11. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Ekoyay Yayınları 2. Ünite Hikaye Sayfa 50, 51, 52, 53, 54, 55, 56, 57, 58, 59, 60, 61, 62 Denizkızı Adası Metni Etkinlik Soruları ve Cevapları
11. Sınıf Ekoyay Yayınları Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Sayfa 50 Cevabı
Çevrenizdeki doğayla ilgili efsaneleri araştırınız veya bildiğiniz efsaneleri sınıfınızda arkadaşlarınıza anlatınız. Bulduğunuz efsaneleri kısa hikâyeler biçiminde defterinize yazınız.
Cevap: KIZ KALESİ EFSANESİ
Zamanın birinde bir kral varmış kızı çok güzelmiş babası bir gün kızının geleceğini merak etmiş ve bir büyücü çağırmış saraya büyücü kızınızı bir yılan ısıracak ve ölecek demiş ve kral buna sinirlenip adamı asmış ve kızını denizin ortasında inşa ettirdiği kaleye göndermiş bir gün kızın canı üzüm çekmiş askerler kaleye üzüm getirmişler ardından sepetten bir yılan çıkmış ve kızı sokarak öldürmüş
Mersin’de çok anlatılan bir efsanedir.
İnsanların denize olan tutkularının nedenleriyle ilgili sınıfınızda kısa konuşmalar yapınız.
Cevap: Bambaşkadır denize aşık olmaz,hiç bir aşka benzemez,hiç bir aşk onun yerini tutamaz.daha küçücükken başlayan bir tutkudur,1 yaşlarındaki kıvır kıvır saçlı bebeğin büyüklerin elinden kurtulduğu an kah yürüyerek,kah emekleyerek denize doğru ilerleme çabasıdır.dalgaların vücudunu okşamasından duyulan mutluluktur,kıyıda kumlarda yuvarlanmaktır, ayakların suya değdiği an bütün üzüntülerini unutmaktır.
Türk halk edebiyatı ozanlarından Âşık Garip hakkında bir araştırma yapıp sunum hazırlayınız. Hazırladığınız sunumu arkadaşlarınızla paylaşınız.
Cevap: Aşık Garip’in hayatı hakkında yeterli bilgi bulunmamaktadır.16. yüzyılda ve Tebriz yöresinde yaşadığı tahmin edilmektedir. Bazı şiirlerinden edinilen ipuçlarına göre Erzurum ve Halep gibi şehirleri de gezmiştir.Aşık Garip, şiirlerini açık,sade bir Türkçe ile yazmış ve başarılı deyişleri eserlerinde kullanmıştır. Aşık garip’i günümüze kadar getiren önemli eseri Aşık Garip ile Şahsenem hikayesidir. Bu hikayenin Aşık Garip’in gerçek hayatı etrafında geliştiği iddia edilmektedir.Bazı Şiirleri
Ağaç Destanı
Arzulayıp Çıktım Gurbet İline
Bir Sözile Ben Tuzağa Tutuldum
Dinleyin Ağalar Tarif Edeyim
Gurbet Elde Baş Yastığa Gelende
İşte Geldim Gidiyorum
11. Sınıf Ekoyay Yayınları Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Sayfa 52 Cevabı
1. Okuduğunuz hikâyede geçen “kıyılamak”, “çığırdamak” , “yar”, “mil” gibi kelimelerin anlamlarını metnin bağlamından bulunuz.
- kıyılamak: kıyı boyunca gitmek.
- çığırdamak: çağırmak, seslenmek.
- yar: deniz, göl, ırmak gibi su kıyılarında ya da karada dik yer, uçurum.
- mil: 1-çeşitli işlerde kullanılmak için yapılan ince ve uzun metal çubuk. 2-bir küre ya da yuvarlağın üstünde döndüğü eksen
2. Denizkızı Adası hikâyesinden alınan aşağıdaki metni kullanılan anlatım tekniği bakımından değerlendiriniz.
Cevap: Burada öyküleme anlatım tekniği kullanılmıştır.Yazar başından geçenleri hikayeleştirerek anlatmaktadır.
11. Sınıf Ekoyay Yayınları Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Sayfa 53 Cevabı
3. Okuduğunuz hikâyede bilinç akışı tekniğinin kullanıldığı bölümleri bulunuz. Bu anlatım tekniğinin hikâyenin oluşumuna katkısını açıklayınız.
Cevap: “bütün hayatımın en tez bir yaşayışla dopdolu ışıldayan bir anısı olarak kalır“
- “Denizkızının! Sevmek sözünün yahut duygusunun gövdesi ve kemiği eğer olsaydı sevmenin ta apak kemiklerine, ateş dolu iliklerine kadar sevdim diyebilirim“
- “Ha tuttum ha tutuyorum diye, ardınca alabildiğimce kucaklıyordum. Bana dönüp baktıkça
ay ışığını kara gözlerinde görüyordum. Gövdesi, çalkanan ay ışığında, ay ışığıydı. Şimdi tuz buz oluyor, parçalanıyor, sonra cıva gibi kavuşuyordu.“
Bilinç akışı tekniği psikolojik olarak karakterlerin okur tarafından daha sağlam şekilde tahlil edilmesini ve bizim öykünün içine daha iyi girmemizi sağlaması bakımından önemli bir tekniktir. Bizler kahramanlar hakkındaki her şeyi öğrenmiş oluruz.
