11. Sınıf Ekoyay Türk Dili ve Edebiyatı Sayfa 216 Cevapları
Aşağıda verilen görsellerin sizde çağrıştırdığı kelime veya kavramlar nelerdir? Görsellerde yorumlayınız.
Cevap: Mustafa Kemal ve arkadaşlarının izlemiş oldukları tiyatro ya da gösterilerden birinden alınan görüntülerdir. Bu da Cumhuriyet’in ilk yılları, Mustafa Kemal’in önderliğinde tiyatroya verilen önemi göstermektedir.
11. Sınıf Ekoyay Türk Dili ve Edebiyatı Sayfa 220 Cevapları
1. Metinde geçen “hasıl”, “elem” gibi kelimelerin anlamını metnin bağlamından bulmaya çalışınız. Anlamını bulamadığınız kelimeleri sözlüklerden araştırınız.
- hasıl: yeni başak tutmaya başlamış ekin.
- elem: üzüntü, acı, dert, keder.
2. Metnin temasını ve konusunu bulunuz.
Cevap: Münevver Hanım’ın kendisini istemeye gelecekler için önceden kafasında kurmuş olduğu plan anlatılmaktadır.
3. Metindeki temel çatışmayı ve ona bağlı diğer çatışmaları belirleyiniz. Münevver’in kendisiyle ve toplumun istekleriyle çatışmasını “özgüven sahibi olma” açısından değerlendiriniz.
Cevap: Metindeki temel çatışma erkeklere pek de sıcak bakmayan Münevver Hanım’ın görücülerin gelmesi ve bu durumdan sıyrılmak istemesi üzerine kurmak istediği plan üzerine kuruludur. Öz güven açısından görücü usulü yerine kendi istekleri doğrultusunda bir hayat kurma hayalleri anlatılmaktadır.
4. Okuduğunuz metinde Münevver’in içinde bulunduğu durum, hangi anlatım tekniğinden yararlanılarak verilmiştir? Bu anlatım tekniği metinde niçin fazlaca kullanılmıştır? Açıklayınız.
Cevap: Diyaloga bağlı bir metindir ve iç çözümleme tekniğiyle Münevver’in düşüncelerinin okura aktarılması yöntemiyle anlatılmaktadır.
5. Aşağıdaki tabloda bazı tiyatro terimleri verilmiştir. Okuduğunuz metinden bu terimlere örnekler gösteriniz.
Perde: Perde açıldığında sahne boştur. Bir müddet sonra sağ taraftaki kapıdan Münevver Hanım çarşaflı olarak elinde bir mektup ve bir resim ile süratle gelir.
Sahne: Kapıyı şiddetle kapayıp elindeki resme bakarak sahnenin önüne geçer.
Mimik: Okumasını kesip âh-ı derûnla
Jest: Neden gülüyorsunuz beyefendi?
Monolog: Münevver, iç hesaplaşmalarından sonra görücülerle görüşmeye karar verir.
Diyalog: Bu gözyaşlarının birbirine karışmasından böyle bir soluk çıkaracağınızı eğer bilmiş olsa idim
Dekor: Kanepeye ilişerek resme hitaben
Aksesuar: Masanın üzerindeki vazoya dayar ve kendisi kanepeye oturur.
Aktris: Münevver Hanım çarşaflı olarak elinde bir mektup ve bir resim ile süratle gelir.
11. Sınıf Ekoyay Türk Dili ve Edebiyatı Sayfa 221 Cevapları
6. Aşağıdaki bölümlere metnin tür özelliklerini yazınız.
Soyut Çatışmalar: Münevver Hanım’ın erkeklerden nefret etmesi sonucu geleceğini kendi planlamak istemesi
Olay Örgüsü: Münevver Hanım’ı istemeye geleceklerin haber vermeleri. Münevver Hanım’ın bunu istememesi. Sonunda ise görücülerin karşısına çıkmayı kabul etmesi.
Somut Çatışmalar: Münevver Hanım’ın kendisini isteyecek kişiyi beğenmemesi
Zaman: Geçmiş zaman ve akşam.
Şahıslar: Münevver Hanım, Mükerrem Bey
Mekan: Konak, Göksu
Üslup: Sade yalın bir anlatım hakimdir.
7. Okuduğunuz metinden mizahi anlatıma örnekler veriniz. Yazarın bu anlatım tutumunu tercih etmesinin nedenini açıklayınız.
Cevap: Okurun ilgisini canlı tutmak ve izlerken eğlenmesini sağlamak için komedi unsurlarından faydalanan yazar, Bakınız kendisi de yaptığı şeyin fena olduğunu anlıyor da mahcubiyetinden yüzüme bakamıyor. (Resmi yerine kor) Bu ne riyakârlık. Bu ne hayasızlık. Ah! Erkekler âh!” gibi komedi unsurlarıyla dolu metinler oluşturmuştur.
8. Okuduğunuz metinden, metnin yazıldığı dönemdeki kültürel ve toplumsal değerlerle ilgili çıkarımlarda bulununuz. Metindeki toplumsal ve kültürel değerlerle yaşadığınız toplumun değerlerini karşılaştırınız.
Cevap: O dönemde günümüzden daha yaygın olan görücü usulü evlilik, kadınların istemedikleri kişilerle evlendirilmesi gibi durumların bu eserde de karşımıza çıktığını görürüz.
9. Okuduğunuz oyun farklı salonlarda ve oyuncularla temsil edildiğinde mekân ve dekorda değişiklik olur mu?
Cevap: Kesinlikle ufak tefek de olsa olabilir. Mesela sahnesi küçük bir tiyatroda daha minimal dekorlar kullanılırken sahnesi çok büyük tiyatroda ise daha büyük çaplı dekorlar kullanılabilir.
10. Bu oyunu sahneleyen yönetmenin koltuğuna kendinizi oturtunuz. Oyunun hangi bölümlerinde ve ne biçimde efekt ve ışık kullanacağınızı tasarlayınız.
Cevap: Özellikle açılış ve kapanış sahneleri ile çatışmanın en üst noktaya çıkacağı anlarda ışık ve ses efektlerini kullanırdım.
11. İnsanlık tarihi açısından kronolojik bir sıralamada düşünürseniz komedi türünün ortaya çıkmasında hangi gelişmeler sizce etkili olmuştur?
Cevap: İnsan karakterinin gülünç ve eksik yönlerini, toplumun değer yargılarıyla çatışan aksak ve zayıf yanlarını anlatan komedilere “karakter komedyası” denir. Moliere’in “Cimri”, Shakespeare’in “Venedik Taciri” adlı eserleri karakter komedisine örnek olarak gösterilebilir