ÜNİTE SONU ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME CEVAPLARI
11. Sınıf Ekoyay Yayınları Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Sayfa 145 Cevabı
A) Aşağıdaki cümlelerin başına verilen bilgiler doğru ise “D”, yanlış ise “Y” yazınız.
1. (D) Bilimsel metinlerde bir teze dayalı bilgi verme amaçlanırken edebî metinlerde estetik bir kaygı güdülür.
2. (D) Bilimsel metinlerde nesnellik, edebî metinlerde ise öznellik söz konusudur.
3. (D) Bilimsel metinlerde kelimeler, çağrışım değerleri önemsenerek çok anlamlı biçimde kullanılır.
4. (Y) Edebî metinlerde de bilimsel metinlerde de dil, şiirsel işlevde kullanılır.
5. (Y) Açıklayıcı, kanıtlayıcı, tartışmacı anlatım biçimleri, edebî metinlerde fazlaca kullanılır.
B) Aşağıdaki cümlelerde boş bırakılan yerleri, verilen kelimelerle doğru biçimde doldurunuz.
(münazara, özetleme, alıntılama, dipnot, bilimsel metin, makale)
1. Bir konuyla ilgili bir görüşü, düşünceyi savunmak, açıklamak, kanıtlamak veya konuyla ilgili bir tezi desteklemek için yazılan bilimsel metin, kurmacadan uzaktır.
2. Makale, bir düşünceyi açıklama, kanıtlama amacıyla yazılan metin türüdür.
3. .Dipnot, metin içinde geçen herhangi bir bilgi ile ilgili olarak sayfa altına, çalışmanın sonuna konulan açıklama veya kaynak bilgisidir.
4. Bilimsel yazılarda öne sürülen tezi desteklemek amacıyla konuyla ilgili daha önce yazılmış yazıların kısa biçimde verilmesine özetleme denir.
5. Münazara, özellikle okullarda bir konu üzerinde, belli kural ve yöntemlere uyularak yapılan bir tartışma türüdür.
C) Aşağıda verilenleri doğru biçimde eşleştiriniz.
a) Çocuk ve Allah (a) Fazıl Hüsnü Dağlarca
b) argüman (b) münazara
c) dipnot (c) kaynak gösterme
ç) Tanzimat Dönemi (ç) Tercüman-ı Ahvâl Mukaddimesi
d) makale (d) bilimsel metin türü
Ç) Aşağıdaki soruları cevaplayınız.
1. Bilimsel metinlerle edebî metinler arasındaki farkları maddeler hâlinde defterinize yazınız.
Bilimsel Metinler
- Bilgi vermek amacıyla yazılır.
- Kesinlik vardır.
- Üslup kaygısı yoktur.
- Açıklayıcı, tamamlayıcı gibi anlatım türleri kullanılır.
- Söz sanatları kullanılmaz.
- Dil göndergesel işlevindedir.
Sanatsal Metinler
- Estetik zevk ve duygu vermek amacıyla yazılır.
- Kesinlik yoktur.
- Öznel bir bilgidir.
- Üslup kaygısı vardır.
- Betimleyici ve öyküleyici gibi anlatım türleri vardır.
- Söz sanatları kullanılır.
- Dil sanatsal işlevindedir.
2. Bilimsel metinlerde özetleme tekniğinin nasıl yapıldığını kısaca açıklayınız.
Cevap: Özetlemede amaç, bilimsel metinlerdeki içeriği okura kısa sürede sunmak, metnin geneli bilgilendirmek olduğundan başlığın hemen arkasından özet bölümü yer alır. Bilimsel metinlerde özetleme geniş zaman kipiyle yapılır. Özetlemede ayrıntılara girilmez.
3. Bir münazarada jürinin görevleri nelerdir? Açıklayınız.
- Münazarada jüri, 3 ila 5 kişiden oluşur ve bir başkanı vardır.
- Jüri başkanının görevi münazarayı yönetmektir.
- Jüri, konuşmacıların konuşma sürelerini belirler.
- Jüri, münazara bitiminde hangi grubun diğerinin tezini çürüttüğüne karar verir ve gruplara puan verir. Bu puanları verirken;
- Konuşmacıların nasıl hazırlandığı, telaffuzları, iyi savunabildiler mi, tezi çürütebildiler mi gibi soruları göz önünde bulundururlar.
4. Makale türünün insan yaşamına katkıları hakkında düşüncelerinizi belirtiniz.
Cevap: Bir araştırmanın, çalışmanın sonucunun makale dönüştürülmesi hem bilim hem de toplum hayatına önemli katkılar sunar. Bilimsel verilerden yararlanılarak hazırlanan makaleler toplumun bir konu hakkında bilgilenmesini, yanlış bildiklerini fark etmesini, bilimsel gelişmeleri takip edebilmesini sağlar.
5. “Bilimsel çalışmada önemli olan kaynak araştırmaları, oldukça detaylı biçimde kütüphane ve Genel Ağ ortamlarında yapılmalıdır.” cümlesindeki özneyi gösteriniz.
Cevap: Bilimsel çalışmada önemli olan kaynak araştırmaları,
11. Sınıf Ekoyay Yayınları Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Sayfa 146 Cevabı
D) Aşağıdaki çoktan seçmeli sorularda doğru seçeneği işaretleyiniz.
11. Sınıf Ekoyay Yayınları Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Sayfa 147 Cevabı
11. Sınıf Ekoyay Yayınları Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Sayfa 148 Cevabı
7. Cevap: C
Aşağıdaki bulmacayı çözünüz.
(ÖZNEL) 1. Bireye özgü olan, kanıtlanamayan, subjektif.
(MÜNAZARA) 2. Herhangi bir konu üzerinde zıt düşüncelerin karşılıklı savunulmasıyla yapılan bir tartışma türü.
(KAYNAKÇA) 3. Bilimsel yazılarda yararlanılan eserlerin belli kurallara göre yazıda gösterildiği bölüm.
(ALINTILAMA) 4. Bilimsel yazılarda savunulan tezi desteklemek için diğer bilim insanlarının eserlerinden metinde yararlanma.
(TEZ) 5. ileri sürülerek savunulan düşünce.
(MAKALE) 6. Bir düşünceyi savunmak, desteklemek için yazılan bilimsel nitelikli bir yazı türü.
(ÖZETLEME) 7. Bilimsel metinlerde içeriği okura kısa sürede sunmak ve metin hakkında okuru bilgilendirmek için kullanılan teknik.
(NESNE) 8. Geçişli fiili bütünleyen, yalın veya belirtme durumunda bulunan tümleç.
(EDEBİ MAKALE) 9. Edebiyatla ilgili konuları ele alan makale türü.
(İKİNOKTA) 10. Kendisiyle ilgili örnek verilecek cümlenin sonuna konan noktalama işareti.