3. ÜNİTE SONU DEĞERLENDİRME
A) Aşağıdaki açık uçlu soruları cevaplayınız.
1. Kur’an’da geçen kavramları tanımanın, İslam’ı doğru anlayabilmek açısından önemi nedir? Açıklayınız.
Cevap: Kur’an’da geçen kavramları tanımak bizim için önemlidir. Eğer bu kavramları tanırsak İslam’ı daha doğru bir şekilde anlar ve ona göre yaşarız.
2. Hidayet yoluna tabi olmak ve hidayet üzere yaşamak için neler yapmalıyız? Söyleyiniz.
Cevap: Sözlükte “doğru yolu bulmak; yol göstermek” mânalarına gelen hüdâ (hedy, hidâyet) kökünden türemiş olup “gerçeğe ulaşmak, doğru yolu bulmak” demektir. Hidayet üzere yaşamak için Kur’an’ın ilkelerine
göre yaşamalı, şirkten, küfürden uzak durmalıyız. Hz. Peygamberʼin (s.a.v) çağrısına kulak vermeliyiz.
3. İhsan sahibi kişilerin özellikleri hakkında bilgi veriniz.
Cevap: İbadetlerini en güzel şekilde yaparlar. Kimse görmediğinde bile kötülük yapmazlar. İşlerini, en güzel şekilde yaparlar. Her zaman iyiliği ve iyi olmayı tercih ederler. Komşu ve akrabaya iyilik ederler. Anne babaya saygılı ve itaatkâr olurlar. Allah’ı (c.c.) görüyor gibi yaşarlar.
4. İbadet ve davranışlarda ihlaslı olmak neden önemlidir? Açıklayınız.
Cevap: Yaptığımız ibadetlerin ve amellerin Allah (c.c.) katında kabul edilip edilmemesi, öncelikle ihlasa bağlıdır. Rabb’imiz (c.c.), ibadetlerimizi ve diğer işlerimizi yaparken ihlaslı olmamızı emretmiş ve ibadetlerimizi
sadece kendisinin rızasını kazanmak amacıyla yapmamızı istemiştir. Bu sebeplerden ibadet ve davranışlarda ihlaslı olmalıyız.
5. Takva sahibi bir kişi nasıl bir hayat yaşar ve günlük hayatında nelere dikkat eder? Anlatınız.
Cevap: Haram işlemekten korkar. Şirk, küfür ve nifaktan uzak durur. Büyük ve küçük, gizli ve açık her türlü günahtan uzak durur. Kötülük yapmaz, günah işlemez. Rabbine karşı sorumluluklarını yerine getirir. Peygamber Efendimizin sünnetine uyar ve o şekilde yaşar.
6. Sırat-ı müstakim üzere yaşamak ne demektir? Söyleyiniz.
Cevap: Allah’ın (c.c.) kitabına yani Kur’an’a tabi olmak, Peygamberimizin (s.a.v.) yoluna ve sünnetine uyarak yaşamak demektir.
7. Cihat, sadece savaşmak anlamına mı gelir? Açıklayınız.
Cevap: Cihat sadece savaşmak anlamına gelmez. Ayrıca şu anlamlara da gelir: Haramlara ve günahlara karşı nefisle mücadele etmek, iyiliği emretmek ve kötülükten sakınmak, hakkı, hakikatı ve iyiliği üstün tutmak anlamlarına da gelir.
8. Cihat ne zaman farz-ı ayn, ne zaman farz-ı kifayedir? Söyleyiniz.
Cevap: Öncelikle farz-ı ayn ve farz-ı kifaye kavramlarına bakmamız gerekmektedir.
Farz-ı ayn: Mükellef olan her Müslümanın bizzat kendisinin yapması gereken farzdır. Farz-ı kifaye: Müslümanlardan lüzumu kadar kimse tarafından yapılınca, diğerlerinin sorumluluktan kurtulduğu farzlardır.
Eğer ülkemiz düşman işgalinde ve savaştaysa Cihat farz-ı ayn‘dır. İslam’ın tanıtılmasında tebliğ edilmesinde ve yaşanmasının önündeki engelleri kaldırma da yeteri kadar mücadele edilmişse farz-ı kifaye‘dir.
