UYGULAMA
Aşağıdaki haritada 2020 yılı itibarıyla en fazla altın, demir, kömür, petrol ve doğal gaz üretimi yapan ilk 12 ülkeye yer verilmiştir (British Geological Survey, 2020).
Haritayı ve ön bilgilerinizi dikkate alarak aşağıdaki soruları cevaplayınız.
1. Ülkeleri maden ve enerji kaynaklarının varlığına göre sınıflandırınız.
a) Haritada verilen doğal kaynakların tamamının çıkarıldığı ülkeleri yazınız.
Cevap: Rusya, ABD, Kanada, Avustralya, Çin, Brezilya ve Güney Afrika’da haritada gösterilen tüm doğal kaynaklar çıkarılmaktadır.
b) En az dört doğal kaynağın çıkarıldığı ülkeleri yazınız.
Cevap: Hindistan, Endonezya ve Kazakistan en az dört doğal kaynağın çıkarıldığı ülkelerdir.
c) En az üç doğal kaynağın çıkarıldığı ülkeleri yazınız.
Cevap: Kolombiya, Moğolistan ve Meksika en az üç doğal kaynağın çıkarıldığı ülkelerdir.
d) Belirtilen doğal kaynakların çıkarıldığı ancak ön planda olmayan ülkelere her kıtadan birer örnek veriniz.
Cevap: Afrika’dan Gana, Asya’dan Türkmenistan, Avrupa’dan İspanya ve Okyanusya’dan Papua Yeni Gine ön planda olmayan kaynaklara sahip ülkelerdir.
2. Maden ve enerji kaynaklarının yoğun olarak çıkarıldığı ülkeleri küresel ticarette diğer ülkelerle ilişkileri bakımından değerlendiriniz.
Cevap: Maden ve enerji kaynakları açısından zengin ülkeler genellikle küresel ticarette güçlü bir konumda olup, bu kaynakları ihracatla ekonomik etki ve siyasi güç elde etmek için kullanırlar.
3. Doğal kaynak yönünden fakir olan gelişmiş ülkelerle bu açıdan zengin olan az gelişmiş ülkeleri ekonomik ilişkilerinin sürdürebilirliğine göre değerlendiriniz.
Cevap: Doğal kaynaklar açısından fakir gelişmiş ülkeler, teknoloji ve sermaye yatırımı yoluyla bu kaynakları ithal eden ve işleyen bir ekonomik yapıya sahip olabilirken, kaynak zengini az gelişmiş ülkeler bu kaynaklardan elde edilen gelirin sürdürülebilir kalkınma için kullanılması konusunda zorluklarla karşılaşabilirler.
4. Doğal kaynaklar bakımından fakir ama gelişmekte olan ülkelerin bu alandaki dışa bağımlılığını azaltmak için nasıl bir politika izlenmelidir? Düşüncelerinizi örneklerle açıklayınız.
Cevap: Doğal kaynakları sınırlı gelişmekte olan ülkeler yenilenebilir enerji ve sürdürülebilir teknolojilere yatırım yaparak ve yerel inovasyonu teşvik ederek dışa bağımlılıklarını azaltabilirler.