11. Sınıf Ekoyay Türk Dili ve Edebiyatı Sayfa 271 Cevapları
Dünya çapında ün yapmış Türk dünyası yazarlarıyla ilgili bir araştırma yapınız. Yazılarınızı sınıfınızda okuyunuz, sınıf ve okul panolarına uygun görseller de kullanarak asınız.
Dünyadaki Türk edebiyatının önemli kollarından birisini de Türk edebiyatı ürünlerinin çevirileri oluşturmaktadır. Bu edebiyatçıların başını ünlü Kırgız yazar Cengiz Aytmatov çekmektedir. Aytmatov’un eserleri 150’den fazla dile çevrilmiştir.Bu çerçevede Türkiye, Azerî, Türkmen, Özbek, Kırgız, Kazak, Kıbrıs, Batı Trakya, Bulgaristan, Makedonya, Yugoslavya, Romanya, Gagavuz, Irak, Afganistan, Uygur, Tatar, Başkurt, Kırım, Karaçay-Malkar, Kumuk, Nogay, Karakalpak, Altay, Hakas, Tuva ve Saha (Yakut) Türklerinin edebiyatları hâlen devam eden birçok ortak noktasıyla birlikte ayrı ayrı tarihî gelişimlere de sahiptir.
Sınıfınızda bir mülakatta sorulması ve sorulmaması gereken beşer soruyu bireysel olarak defterinize yazınız. Oylamayla seçtiğiniz güzel soruları sınıf tahtasına yazınız.
Mülakatta Sorulmaması Gereken Sorular
- Yaş.
- Tutuklanma Kaydı.
- Başvurulan iş yerindeki çalışanlarla arkadaşlığının olup olmadığı.
- Engellilik Hali.
- Kilo-boy-fiziksel yetenekler.
Mülakatta Sorulması Gereken Sorular
- Sanat anlayışı
- Okuduğu kitaplar
- Yazmakta olduğu eserleri
- Sanat dünyası ile olan ilişkileri
- Takip ettiği diğer aktiviteler
11. Sınıf Ekoyay Türk Dili ve Edebiyatı Sayfa 273 Cevapları
1. Okuduğunuz metinde geçen “yazgı”, “itibar etmek”, “ilham” gibi kelime ve kelime gruplarının anlamını metnin bağlamından bulmaya çalışınız. Anlamını bulamadığınız kelime ve kelime gruplarını sözlüklerden araştırınız.
- yazgı:Kader
- İtibar etmek: Saygı göstermek, değerli görmek
- İlham: Tanrı’nın, peygamberlerin yüreğine doldurduğu Tanrısal âleme özgü duygu ve düşünceler.
2. Okuduğunuz metne yönelik aşağıdaki tabloda yer alan soruları cevaplayınız. (EVET-HAYIR)
Mülakatın amacı belli midir? ( EVET)
Mülakat metni bilgilendirici mi? (EVET)
Kişinin düşünceleri yeterince verilmiş mi? (EVET)
Konuşmacının konularla ilgili açık ve net görüşleri alınmış mı? (EVET)
Sorular tarafsız biçimde hazırlanmış mı? (EVET)
11. Sınıf Ekoyay Türk Dili ve Edebiyatı Sayfa 274 Cevapları
3. Okuduğunuz metnin ana düşüncesini ve yardımcı düşüncelerini belirleyiniz.
Cevap: Cengiz Aytmatov ile yapılan söyleşi. Aytmatov’un neden romana yöneldiği şiirler arasının olmaması, sinemaya bakış açısı gibi yan düşünceler de yardımcı düşünceyi oluşturur.
4. Okuduğunuz metnin sorularını Ahmet Hâşim adlı metnin sorularıyla karşılaştırınız. Ortak noktaları belirtiniz.
Cevap: İki metinde de şairlerin sanat anlayışları, sanata olan ilgileri, kimlerden veya hangi edebi türlerden etkilendikleri gibi soru ve noktalar ortaktır diyebiliriz.
5. Mülakat türünün oluşumunda toplumsal değişimlerin ve etkileşimlerin, sözlü ve yazılı kültürün ne gibi etkileri olmuştur? Düşüncelerinizi belirtiniz.
Cevap: Mülakat türü için önemli olan şey mülakatın yapılacağı zaman diliminde yaşanan olayların kahramanlarının sıcağı sıcağına hemen röportaj ile okurlarla buluşmasının sağlanmasıdır. Çünkü toplum günlük olayları ve akımları hemen dinlemek bilgilenmek ister.
6. Cengiz Aytmatov’un ortaya koyduğu görüşleri bilgi ağırlıklı mıdır yoksa yorum ağırlıklı mıdır? Metnin türüyle de ilişki kurarak soruyu cevaplayınız.
Cevap: Bence kişisel değerlendirmeler olduğu için yorum ağırlıklıdır. Çünkü Parlatır’ın sorularına kendi edebi görüşü ve dünyaya bakış açısına göre cevaplar vermiştir. Bundan dolayı da bilgiden çok yorumla karşılaşmaktayız.
