ARA DEĞERLENDİRME
1. Aşağıda verilen ifadeleri okuyarak doğru ise (…) içine “D” yanlış ise “Y” yazınız.
(Y) Ökaryot hücrelerde oksijenli solunum mitokondride başlar, sitoplazmada biter.
(Y) Krebs döngüsü ve glikoliz reaksiyonlarında substrat düzeyinde fosforilasyon ile ATP ve CO2 üretimi ortaktır.
(D) Oksijenli solunum, pirüvatın mitokondri içine girmesiyle başlar.
(D) Mitokondride oluşan CO2 ve NAD molekülleri sitoplazmaya geçer.
(D) Glikoliz reaksiyonları tüm canlılarda ortak olarak gerçekleşir.
2. Bitkide fotosentez hızı solunum hızına eşit olursa ne gibi sonuçlar ortaya çıkar?
Bitkide fotosentez hızının solunum hızına eşit olması durumunda, net gaz değişimi sıfırdır. Fotosentezle üretilen oksijen, solunumla tüketilir ve solunumla üretilen karbon dioksit, fotosentezle kullanılır. Bitki, çevresine net bir gaz değişimi yapmaz, bu da enerji bütçesinin dengede olduğu anlamına gelir. Büyüme ve depolama potansiyeli sınırlı olabilir, çünkü fotosentezden elde edilen enerji hemen solunum için kullanılır.
3. Oksijensiz solunumda monomerler inorganik maddelere kadar parçalanır. Buna rağmen oksijensiz solunumda oksijenli solunuma göre daha az enerji üretilmesinin sebebini açıklayınız.
Cevap: Oksijensiz solunumda ETS’deki son elektron alıcısı olan inorganik maddelerin elektron çekim güçleri zayıftır. Bu nedenle oksijensiz solunumda üretilen ATP miktarı azdır. Ayrıca glikoz, CO2 ve H2O ya kadar parçalanmaz ve tamamen okside olmaz.
4. Fermantasyon çeşitlerinde substrat olarak glikoz kullanılmasına rağmen oluşan ürünlerin birbirinden farklı olmasının nedeni nedir?
Cevap: Son ürünler safhasında kullanılan enzimlerin canlının türüne göre değişmesidir.
5. Fermantasyon reaksiyonlarında piruvattan sonra enerji üretimi olmamasına rağmen bu tepkimelerin gerçekleşmesinin nedeni nedir?
Cevap: Glikolizin sürekliliğini sağlamak ve piruvat birikimini engellemek içindir.
6. Prokaryot canlılarda oksijenli solunum ve oksijensiz solunumun karşılaştırıldığı aşağıdaki tabloda boş bırakılan yerleri verilen örnekteki gibi doldurunuz.
Karşılaştırılan Özellikler | Oksijensiz Solunum | Oksijenli Solunum |
a) Tepkimelerin hücrede gerçekleştiği yer | Sitoplazma, Hücre zarı kıvrımları | Sitoplazma, Hücre zarı kıvrımları |
b) Son elektron tutucu molekül çeşidi | nitrat (NO3-) ferrik demir (Fe3+) sülfat (SO42-) ve karbonat (CO32-) | Oksijen |
c) ETS’nin görev durumu | Alır | Alır |
ç) CO2 çıkışı | Var | Var |
d) Gerçekleşen fosforilasyon çeşitleri | Substrat düzeyinde fosforilasyon, Oksiditif fosforilasyon | Substrat düzeyinde fosforilasyon, Oksiditif fosforilasyon |
e) pH değişikliği | Prokaryot | Prokaryot ve Ökaryotlar |