Metni Anlama ve Çözümleme
1. Metinde geçen bazı kelime grupları aşağıda verilmiştir. Bu kelime gruplarının anlamlarını metnin bağlamından hareketle tahmin ediniz. Tahminlerinizi Türkçe Sözlük’ten kontrol ediniz.
namaza durmak: namaz kılmaya başlamak
kuşluk vakti: sabah güneş doğduktan sonraki ilk saatler
iç burkmak: alınmak, üzülmek, istememek
kamus: sözlük
mağrur: gururlu, kendisini önemseyen, büyüklenen,
2. a. Metnin temasını belirleyiniz.
Teması: Evlat sevgisi
b. Metnin temasını kişi, zaman ve mekân unsurlarıyla ilişkilendirerek metnin konusunu söyleyiniz.
Bir babanın ergenlik döneminde kendi ayakları üstünde durmak isteyen oğlu Ömer için endişelenmesi ve babanın içinde bulunduğu ruhsal durum
3. “Sen bizden ayrılıverdin. Sevgimiz arttıkça biraz daha tedirgin oluyordun. Ben bunu anlıyordum: Sen bunda biraz da hürriyetine tecavüz buluyordun. Fakat annen...” Metinden alınan bu parçada, hikâyenin kahramanı sanki karşısında biri varmış gibi belli bir düzen dâhilinde konuşmaktadır. Edebî metinlerde bu yöntemin uygulandığı bölümlerde yazar, kahramanla okuyucu arasından çekildiği için anlatım doğal bir boyut kazanır ve gerçeklik, net
olarak kendini gösterir. İç konuşma adı verilen bu anlatım tekniği; kahramanın psikolojisini, iç dünyasını, aklından geçenleri anlatmak için kullanılır.
Metinde iç konuşmanın kullanıldığı bölümlere örnekler veriniz.
"Karlı bir şubat gecesi doğmuştu. Babamın kucağına verirken bir tuhaftım... isim ararken kamus bana ne kadar boş gelmişti. Ona, ışıl ışıl, kâinat gibi mânalı bir kelime bulmak istiyordum."
“Sen bizden ayrılıverdin. Sevgimiz arttıkça sen biraz daha fazla rahatsız oluyordun. Ben bunu anlıyordum: "
4. Metinden anne, baba ve çocuk ilişkisi açısından nasıl bir tablo yansımaktadır?
Anne ve baba evlatları üzerine titreyen onu heyecanla ve özveri ile büyüten ancak evlatlarının şu anki halinden endişelenip üzülen bir ruh halindedir. Birbirine bağlı geleneklere uygun bir aile yapısı vardır.
5. a. Metindeki açık ve örtük iletileri belirleyiniz.
Açık ileti: anne ve babalar evlatları için fedakarca davranır.
Örtük ileti: Ne sebeple ve hangi durumda olursa olsun anne ve babalar hep evlatlarının yanındadır.
b. Küçüklüğünüzden bugüne kadar başta anne ve babanız olmak üzere büyüklerinizle olan ilişkilerinizde ne gibi değişiklikler oldu? Metni kendi hayatınızdaki olay ve durumlar açısından değerlendiriniz.
Başta aileye daha bağlı ve aile içinde bulunmaktan keyif alan bireylerle bağların güçlü olduğu dönem yaşadık. Sonra özellikle ergenlik döneminde aile ile çatışmalar, fikir ve duygu farklılıkları yüzünden diğer bireylerle tartışma ve kırgınlıklar yaşadık. Yıllar geçti ve olgunlaşıp geçmişe tatlı bir hatıra gözüyle bakıyoruz
6. Metinden yazara özgü üslup özelliklerini yansıtan ifadelere örnekler veriniz.
7. Metinde hangi anlatım biçimi / biçimleri belirgin olarak kullanılmıştır. Söyleyiniz.
8. a. Metinde yazıldığı dönemin toplumsal gerçekliğini yansıtan hangi unsurlar vardır?
- Geleneklere bağlı bir anne baba
- Aile bağlarının daha güçlü olduğu
b. Metni tutarlılık ve konu akışındaki uyum açısından değerlendiriniz.
Metin tutarlıdır. Konunun akışında da uyum vardır..