7. Aşağıdaki parçaları içerik ve ileti açısından karşılaştırınız.
“Televizyon sanki edebiyatın görevini üstlenmiş gibi. Yani edebiyat televizyon kasetlerine girecek. Belki de kitabın yerini kaset alacak. Bu durum dünya kültürü için büyük tehlike oluşturuyor. Biz kitabı korumalıyız. Çünkü kitap dünya kültürünün temelidir” (CengizAytmatov)
“Bizim gibi toplumlarda ise bilinçsiz olarak kullanılan, bir moda gibi yayılan teknoloji, memleketi giderek makine mezarlığına çevirdiği gibi, kültür hayatını da yozlaştırmaktadır. Onun için Dil Kurumundaki konuşmamda örneği, birer teknoloji harikası olarak fotoğraf ve sinema üzerine verdim. Nasıl fotoğrafın çıkışı resim sanatını, sinemanın çıkışı tiyatro sanatını yok etmemiş, hatta bu yeni aletler yeni birer sanata yol açmışsa, bilgisayar da aynı şekilde kitabın, okumanın yerini almayacak, kendi alanını bulacaktır. Daha doğrusu sağlıklı bir toplumda böyle olmalıdır, demek istiyorum.” (Orhan Okay)
Cevap: İkisinin de içeriği edebiyatın gelecekte gideceği noktadır. Teknolojinin kitap okumayı edebiyatı işlemektedir. İleti olarak ise farklılıklar taşırlar. İlk metin teknolojinin edebiyata hakim olacağını ikinci metin ise teknolojinin edebiyata vermiş olduğu zararı anlatmaktadır.
8. Cengiz Aytmatov’un 1992’de “Yani edebiyat televizyon kasetlerine girecek. Belki de kitabın yerini kaset alacak.” biçimindeki tespitlerini günümüzdeki elektronik kitaplar açısından değerlendiriniz. Görüşlerinizi belirtiniz.
Cevap: Aytmatov geleceği gören önemli bir yazardır. Onun tespitleri günümüzde kesinlikle gerçekleşmiştir. Körler için okunan romanlar, e-kitaplar ve pdf formatında eserler üretilmiştir. Bu bile yazarın görüşlerinin haklılığını ortaya koymaktadır.
9. Okuduğunuz metindeki düşünceler arasında bir tutarlılık var mıdır? Açıklayınız.
Cevap: Bence vardır. Çünkü yazar düşüncelerini belli bir mantık çerçevesinde ve birbirleri ile uyumlu bir tarzda okurlarına sunmuştur.
10. Cengiz Aytmatov’un Yaşar Kemal’le ilgili olumlu eleştirilerinden yola çıkarsanız Cengiz Aytmatov’un kişiliği hakkında nasıl bir değerlendirme yaparsınız?
Cevap: Bence Aytmatov Dünya edebiyatını da Türk edebiyatını da çok iyi takip eden başarılı isimleri fark edebilen ve edebiyata katkının hangi yollarla nasıl yapılacağını iyi çözümlemiş bir yazardır.Yaşar Kemal’i tanıtmak yerine onu eleştiren kesimin yanlışlığını da anlatmaktadır.
11. Okuduğunuz mülakat metninde sahip olduğumuz toplumsal ve kültürel değerlerimizden hangilerine değinildiğini tespit ediniz.
Cevap: Toplumun sahip olduğu kültürel zenginliklerden sözlü anlatım türleri konu edilmektedir. Yine Mevlevilik gibi ini tasavvufi akımlar da Cengiz Aytmatov’un konu edindiği bir diğer zenginliğimizdir.
12. Metinden yola çıkarak tabloda belirtilenlerin metne etkisini tabloda uygun yerlere yazınız.
Dönemin Edebî Koşulları: O dönemde hakim olan bakış açıları ve akımların yazar üstündeki etkilerini görebiliriz.
Dönemin Kültürel Koşulları: O dönemde insanların kitap okumaya ve kültüre verdikleri önem neticesinde yazılan metnin hangi amaçlarla hangi tespitleri yaptığını görebiliriz.
Dönemin Toplumsal Koşulları: O dönemde toplumda kabul gören anlayışları, düşünce akımlarını ve okunan beğenilen yazar çizerleri görebiliriz.
13. Mülakat türüyle ilgili bu ünitede verilen iki metni, türün özelliklerine göre karşılaştırınız. Mülakat türünün edebiyat tarihi içindeki gelişimi hakkında değerlendirmeler yapınız.
Cevap: Türk edebiyatında ilk mülakat örnekleri döneminin ünlü sanatçılarıyla yaptığı görüşmeleri çeşitli dergi ve gazetelerde yayımlayan Ruşen Eşref tarafından verilmiştir. Dergi ve gazetelerde yayımlanan bu mülakatlar daha sonra kitaplaştırılmıştır. Bunun dışında Hikmet Feridun Es, Mustafa Baydar, Gavsi Ozansoy, Abdi İpekçi, Yaşar Kemal gibi isimler bu türde isim yapmış kişilerdir.