DERSE HAZIRLIK
11. Sınıf Meb Türk Dili ve Edebiyatı Sayfa 189 Cevapları
1. Yaşlı Adam ve Deniz adlı metinde balıkçının yakaladığı balığı betimleyiniz.
Cevap: Büyük, üzerinde morumsu noktalar vardır, inatçıdır, mücadelecidir, akıllıdır.
2. Metinde yaşlı adamın fiziksel ve ruhsal özelliklerini belirleyiniz.
Cevap: Yaşlılık belirtileri kendini hissettirir. İnatçıdır, mücadelecidir, kararlıdır, güçlüdür, avını iyi tanıyan bir avcıdır. Bunun yanında geçmişin tecrübelerini de kullanmayı bilen bilge biridir.
3. Metinde yaşlı adamın balığı yakalama sürecinde yaşadığı duyguları belirtiniz.
Cevap: Bazen böyle bir avı tek başına yakalayabildiği için gururlu, bazen ise onu tam olarak öldüremediğinden dolayı yılgınlığa düşen biridir. Bunun yanında balığın mücadelesine saygı duymakta ama sonuçta zaferin kendisinin olacağına inanmaktadır.
4. Metindeki temel çatışmayı belirleyiniz.
Cevap: Balığın mücadelesi ile Balıkçının onu alt etme uğraşlarıdır.
5. Yaşlı Adam ve Deniz adlı metni, Murtaza adlı metinle tür, biçim, üslup, anlatım teknikleri ve içerik özellikleri açısından karşılaştırınız.
Cevap: Tür ikisinde de romandır. Dil ikisinde de sadedir. Ancak edebi dil olarak ikisi de yazarlarının izlerini taşırlar. Üslup Murtaza’da daha mizahi iken Yaşlı Adam ve Deniz’de ise daha heyecana dayalı akışkan bir dildir.İçerik ise birinde insanın yaşam mücadelesi diğerinde ise insanın toplum içindeki yaşamıdır.
6. Metinde olayların geçtiği zaman ve mekânı tespit ediniz.
Cevap: Olay bilinmeyen bir zamanda ve denizde geçmektedir. Mekan olarak hem deniz hem de balıkçının yaşadığı kasaba yer almaktadır.
a. Bu parçadaki anlatıcıyı ve bakış açısını belirleyiniz.
Cevap: Anlatıcı yazarın kendisidir. Üçüncü tekil kişi anlatıcısı olan bu metinde bakış açısı ise İlahi(Hakim-Tanrısal) bakış açısıdır.
b. Bu parçada anlatılanları anlatıcı ve bakış açısını değiştirerek yeniden düzenleyiniz.
Cevap: Balık vazgeçmemişti. Ben de vazgeçmemiştim. Önce oltayı yeniden aldım elime ve başladım balığın tekneye yaklaşacağı o ana odaklanmaya. Çünkü o anda zıpkınımı çıkarıp onu alt etmeye çalışacaktım. (Anlatıcı kahramanın kendisidir-Ben dili vardır. Bakış açısı ise gözlemci ve hakim bakış açısıdır.)
c. Yaptığınız çalışmayı arkadaşlarınızla paylaşınız.
11. Sınıf Meb Türk Dili ve Edebiyatı Sayfa 190 Cevapları
1. Aşağıdaki cümleleri verilen yönergeyi izleyerek- dil ve anlatım bakımından değerlendiriniz.
Bu sanatçıyı ilk defa olarak geçen yıl bir resim sergisinde görmüştüm.
Anlatım bozukluğunun nedeni: olarak kelimesi gereksizdir.
Cümlenin düzeltilmiş hâli: Bu sanatçıyı ilk defa geçen yıl bir resim sergisinde görmüştüm.
Onunla tanıştığında tam yirmi yaşlarında bir gençti.
Anlatım bozukluğunun nedeni: tam ve yirmi yaşlarında denildiği için belirsizlik vardır.
Cümlenin düzeltilmiş hâli: Onunla tanıştığında yirmi yaşlarında bir gençti
Bu konuda aldığı yanlış kararlarla şirketin batmasını sağladı.
Anlatım bozukluğunun nedeni: sağladı iyi bir durum için kullanılır. Mantık hatası vardır.
Cümlenin düzeltilmiş hâli: Bu konuda aldığı yanlış kararlarla şirketin batmasını neden oldu.
Yeni içeri girmişti ki büyük bir gürültüyle irkildi.
Anlatım bozukluğunun nedeni: Kelimenin yanlış yerde kullanılmasından kaynaklı bozukluk vardır.
Cümlenin düzeltilmiş hâli: İçeri yeni girmişti ki büyük bir gürültüyle irkildi.
Deniz kenarına çeşme yapılmaz.
Anlatım bozukluğunun nedeni: yanlış sözcük kullanımı
Cümlenin düzeltilmiş hâli: Deniz dibine çeşme yapılmaz denmelidir.
Bize ormanda aslanın nasıl avlandığını anlattı.
Anlatım bozukluğunun nedeni: Yüklem özne uyuşmazlığı
Cümlenin düzeltilmiş hâli: Bize ormanda aslanı nasıl avladığını anlattı.
Arkadaşlarına bütün bildiklerini ve bilmediklerini bir bir anlattı.
Anlatım bozukluğunun nedeni: Mantık hatası vardır. İnsan bilmediğini nasıl anlatabilir ki.
Cümlenin düzeltilmiş hâli: Arkadaşlarına bütün bildiklerini bir bir anlattı.
Küçük çocuk kimseden bilgi alamıyor, sürekli itip kakıyorlardı.
Anlatım bozukluğunun nedeni: Nesne eksikliğinden kaynaklı anlatım bozukluğu vardır.
