ve Afrikalı yazarlara. Söyleyici şairin kendisidir. Hitap ettiği kitlelerin de kendisi gibi olduğunu anlatan şair onlarla samimi bir şekilde duygularını paylaşır.
4) Toplumcu şiirin, halkın sorunlarını ele aldığı görülür. Okuduğunuz şiirde, şair hangi problemleri öne çıkarmaktadır? Bu problemleri şiirden örnekleyiniz.
Cevap Ekmeğin aslanın ağzında olduğunu söyler. Hayat koşullarının ne kadar zor olduğundan bahsetmiştir. Okuma yazma bilmeyenlerin çokluğundan dert yakınır.
5) Okuduğunuz şiirde, Asya ve Afrika toplumları arasındaki bazı benzerliklere yer verilmiştir. Bu benzerlikler nelerdir? Belirtiniz.
Cevap Asya ile Afrikalı toplumlarının ezilen toplumlar olduklarını, hayat şartları bakımından iki toplumunda zor şartlar altında yaşadıklarından bahsedilmiştir.
6) Aşağıdaki dizelerde yer alan edebî sanatları bularak bu sanatların şiirdeki işlevini açıklayınız.
• gökyüzünde atomlu tek bulut kalmayıncaya kadar : ABARTMA
• kilometre taşları gibi şiirlerimiz: BENZETME
• ejderler yatar başında çeşmelerin: BENZETME
• malı mülkü aklı fikri canı neyi varsa verebilmeli büyük hürriyete şiirlerimiz ABARTMA
7) Şiirdeki açık ve örtük iletileri belirleyiniz.
- Açık İleti: Asyalı ve Afrikalı insanlar ile şiirde şairin bahsettiği kendi insanları arasında farkların olmaması.
- Örtük İleti: İnsanların eşit oldukları aynı koşullar altında yaşadıkları.
8) Okuduğunuz şiirde belirli bir ölçü düzeni olmamasına ve şiirin bütününde kafiye kullanılmamasına rağmen bir ritim vardır. Şair, şiirinde ritmi hangi unsurlarla sağlamıştır? Açıklayınız.
Cevap Şair şiirinde ritmi ses tekrarlarına kelime tekrarlarına ve diz içi asonans ve aliterasyon kullanmasıyla oluşturmuştur.
9) Şair bu şiirde hangi imgeleri kullanmıştır? Bu imgelerin şiirin anlamına katkısını değerlendiriniz.
Cevap ejderler yatar başında çeşmelerin: Kötü insanların kaynaların başında olmalarını kast etmiştir.
sıska öküzün yanına koşulup şiirlerimiz: Şiirlerinin hayatın her yerinde üretim olan her yerde söylenebilmesi gerektiği.
“Asya-Afrika Yazarlarına” adlı şiirin içerik, biçim ve üslup özellikleriyle ilgili beş soru hazırlayarak arkadaşlarınızdan cevaplamalarını isteyiniz. Soru cevap sonunda fütürizm akımının, toplumcu ger- çekçililiğin ve serbest şiir anlayışının okuduğunuz şiire yansımalarını sınıfça değerlendiriniz.
- Şair hangi nazım birimini kullanmış?
- Şair hangi konuya ağırlık vermiştir?
- Şair okura seslenirken neyi amaçlamıştır?
- Şair hangi toplumsal sorunlara değinmiştir?
- Şaire özgü imajlara örnek veriniz.
Asya-Afrika Yazarlarına” adlı şiirin Türk şiir geleneği içindeki yerini yukarıdaki semai ile ahenk bakımından karşılaştırarak değerlendiriniz. Nazım Hikmet’in şiirde geleneksel ahenk anlayışının dışına çıkması Türk şiirine ne kazandırmıştır? Açıklayınız.
Cevap Türk şiirine özgürlük kazandırmıştır. Belli kalıplar ve kurallar içine sıkışıp kalmasının önüne geçen Nazım Hikmet yeni bir söyleyiş ve konu derinliğini şiirimize katmayı başarabilmiştir.
Şiirin bütününden hareket ederek Nazım Hikmet’in öncülüğünü yaptığı toplumcu gerçekçi şiir anlayışının genel özelliklerini defterinize yazınız.
Toplumcu Gerçekçilerin Özellikleri
- Sanat toplum içindir anlayışına sahiptirler.
- Sanattan ziyade ideoloji önemlidir.
- Toplumsal sorunlar eserler yoluyla dile getirilmiştir.
- Daha çok köylünün yaşadığı sıkıntılar dile getirilmiştir.
- Roman ve hikayelerde yerel söyleyişler dikkat çeker.
- Amaç belli konularda halkı aydınlatmaktır.
12. Sınıf Dersdestek Yayınları Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Sayfa 87 Cevabı
1) ben Asyalıyım
bakmayın mavi gözlü olduğuma ben Afrikalıyım
Bu dizelerde geçen özel isimleri yazım ve noktalama bakımından inceleyiniz. Elde ettiğiniz sonuçları arkadaşlarınızla paylaşınız.
Cevap: Asyalıyım ve Afrikalıyım derken bir kıtaya bir ulusa ait olma üzerinden büyük harf kullanılmıştır.
2) Cevap D
3) Cevap B
4) Cevap C