2. Ünite Sonu Ölçme ve Değerlendirme Çalışmaları
A. Aşağıdaki cümlelerde boş bırakılan noktalı yerleri, kutucukların içinde bulunan kelimeler ve kavramlarla tamamlayınız.
1. Elektrik alan pozitif birim yüke etki eden elektriksel kuvvet olarak tanımlanır.
2. Pozitif yüklü cismin etrafındaki elektrik alan çizgileri pozitif yükten dışa doğrudur.
3. Elektrik alanın yüklü parçacık üzerinde yaptığı iş elektrik potansiyel enerji olarak tanımlanır.
4. Sığaçlar aralarında yalıtkan ortam bulunan iki iletkenden oluşur.
5. Seri bağlı sığaçlarda eşit miktarda yük depolanır.
6. Üzerinden akım geçen telin etrafındaki manyetik alan sağ el ile bulunur.
7. Birim yüzeyden dik geçen manyetik alan çizgileri sayısına manyetik akı denir.
8. Kapasitans, sığacın sığası ve devrenin frekansı ile ters orantılıdır.
9. Alternatif akım devrelerinde akım sürekli yön değiştirir.
10. Primer sargıya uygulanan alternatif gerilimden daha küçük bir alternatif gerilim sekonder sargıdan alınıyorsa bu tip transformatörlere düşürücü tip transformatör denir.
B. Aşağıdaki cümlelerde bildirilen yargılar doğru ise yay ayraç içine “D”, yanlış ise “Y” yazınız.
1. (D) Yüklü cisimler nötr cisimleri çeker.
2. (Y) Elektrik alan çizgileri negatif yükten çıkacak şekilde çizilir.
3. (Y) Aynı işaretli iki yükün arasındaki uzaklık artarsa elektrik potansiyel enerji artar.
4. (D) İletken yüklü levhalar arasında düzgün elektrik alan meydana gelir.
5. (D) Sığaçlar, elektrik potansiyel enerjiyi ve elektrik yükünü depolayan araçlardır.
6. (Y) Üzerinden akım geçen telin manyetik alanı telden uzaklaştıkça artar.
7. (D) Akım makarasının içinde oluşan manyetik alan, sarım sayısı ile doğru orantılıdır.
8. (Y) Evlerimizin prizlerindeki elektrik akımı doğru akımdır.
9. (D) Alternatif akım devresi rezonans durumundayken sığacın kapasitansı ile akım makarasının indüktansı birbirine eşittir.
10. (Y) Transformatörlere doğru akım verilerek potansiyel farkın yükseltilmesi ya da alçaltılması sağlanır.
C. Aşağıdaki çoktan seçmeli sorularda doğru seçeneği işaretleyiniz.
1. Şekildeki dairede q1 , q2 ve qx yükleri sabitleniyor. Dairenin merkezindeki q yükünün hareketsiz kalması için qx yükü kaç q olmalıdır?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4/3 E) 5
Cevap: D
2. Şekildeki gibi bulunduğu noktalara sabitlenen üç yükün A noktasında oluşturduğu elektrik alan E ile gösteriliyor. q3 yükünün büyüklüğü kaç q’dur?
A) 4 B) -16 / 3 C) -3 D) 7 / 4 E) 5
Cevap: C
3. Şekildeki gibi bir birimi d olan ölçekli şekle sabitlenen yüklerin O noktasında oluşturduğu elektriksel potansiyelin büyüklüğü kaç kq/d’dir?
A) 1 B) 1,6 C) 1,8 D) 2 E) 2,4
Cevap: E
4. V potansiyel farkı ile yüklenen levhaların içinde pozitif yüklü ve yükü q olan parçacık, şekildeki gibi serbest bırakılıyor. Parçacık K ve L noktalarından geçtiğinde bu noktaların elektrik alanının büyüklüğünün oranı kaçtır?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
Cevap: A
5. Aynı düzlemde bulunan sonsuz uzunluktaki X, Y ve Z telinden alınan parçalarla X telinden çeyrek, Y telinden yarım, Z telinden de % halka oluşturularak şekilde gösterilen akımlar geçiriliyor. K noktasında meydana gelen bileşke manyetik alanın büyüklüğü kaç kir/r’dir?
A) 5 / 2 B) 5 / 8 C) 25 / 8 D) 9 / 2 E) 9 / 8
Cevap: B
6. Şekildeki devrede 20 cm uzunluğundaki telin üzerinden 2 A lik akım geçiriliyor. Buna göre manyetik alanda tele etkiyen kuvvetin büyüklüğü kaç N’dır?
A) 8 x 10-5 B) 20 C) 5 x 10-5 D) 100 E) 40
Cevap: A
7. Bir alternatif akım devresinde akım makarasının indüktansı 50 X, akım makarasının öz indüksi- yon katsayısı 0,1 H olduğuna göre devrenin frekansı kaçtır?
A) 50 / r B) 60 C) 80 / r D) 100 E) 250 / r
Cevap: E
8. Şekildeki transformatörde birincil sarım 3N, ikincil sarım ise 8N’dir. Birincil sarımlara uygulanan gerilimin ikincil sarımlardan alınan gerilime oranı (V1 / V2) kaçtır?
A) 5 B) 8 C) 3 D) 3 / 8 E) 8 / 3
Cevap: D
9. Şekilde sarım sayıları verilen transformatörlere V1 = 200 V potansiyel farkı uygulanıyor. Çıkış gerilimi V2 kaç volttur?
A) 1800 B) 8000 C) 9000 D) 10000 E) 18000
Cevap: E
Ç. Aşağıdaki soruların cevaplarını defterinize yazınız.
1. Yüklerinin büyüklükleri eşit olan aynı düzlemdeki üç yük, şekildeki gibi eşkenar üçgenin köşelerine yerleştiriliyor. q yüküne etki eden bileşke elektriksel kuvveti ve yönünü bulunuz.
Cevap: 160 →
2. Yükleri 50q ve -10q olan iki yükün K noktasındaki bileşke elektrik alanının, L noktasındaki bileşke elektrik alanına oranı Ek / EL kaçtır?
Cevap: 45
3. Yükleri verilen K ve L noktasal cisimleri şekildeki gibi sabitleniyor. Yükü 2 x 10-4 C olan noktasal cismi sonsuzdan M noktasına getirmek için elektriksel kuvvetlere karşı yapılan iş bulunuz.
Cevap: 324
4. Sayfa düzleminde bulunan A ve B tellerinden sırasıyla 141 ve i akımları geçmektedir. Sayfa düzlemine dik olan C telinden ise 12i akımı geçmektedir. Üzerinden i akımı geçen telin K noktasında oluşturduğu manyetik alanın büyüklüğü B ise K noktasındaki bileşke manyetik alan kaç B olur?
Cevap: 10
5. Sayfa düzleminden içeri doğru olan bir manyetik alana dik olarak yüklü parçacıklar fırlatılıyor. Parçacıkların kütle, hız ve yükleri şekildeki gibi olduğuna göre yörüngelerini çiziniz.
6. Düzgün bir manyetik alana 103 m/s hızla fırlatılan kütlesi 4 x 10-6 kg yükü +2 x 10-2 C parçacık, sapmadan alandan dışarı çıkıyor. Manyetik alanın yönünü ve büyüklüğünü bulunuz. (g , 10 N/kg)
Cevap: 2.10-6 wb/m2,
7. Şekildeki KL teli, B manyetik alanında sabit hızla O noktası etrafında döndürülmektedir. KO arasında oluşan emk f olduğuna göre KL arasındaki emk kaç f’dir?
Cevap: 15