Cümlenin düzeltilmiş hâli: Küçük çocuk kimseden bilgi alamıyor, çocuğu sürekli itip kakıyorlardı.
Büyükler çocuğu eleştirmekten çok doğru davranmasını öğretmelidirler.
Anlatım bozukluğunun nedeni: Dolaylı tümleç eksikliğinden kaynaklı anlatım bozukluğu vardır.
Cümlenin düzeltilmiş hâli: Büyükler çocuğu eleştirmekten çok çocuğa doğru davranmasını öğretmelidirler.
Bizim ve onların anılarını tazeledi.
Anlatım bozukluğunun nedeni: yüklem eksikliğinden kaynaklı bozukluk vardır.
Cümlenin düzeltilmiş hâli: Bizim anılarımızı ve onların anılarını tazeledi.
Hastanın durumu kötüleşiyor, yerinden kalkamıyordu.
Anlatım bozukluğunun nedeni: Özne eksikliğinden kaynaklı bozukluk vardır.
Cümlenin düzeltilmiş hâli: Hastanın durumu kötüleşiyor, hasta yerinden kalkamıyordu.
Sinemaya gidip film izlendi.
Anlatım bozukluğunun nedeni: Özne-yüklem uyuşmazlığından kaynaklı bozukluk vardır.
Cümlenin düzeltilmiş hâli: Sinemaya gidip film izledi.
Ölenlere Tanrı’dan rahmet ve baş sağlığı diliyorum.
Anlatım bozukluğunun nedeni: Dolaylı tümleç eksikliği vardır
Cümlenin düzeltilmiş hâli: Ölenlere Tanrı’dan rahmet ve yakınlarına baş sağlığı diliyorum.
İtecik laleleri yurt dışında yüksek fiyata satılmaktadırlar.
Anlatım bozukluğunun nedeni: çoğul eki gereksizdir
Cümlenin düzeltilmiş hâli: İtecik laleleri yurt dışında yüksek fiyata satılmaktadır
Dostlarını dikkatlice seçer, gönülden bağlanırdı.
Anlatım bozukluğunun nedeni: dolaylı tümleç eksikliği vardır.
Cümlenin düzeltilmiş hâli: Dostlarını dikkatlice seçer, onlara gönülden bağlanırdı.
Özel ve iş yaşamında mutlu olanlar daha uzun yaşıyor.
Anlatım bozukluğunun nedeni: Kelimenin yanlış yerde kullanılması
Cümlenin düzeltilmiş hâli: Özel ve iş hayatında mutlu olanlar daha uzun yaşıyor.
Bu yarışta bir sen bir de o var.
Anlatım bozukluğunun nedeni: Yüklem eksikliği vardır
Cümlenin düzeltilmiş hâli: Bu yarışta bir sen varsın bir de o var.
11. Sınıf Meb Türk Dili ve Edebiyatı Sayfa 192 Cevapları
2. Aşağıdaki parçada büyük harflerin kullanımıyla ilgili kuralları belirtiniz.
Kuzum, senin yaşın bu kadar genç. Öyle olduğu halde bütün bu eski şeyleri nerden seviyorsun? diye sordu. Mümtaz o zaman ona İhsan Ağabeyi anlattı. Gençliğinde Paris’te Jaures’in peşinden bir zamanlar nasıl ayrılmadığını, sonra Balkan Harbi içinde İstanbul’a dönüşünde birdenbire nasıl değiştiğini, nasıl kendi hayatımızın kaynakları etrafında dolaştığını, anları şahsî bir tecrübe gibi yaşamaktan nasıl bıkmadığını söyledi.
- Cümleye başlarken büyük harfle başlanmıştır.
- Özel isimler büyük harfle yazılmıştır.(mesela yer adları ve kişi adları)
3. Aşağıdaki parçada noktalama işaretlerinin kullanım amaçlarını belirtiniz.
Mehmet Ali, beni buraya getirdiğine şimdiden pişman mı? Acaba evde anasıyla kardeşleri onun bir konukla geldiğini haber alır almaz kendisine çıkıştılar mı? Eşyamın arkasından acayip bir sıkılganlıkla yürüyorum. Ayaklarım kâh bir çukura giriyor, kâh bir taşa çarpıyor. Kâh karpuz kavun kabuklarını andıran birtakım zıypak şeyler üzerinde kayıyor. Ve köy, bataklıkta bir uyuz manda gibi kokuyor.
- Nokta, biten cümlelerin sonuna konulmuştur.
- Soru anlamı taşıyan cümlelerin sonuna soru işareti konulmuştur.
a. Kitabınızda işlediğiniz romanlardan birini okuyunuz.
Cevap: Yer Demir Gök Bakır’ı okuyabilirsiniz.
b. Okuduğunuz roman hakkında bir inceleme ve değerlendirme yazısı yazınız. Metni oluştururken açıklık, akıcılık, duruluk, yalınlık gibi iyi bir anlatımda bulunması gereken özellikleri göz önünde bulundurmaya; farklı cümle yapılarını ve türlerini kullanmaya özen gösteriniz.
Cevap: Sitemizde yapılan roman tahlillerinden faydalanabilirsiniz.
a. Türk veya dünya edebiyatından sinemaya uyarlanan bir romanın filmini izleyiniz.
Cevap: Bereketli Topraklar Üzerinde adlı roman sinemaya uyarlanmıştır. İzleyebilirsiniz.
b. Söz konusu romanı okuyunuz.
c. Okuduğunuz romanla izlediğiniz filmi karşılaştırınız.
Cevap: Filmi izledikten sonra bu etkinliği yapabilirsiniz.