4. Bu hikâyedeki mitolojik unsurları bulunuz. Bunların metnin anlam özelliklerini etkilemesiyle ilgili değerlendirme yapınız.
- “kızıllık ortasında dev gibi bir orgun ateş sütunlarını andıran boruları uluyordu“
- “Güneşin kız kardeşi Eos (yani Arşipel’in şafağı), gül renkli aydınlığı kucaklamış, ufukta ağarıyordu.“
- “Hakkın var, Mehmet!” diye bağırdım. Şaka değil, Pan bu yerlerin yerlisiydi.“
- Mitolojik unsurlar anlatıları zenginleştiren okuru hayal dünyasına ve anlatıya daha çok sevk eden önemli unsurlardır. Bu hikayede de Eski Yunan mitolojisinin izlerini bulmak mümkündür.
5. Denizkızı Adası hikâyesinin temasını, konusunu ve iletisini bulunuz. Tema, konu ve ileti ile Aşık Garip arasında nasıl bir ilişki kurulduğunu açıklayınız.
- Tema: Deniz ve deniz ile ilgili efsane olan deniz kızlarının aşkı anlatılmaktadır.
- Konu: Denizle haşır neşir olan insanların bir süre denizdeki canlılara olan hayali aşkları deniz tutkuları
- İleti: Deniz tutkusu insanı bazen kendinden geçirebilmektedir.
- Aşık Garip’in Şahsenem sevdasına yollara düşmesi mücadele etmesi ve sonunda ona kavuşmasının macerası yazarın kendisini Aşık Garip’e benzetmesini sağlamıştır.
6. Aşağıda verilen hikâyeleri, tabloda verilenlere göre karşılaştırınız.
Hikâyenin çeşidi: Durum hikayesi
İçerik: Denize tutkun insanların hayatları ve hayalleri
Dil ve üslup: Sade sanatsız günlük konuşma dili ile yazılmıştır. Anlatıcı ise birinci tekil kişidir.
Anlatım teknikleri: Öyküleme, betimleme, açıklama ve örneklemeden faydalanılmıştır.
7. Denizkızı Adası hikâyesi gibi metin türlerinin ortaya çıkmasında sözlü ve yazılı kültürdeki, toplumsal değişimdeki hangi gelişmeler etkili olmuştur? Açıklayınız.
Cevap: Sözlü kültürün en önemli öğesini oluşturan mitik anlatılar ile halk hikayelerinin efsane ve söylencelerin etkisini ve izini bu öyküde bulmak mümkündür.
8. Halikarnas Balıkçısı’yla ilgili aşağıdaki metinden yararlanarak okuduğunuz hikâyeyle yazarın yaşamı, edebî kişiliği ve sosyal konulardaki görüşleri arasındaki ilişkiyi değerlendiriniz.
Cevap: Hikâye ve romancılığımızda “deniz çığırını” açan, deniz insanlarının yaşantılarını anlatmasıyla ün yapan sanatçı aynı zamanda usta bir balıkçı, sünger avcısı, botanik uzmanı ve iyi bir tarihçidir. Bu hikayede de bütün bu özelliklerini görmek okumak mümkündür.
11. Sınıf Ekoyay Yayınları Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Sayfa 54 Cevabı
2. Bu ünitede okuduğunuz metinlerden alınan aşağıdaki cümlelerde yer alan yazım ve noktalama yanlışlarını bulunuz. Cümleleri, yazım ve noktalama yanlışlıkları yönünden düzeltiniz.
a. Kadın, hamala:
— Meserret Oteli’ne, dedi.
Hamal:
— Meserret Oteli’ne mi?, diye sordu.”
b. “Tamir atölyelerinden birinde çıraklık ettiğini sanarak, sordum.”
c. “Maça, sinemaya filân da beraber gideriz.”
ç. “Neyleyim, kefen gibi yatak çarşaflarını, uyku mahmuru çapaklı gözleri.
Öğretmeninizin de önerilerine dikkat ederek Cumhuriyet Dönemi Türk edebiyatından bir hikâye kitabı okuyunuz.
Cevap: Semaver öykü kitabını okumanızı öneririz.
11. Sınıf Ekoyay Yayınları Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Sayfa 60 Cevabı
1. İncelediğiniz hikâyelerden birinin özelliklerine (bireyin iç dünyasını esas alan, toplumcu–gerçekçi, millî–dinî duyarlılığı yansıtan ve modernist) uygun olarak bir hikâye yazınız.
Cevap: FATMA HATUN
Fatma Hatun kağnıyı itmekten çok yorulmuştu. Dizlerinde, ellerinde derman kalmamıştı zaten iki saattir Kara kışta kağnıyı sürmeye çalışıyordu. Zaten Ali Bebek de saatlerdir ağlıyordu. Keşke biraz yemeği olsaydı da Ali bebeğe verseydi. Amma bu mümkün değildi o yemek cephedeki askere gitmeliydi. Gelecekte hiç bir bebeğin ağlamaması hep mutlu olmaları için asker savaşıyordu. Vatan kurtulacaktı ya gerisi önemli değildi. Sürdü kağnısını Fatma Hatun. Aydınlık geleceklere, gülen bebeklere…
2. Hikâyenizi defterinize veya bağımsız kâğıtlara yazınız.
Cevap: Bu etkinliği kendiniz yapmalısınız