B) Aşağıdaki soruların doğru seçeneğini işaretleyiniz.
1. Aşağıdakilerden hangisi, hidayet kavramının anlamlarından biri değildir?
A) Yol göstermek
B) Doğru yola iletmek
C) Gerçeğe ulaştırmak
D) Uzun yaşamak
E) Hak ve doğru olanı benimsemek
Cevap: D
2. “Allah’ı (c.c.) görüyormuşçasına yaşamak”, aşağıdaki kavramlardan hangisiyle doğrudan ilişkilendirilebilir?
A) İhsan B) İftar C) İmsak D) İhlas E) İkram
Cevap: A
3.1. İçtenlik
II. Samimi bağlılık
III. Kararlılık
IV. Gösterişsizlik
V. Saflık ve temizlik
Yukarıdakilerden kaç tanesi, ihlas kavramının anlamları içinde yer alır?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
Cevap: D
4. “Şüphesiz bu, benim dosdoğru yolumdur. Buna uyun. (Başka) yollara uymayın. Zira o yollar sizi Allah’ın yolundan ayırır. İşte sakınmanız için Allah size bunları emretti.”
(En’âm suresi, 153. ayet.)
Yukarıdaki ayeti, aşağıdaki kavramlardan hangisiyle doğrudan ilişkilendirebiliriz?
A) Takva B) İhlas C) Sırat-ı müstakim D) İhsan E) Müttaki
Cevap: C
5.1. Cihat II. Mücahede III. Mukatele IV. Mukabele V. Kıtal
Yukarıdaki kavramları gruplandırırsak hangisi dışarıda kalır?
A) I B) II C) III D) IV E) V
Cevap: D
6. “Ey iman edenler! Sizi acı bir azaptan kurtaracak ticareti size göstereyim mi? Allah’a ve Resulü’ne inanır, mallarınızla ve canlarınızla Allah yolunda cihat edersiniz. Eğer bilirseniz bu sizin için daha hayırlıdır. İşte bu takdirde O, sizin günahlarınızı bağışlar, sizi zemininden ırmaklar akan cennetlere, Adn cennetlerindeki güzel meskenlere koyar. İşte en büyük kurtuluş budur.” (Saf suresi, 10-12. ayetler.)
Yukarıdaki ayetin ana konusu nedir?
A) İman ve cihadın önemi
B) Ticaretin önemi
C) Cennetin güzelliği
D) Ahiret azabının niteliği
E) Hayır işlemenin önemi
Cevap: A
Aşağıdaki ifadelerde boş bırakılan bölümleri, verilen isimlerle doğru bir şekilde tamamlayınız.
Cevap: 1. Riya 2. Takva 3. Emr-i bi’l-ma’ruf nehy-i ani’l-münker 4. Mücahede 5. Salih amel
1. Allah (c.c.) rızası için yapılması gereken ibadetleri ve güzel davranışları, insanlara gösteriş için yapıp kendini ve ibadetini beğendirme isteği, ibadetleri Allah’tan başkasına sunmaya riya denir.
2. Takva; Allah’ı (c.c.) görüyormuşçasına bir bilinç içerisinde farzları, vacipleri hakkıyla yerine getirmek; Allah’ın (c.c.) hoşnutluğunu kazanmak amacıyla nafileleri çokça yapmak; sünnete uymak; haramları, dinen şüpheli olan durumları ve dinin kötü gördüğü şeyleri terk etmek demektir.
3. İyiliği emretmek ve kötülükten sakındırmak, İslam’da, emr-i bi’l-ma’ruf nehy-i ani’l-münker kavramıyla ifade edilmektedir.
4. Özellikle tasavvufta kullanılan mücahede kavramı, insanın; her türiü kötülüğe, şeytana karşı verdiği mücadele, içindeki çirkin tutkuları yenme çabası, haramlara ve günahlara karşı nefsiyle mücadele etmesi demektir.
5. İmanın gereği olarak ihlasla ve iyi niyetle yapılan, Kur’an ve sünnete uygun olan her türlü söz, fiil ve davranışa salih amel denir.