ÜNİTE SONU ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME CEVAPLARI
11. Sınıf Ekoyay Yayınları Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Sayfa 170 Cevabı
A) Aşağıdaki cümlelerin başına yargılar doğru ise “D”, yanlış ise “Y” yazınız.
1. (D) Fıkra türündeki yazılarda herkesin anlayabileceği bir dil kullanılmalı, süslü bir anlatımdan uzak durulmalıdır.
2. (Y) Sohbet, daha çok günlük yaşamla ilgili konuların ele alınması yönüyle geleceğe etkisi az olan bir türdür.
3. (D) Fıkrada güncel veya ilgi çekecek konular ele alınır.
4. (D) Fıkra yazarı okurla önemli bir bağ kurarak rahat bir anlatım yolu izler, okuru sıkmadan etkileyici olmaya özen gösterir.
5. (Y) Sohbet türünde yazılar divan edebiyatında da önemli bir yer tutar.
6. (D) Bir cümlenin temel ögeleri yüklem ve öznedir.
B) Aşağıdaki cümlelerde boş bırakılan yerleri, verilen kelimelerle doğru biçimde doldurunuz. (köşe yazarı, öznel, az, mizahi fıkra, nesnel, fıkra)
1. Gazete veya dergilerin belirli sütunlarında, gündelik konuları ya da ülke ve toplum sorunlarını,
bir görüş ve düşünce etrafında, yazarın kişisel yorumları çerçevesinde, akıcı bir dille ifade eden yazılara.FIKRA denir.
2. Köşe yazılarını diğer edebî türlerden ayıran en önemli özellik, bu tür yazıların diğer türlere göre ömrünün AZolmasıdır.
3. Eğitici ve düşündürücü özelliği ön planda olan MİZAHİ FIKRA anonim ve büyük bir kültürel birikimin ürünüdür.
4. KÖŞE YAZARI okuyucunun ilgisini çekecek konular bulmakla birlikte bu konuları çarpıcı bir şekilde işlemeli ve etkili bir dil kullanmalıdır.
5. Yazarlar, sohbette genellikle kişisel düşüncelerini anlattıklarından ÖZNEL bir anlatıma yönelirler.
C) Aşağıda verilenleri doğru biçimde eşleştiriniz.
a) köşe yazısı (a) fıkra
b) sohbet (b) musahabe
c) Ramazan Sohbetleri (c) Ahmet Rasim
ç) Geçmişin Kuşları (ç) Oktay Akbal
d) Bize Göre (d) Ahmet Hâşim
Ç) Aşağıdaki soruları cevaplayınız.
1. Sohbet ve fıkra türleri arasındaki benzerlikleri maddeler hâlinde yazınız.
Cevap: Fıkra, gazete yazısıdır. Yazar, güncel olayları ele alarak kendi düşüncelerini yansıtır. Herhangi bir düşünce ispatlama gereği duymaz. Sohbet ise denemenin yani bir yazarın bir konu hakkındaki düşüncelerini belirttiği ve yine ispatlama çabasına girmediği türün, okuyucuyla konuşuyormuş gibi yazıldığı versiyonudur.
2. Sohbet ve fıkra türleri arasındaki farklılıkları maddeler hâlinde yazınız.
Cevap: Fıkra – Sohbet Farkı : Fıkra tarzı yazılar üslup olarak sohbete benzese de aralarında önemli farklar vardır. Sohbette, fıkradan farklı olarak, karşılıklı konuşma üslubu vardır. Yazar karşısında biri varmış gibi sorular sorar, cevaplar verir. Fıkralarda yazar serbest bir anlatımla düşüncelerini okuyucuya benimsetmeye çalışır. Sohbetlerin dışa dönük bir yapısının olması da onun fıkradan ayrılan yönlerinden bir diğeridir. Fıkra, bir gazete yazı türüdür; sohbet ise gazete yazı türü değildir.
3. Düşünce yazısı olan fıkra ile mizahi fıkranın farkları nelerdir? Açıklayınız.
Cevap: Mizahi fıkra daha çok insanları güldürme ve ders çıkarma gibi bir şey ama Köşe yazısı fıkra daha çok bilgi verme amaçlı yazılan metinlerdir.
4. Türk edebiyatında fıkra türünün gelişimi hakkında kısa bilgi veriniz.
Cevap: Türk edebiyatında fıkra yazarlığı, Şinasi’nin 1860 yılında Agâh Efendi ile birlikte çıkardıkları Tercüman-ı Ahval gazetesindeki yazılarıyla başlamıştır. O zamandan günümüze kadar fıkra yazan başlıca yazarlar şunlardır: Namık Kemal, Ahmet Rasim, Ahmet Haşim, Falih Rıfkı Atay, Burhan Felek
11. Sınıf Ekoyay Yayınları Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Sayfa 171 Cevabı
D) Aşağıdaki çoktan seçmeli sorularda doğru seçeneği işaretleyiniz.
1. Cevap: C
2. Cevap: B
3. Cevap: D
4. Cevap: A
11. Sınıf Ekoyay Yayınları Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Sayfa 172 Cevabı
5. Cevap: E
E) Aşağıdaki bulmacayı çözünüz.
1. Eskiden sohbet türü için kullanılan kelime. (musahabe)
2. Günlerin Getirdiği, Sözden Söze, Okuruma Mektuplar kitaplarının yazarı. (Nurullah Ataç)
3. Saf şiir anlayışının da temsilcisi olan Bize Göre kitabının yazarı. (Ahmet HAŞİM)
4. Falaka, Gecelerim, Ramazan Sohbetleri kitaplarının yazarı. (Ahmet Rasim)
5. Alanında, mesleğinde uzman bir kişiyi tanıtmak, bir kitleyi onun düşünceleriyle buluşturmak amacıyla yapılan konuşmalar. (Söyleşi)
6. Zaman Sensin, Bizans Definesi kitaplarının yazarı. (Oktay Akbal)
7. Fıkra türünün eş anlamlısı. (Köşe Yazısı)
8. İnsanları güldürürken düşündüren kısa öykücükler. (Fıkra)
9. Bir şeyi herkese duyurabilmek için hazırlanmış, insanların görebileceği yerlere asılan, genellikle resimli duvar duyurusu. (Afiş )
10. Bir konuda yazarın okurla konuşuyormuş gibi samimi ve anlaşılır bir dille yazdığı, her türlü özentiden uzak yazı türü. (Sohbet)