12. Sınıf Biyoloji Kitabı Kök-e Yayınları 2. Ünite Bitki Biyolojisi Sayfa 102, 103 Bitkilerin Yapısı, Büyüme ve Hareket 1. Bölüm Değerlendirme Soruları ve Cevapları
12. Sınıf Biyoloji Kitabı Kök-e Yayınları Sayfa 102 Cevapları
1. BÖLÜM DEĞERLENDİRME
1. Aşağıdaki tabloda, “bitkilerin yapısı, büyüme ve hareket” ile ilgili kavramlar yer almaktadır. Bu kavramları kullanarak aşağıda verilen cümleleri tamamlayınız.
a) Bitkilerde ksilemi oluşturan hücrelerden çapı geniş olanlara trake , dar olanlara trakeid adı verilir.
b) Bitkilerde büyüme; meristem doku adı verilen, bölünme yeteneği olan dokularla sağlanır.
c) Tohum, toprağa ekildikten sonra çimlenmeye başladığında gövde ucu toprak üstüne doğru ilerlerken koleoptil adı verilen silindir şeklindeki hücreler tarafından korunur.
ç) Bitkilerde yer çekimine bağlı olarak ortaya çıkan yönelme hareketine gravitropizma adı verilir.
d) Gövdenin uç kısmında bulunan tepe tomurcuğu aktif olarak gövdeyi uzattığı sürece, yanal tomurcuklar çoğunlukla uyku hâlindedir. Bu duruma apikal dormansi adı verilir.
e) Bitkilerde iki tip sklerenkima hücresi vardır: İplikler şeklinde oluşan sklerenkima lifleri ve taş hücreleri.
f) Gövde ve yapraklardaki epidermis hücreleri, mumsu bir madde salgılayarak bitkide terleme ile kaybedilen su miktarını azaltan kütikula tabakasını oluşturur.
g) Nasti : Bitkilerde uyaranın yönüne bağlı olmayan, turgor basıncındaki değişmelerin etkisiyle ortaya çıkan hareketlerin genel adıdır.
ğ) Ağacın dış kısmında yer alan mantar doku, mantar kambiyumu ile birlikte periderm adı verilen tabakayı oluşturur.
h) Merkezî silindirde yanal köklerin ve lateral meristemin oluşmasında, topraktan alınan iyonların odun borularına taşınmasında görevli yapıya periskl adı verilir.
2. Kısa ve uzun gün bitkisi kavramlarını açıklayınız.
Uzun gün bitkileri: Uzun gün bitkileri günlük en az 12–14 saat ışığa ihtiyaç duyarlar. Bu gruptaki bitkiler karanlık periyoda pek ihtiyaç duymazlar. Sürekli aydınlık koşullarında bile çiçeklenip olgunlaşabilirler. Serin iklim tahıllarının çoğunluğu, yem bitkileri, bezelye ve şekerpancarı gibi bitkiler uzun gün bitkileri arasında yer almaktadır.
Kısa gün bitkileri: Kısa gün bitkileri günlük 12–14 saatten daha az aydınlanma süresine ihtiyaç duyarlar. Bu bitkiler karanlık periyoda ihtiyaç duymaktadırlar. Mısır, darı, çeltik, tütün, soya fasulyesi ve kenevir gibi bitkiler kısa gün bitkilerine örnek olarak gösterilebilir.
3. Monokotil ve dikotil bitkilerin kök ve gövde yapıları arasındaki farkları açıklayınız.
Kökte ksilem ve floem ışınsal tarzda yanyana yerleşim gösterir. Ksilem sayısına göre bitkinin monokotil veya dikotil olduğuna karar verilir. Monokotillerde ksilem sayısı 15-20, dikotillerde 2-3'dür. Merkezi silindirin en alt kısmında kökün öz kısmı yer alır. Öz bölgesi sklerankimatik hücrelerden oluşmuştur. Sklerankimatik öz toprak içinde ilerleyen köklere direnç özelliği kazandırmıştır. Monokotil bitkilerin köklerinde ilk oluşan elementler sürekli (daimi) doku haline dönüştüğünden bunlarda sekonder yapı meydana gelmemektedir ve kökte enine büyüme bir süre sonra sona ermektedir. Kökte sekonder büyümeye genellikle açık tohumlularda ve dikotil (çift çenekli) bitkilerde rastlanmaktadır. Kök ile gövde arasındaki bölgeye hipokotil denilmektedir.
12. Sınıf Biyoloji Kitabı Kök-e Yayınları Sayfa 103 Cevapları
4. Aşağıdaki tabloda verilen bitkisel hormonlarla görevlerini eşleştiriniz.
1- Sitokinin d) Kök ve gövdedeki parankima dokusunda hücre bölünmesini uyararak lateral meristem oluşmasını sağlar.
2- Giberellin c) Tohumun çimlenmesini sağlar.
3- Oksin ç) Gövde ucunda üretilerek bitkinin boyuna uzamasını sağlar.
4- Etilen a) Bitkilerde yaprak dökümünden ve meyvenin olgunlaşmasından sorumludur.
5- Absisik Asit (ABA) b) Tohumun çimlenmeden kalmasını, böylece tohum uykusunun (dormansi)
devam etmesini sağlar, ayrıca stomaların kapanmasında etkilidir.
devam etmesini sağlar, ayrıca stomaların kapanmasında etkilidir.
5. Aşağıda yaprağın enine kesitini gösteren bir şekil verilmiştir. Şekil üzerinde numaralandırılmış bölümleri,verilen kavramları kullanarak tamamlayınız.
1. kütikula 2. palizat parankiması 3. sünger parankiması 4. ksilem 5. floem 6. stoma
6. Aşağıda, kökün boyuna kesitini gösteren bir şekil verilmiştir. Şekil üzerinde numaralandırılmış bölümleri, verilen kavramları kullanarak tamamlayınız.
1. olgunlaşma bölgesi
2. uzama bölgesi
3. bölünme bölgesi
4. emici tüy
5. prokambiyum
6. temel meristem
7. protoderm
8. apikal meristem
9. kaliptra