4. BÖLÜM SONU DEĞERLENDİRME
1. Egemen ile İlke aynı kan grubuna sahip iki kardeştir. Egemen haftalar önce kızamık olmuş ve iyileşmiştir. Kardeşi İlke ise boğmaca geçirmektedir. Buna göre;
A) Egemen’den alınan kan örneğinden antikorlar saflaştırılıp İlke’ye verilirse İlke’nin kanında ne tür değişiklikler görülür?
Cevap: Antikorlar antijene özgü üretilir. Kızamığa karşı oluşturulan antikorlar boğmaca hastalığında işe yaramaz.
B) İlke’nin ailesinde boğmaca hastalığına karşı daha önce aşı olmuş kişiler bu hastalıktan etkilenirler mi? Açıklayınız.
Cevap: Boğmaca hastalığına karşı daha önceden aşılanan bireyler aşı işlevini yerine getirmişse bu hastalıkta etkilenmez.
2. Aşağıda verilenlerden hangilerinin aşıyla hangilerinin serumla ilgili olduklarını “X” kullanarak belirtiniz.
Antikor içerir. (Serum)
Antijen içerir. (Aşı)
Kısa süre etkilidir. (Serum)
Uzun süre etkilidir. (Aşı)
Aktif bağışıklığı sağlar. (Aşı)
Pasif bağışıklığı sağlar.(Serum)
Tedavi edicidir, hasta bireye uygulanır. (Serum)
Koruyucu etkiye sahiptir, sağlıklı bireye uygulanır. (Aşı)
3. Kan dolaşımında kan basıncının aorttan başlayıp atardamar, kılcal damar ağı, toplardamar ve ana toplardamar boyunca nasıl değişim gösterdiğini aşağıdaki grafik üzerine çiziniz.
4. Aşağıdaki görselde dolaşım sistemi isimlendirilmiş ve numaralandırılmıştır. Soruları görseldeki yapıların numaralarını kullanarak yanıtlayınız.
A) Küçük dolaşımda kanın izlediği yolu kalpten başlayarak sırasıyla numaralandırınız.
Kalp, 8, 3, 4, 5, 9
B) Büyük dolaşımda kanın izlediği yolu kalpten başlayarak sırasıyla numaralandırınız.
Kalp, 10, 6, 7, 1, 2
C) Oksijen bakımından zengin kan bulunduran yapıları yazınız.
5, 9, 10, 6
Ç) Karbondioksit bakımından zengin kan bulunduran yapıları yazınız
1, 2, 8, 3
5. Aşağıda verilen görselde A ile gösterilenler doku hücrelerine ait bölgeleri, B ile gösterilenler kılcal kan damarına ait bölgeleri göstermektedir. Kanın akış yönü beyaz okla belirtilmiştir. Görsel beyaz bir çizgiyle dikey biçimde I. Bölge ve II. Bölge olarak ikiye ayrılmıştır.
I. Bölgede kanın ozmotik basıncı 28 mmHg, damar içindeki kan basıncı 35 mmHgdir. II. Bölgede kanın ozmotik basıncı 28 mmHg, damar içindeki kan basıncı 15 mmHgdir. Buna göre
A) I. Bölgede madde geçişi hangi yönde gerçekleşmektedir? Nedenini açıklayınız.
Cevap: B’den A’ya doğru gerçekleşir. Çünkü kan basıncı ozmotik basınçtan büyüktür.
B) II. Bölgede madde geçişi hangi yönde gerçekleşmektedir? Nedenini açıklayınız.
Cevap: A’dan B’ye doğru gerçekleşir. Çünkü kan basıncı ozmotik basınçtan düşüktür.
6. Kalp atış hızını etkileyen unsurlar aşağıda verilmiştir. Bu unsurlardan kalbin çalışmasını hızlandırıcı ya da yavaşlatıcı etkiye sahip olanlarını “X” işaretiyle işaretleyiniz.
Adrenalin (Hızlandırır)
Asetilkolin (Yavaşlatır)
Karbondioksit (Hızlandırır)
Tiroksin (Hızlandırır)
Kafein (Hızlandırır)
Kanın pH’ının düşmesi (Hızlandırır)
Vücut sıcaklığının artması (Hızlandırır)
B) Aşağıda numaralarıyla verilen ifadeleri, harfle verilen ifadelerle eşleştiriniz. Eşleşmeyen kavramın tanımını aşağıdaki boşluğa yazınız.
I- Purkinje lifleri - (D) His demetlerinin karıncık duvarında dallanmasıyla oluşur
II- Koroner damar - (Ç) Kalbi besleyen damarlardır.
