Metni Anlama ve Çözümleme
1. a) Okuduğunuz “Ramazan Sohbetleri” metninde anlamı verilen kelimelerin dışında bilmediklerinizi metindeki bağlamından hareketle tahmin ediniz. Tahminlerinizi sözlükten kontrol ediniz.
poyraz
tahminim: bir rüzgar türü
sözlük anlamı: kuzeydoğudan esen soğuk yel.
yaver
tahminim: yardımcı yardım eden kişi
sözlük anlamı: yardım eden, yardımcı.
kiler
tahminim: eskiden evlerde eşya depolanan yer
sözlük anlamı: yiyecek içeceklerin, erzağın konulduğu, saklandığı oda, yer.
b) Metinde geçen “nefaset, rüzgâr, kâse” kelimelerinin doğru telaffuzuna yönelik çalışmalar yapınız
Cevap: Bu kelimeleri doğru telaffuz edebilmek için inceltme işaretine dikkat etmek gerekir.
2. Sohbet türünün ortaya çıkışında dönem ve gazetenin etkisini tartışınız.
Cevap: Tanzimat Döneminde gazetecilikle birlikte edebiyatımıza giren sohbet türünün gelişiminde gazetenin etkisi tartışılmaz. Okuma yazma bilenlerin o dönemde en büyük zevk aldıkları şey gazetelerde yayımlanan romanlar ve elbette sohbet yazıları olmuştur. Böylece bir çok yazar sohbet yazıları yazmıştır.
3. Metin ile metnin konusu, amacı ve hedef kitlesi arasındaki ilişkiyi belirleyiniz.
Cevap: Metinde yazarın Yaver Baba adlı arkadaşıyla gittikleri bir yemekte arkadaşının doymak bilmez bir iştahla yemekleri yemesini ve sonunda ise patlayacak hale gelmesine rağmen yemekten vazgeçmemesi anlatılır. Yazının amacı okura güzel bir yazı okutmaktır. Hedef kitlesi ise gazete okurlarıdır.
4. Metnin ana düşüncesi ve yardımcı düşüncelerini belirleyerek noktalı alanlara yazınız.
Cevap: Metnin ana düşüncesi bazı insanların yemek yeme konusundaki sınırsızlıklarıdır. Yardımcı düşünceler olarak ise yazarın yemeğe gitmelerini, yemekte arkadaşının nasıl yediğini, sonunda ise bir köşeye çekilmesini anlattığı kısımlardır.
5. Metinde başvurulan anlatım biçimlerini, düşünceyi geliştirme yollarını belirleyiniz. Bunların metindeki işlevlerini açıklayınız.
Cevap: Metinde yazar betimleme ve öyküleme anlatım biçimlerinden yararlanmıştır. Bunun yanında tanımlama ve örnekleme gibi düşünceyi geliştirme yollarından da yararlanılmıştır.
6. Metinde yazara özgü dil ve anlatım özelliklerini belirleyiniz.
Cevap: Yazar kendine özgü sade rahat ve karşısındaki ile sohbet eder gibi bir dile sahiptir. Kelimeler genellikle göndergesel anlamlarıyla kullanılmışlardır. Bunun yanında mizahi bir dilin olduğu da görülür.
7. Metinde millî, manevi ve evrensel değerler ile sosyal, siyasi ve tarihî öğeleri belirleyiniz.
Cevap: Metinde milli değerler olarak misafirperverlik ve yemek kültürünün anlatıldığını görürken evrensel değer olarak ise açgözlülüğün işlendiğini söyleyebiliriz.
8. Metinde ortaya konan bilgi ve yorumları değerlendiriniz.
Cevap: Metinde ortaya konan bilgiler o dönemin sofra kültürü ile misafirlik geleneğinin nasıl olduğunu okura sunmaktadır. Bizler de bu bilgilerden hareketle o dönemin sosyal yaşamını anlarız.
9. Metinde yazarın/anlatıcının konu ve okuyucuya yönelik tavrını belirleyiniz.
Cevap: Metinde yazar okura karşı sohbet eder bir tarza sahiptir. Biraz güldürü biraz da aslında ders verme yöntemini kullanır.
10. Okuduğunuz metin ve Ahmet Rasim hakkında verilen bilgilerden hareketle metin ile yazar arasındaki ilişkiyi değerlendiriniz.
Cevap: Eserin okuduğunuz bölümü üçüncü gün yazısıdır. Yazar, bu yazısında arkadaşıyla birlikte katıldığı bir iftar davetini anlatmaktadır. Yazar metnini kurarken kendi yaşamından ve gözlemlerinden faydalanmıştır.