III- Küçük kan dolaşımı - (A) Oksijence fakir kanın akciğerlerde temizlenip kalbe dönmesidir
IV - İkili kapakçık - Sol kulakçıkla sol karıncık arasındaki kapakçık
V - Üçlü kapakçık - (C) Sağ kulakçık ile sağ karıncık arasında yer alan kapakçıklardır
VI- Nabız - (B) Kalbin ritmik kasılmasının ve gevşemesinin atardamarda hissedilmesidir.
8. Atardamar, toplardamar ve kılcal damarlar karşılaştırıldığında
I. Hangi damarda düz kas tabakası bulunmaz?
Cevap: I – 2
II. Hangi damarın yapısında elastik lifler daha fazladır?
Cevap: II – 1
III. Kanın akış hızı hangi damarda daha fazladır?
Cevap: III – 1
IV. Çapı en fazla olan damar hangisidir?
Cevap: IV- 3
9. Aşağıdaki görselde bir insan kalbinin damarları numaralandırılmıştır. Bir insana sağ kolundaki toplar damardan ilaç verildiğinde bu ilacın izleyeceği yol aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir?
A) I – II – III – IV B) IV – II – III – I C) I – III – II – IV
D) I – III – IV – II E) I – IV – II – III
Cevap: D
10. Lenf sıvısı ile kan arasındaki ortak özellik aşağıdakilerden hangisidir?
A) Hemoglobin taşımaları
B) Çok sayıda alyuvar bulundurmaları
C) Kırmızı renkte olmaları
D) Fibrinojen bakımından zengin olmaları
E) Sindirilmiş besin monomeri taşımaları
Cevap: E
1. Lenf toplardamarında lenf sıvısının hareketinde
I . Çizgili kasın kasılması
I I. Tek taraflı açılan kapakçıklar
I II . Soluk alırken oluşan emme kuvveti
ifadelerinden hangileri etkilidir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) II ve III E) I, II ve III
Cevap: E
12. Tansiyon, kanın damar çeperine yaptığı basınç olduğuna göre
I. Damarların tıkanması
II. Kanın ozmotik basıncının artması
III. Kan kaybı
ifadelerinden hangileri tansiyonu artırıcı etkiye sahiptir?
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III
Cevap: B
13. Serumda enzim aktivitesi gösteren proteinlere kompleman sistem denir. Antijen canlı bir hücre olduğunda kompleman sistem antijenle birleşir ve hücreyi parçalar. Buna göre
I. Aşı uygulanması
II. Yabancı doku nakledilmesi
III. Farklı bir kan grubundan kan nakli
ifadelerinden hangileri kompleman sistemin parçalama işlevini yerine getirmesini sağlar?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) I ve III E) I, II ve III
Cevap: E
14. Kılcal damardan doku sıvısına madde geçişinin artışı ödeme neden olur. Buna göre
I. Kılcal damarda ozmotik basıncın azalması
II. Vagus sinirinden asetilkolin salgılanması
III. Adrenalin salgısının artması
ifadelerinden hangileri ödemi artırıcı yönde etki eder?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) I ve III E) II ve III
Cevap: D
15. Mide atardamarında aşağıdakilerden hangisine rastlanmaz?
A) Hormon B) Pepsin C) Aminoasit D) Akyuvar E) Glikoz
Cevap: B
16. Lenf ve kan plazmasıyla ilgili
I. Alyuvar bulundurma
II. Antikor bulundurma
III. Hormon bulundurma
ifadelerinden hangileri ortaktır?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) II ve III E) I, II ve III
Cevap: D
17. Kan hücreleri ile ilgili verilen
I. Çekirdekleri vardır.
II. Fagositoz yapabilirler.
III. Bölünme özelliği yoktur.
ifadelerinden hangileri akyuvarlar için doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) II ve III E) I, II ve III
Cevap: C
18. Aşağıda verilen
I. T lenfosit
II. B lenfosit
III. Trombosit
kan hücrelerinden hangileri humoral bağışıklığın sağlanmasında etkilidir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) II ve III
Cevap: B
19. Bağışıklamayla ilgili
I. Aşı
II. Anne sütü
III. Serum
yapılarından hangisi pasif bağışıklamayı sağlar?
A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II D) II ve III E) I, II ve III
Cevap: D
20. Aşağıdaki moleküllerden hangisi lenf sıvısında ve kanda ortak bulunmaz?
A) Glikoz B) Yağ asidi C) Hemoglobin D) Antikor E) Üre
Cevap: C