KENDİNİ GELİŞTİR
11. sınıf öğrencisi Teoman'a doktoru destek ve hareket sisteminin gelişimdeki rolü üzerinde açıklamalarda bulunur ve sistemin sağlığını koruyabilmesi için spor yapmasını tavsiye eder. Teoman, beden eğitimi öğretmeninin de teşvikiyle okul basketbol takımına girer. Takımıyla yaptığı bir saatlik antrenmanın sonunda bacak ve kol kaslarının çok yorulduğunu, ağrıdığını ve aldığı duştan sonra uykusunun geldiğini fark eder.
1. Antrenmandan sonra Teoman'ın kaslarının ağrımasının nedenleri nedir? Açıklayınız
Kasların antrenman sırasında ağrıması ve yorulması, kas liflerinde mikro hasarların oluşmasından kaynaklanır. Bu hasarlar, kasların yeniden inşa edilmesi ve güçlenmesi için gereklidir.
- Laktik asit birikimi: Yoğun fiziksel aktivite sırasında kaslarda enerji üretimi için glikojenin laktik aside dönüşmesi sonucu laktik asit birikir. Bu birikim, kas ağrısına neden olabilir.
- Kas mikrotravma: Yoğun egzersiz sırasında kas lifleri mikroskobik düzeyde yırtılabilir, bu da kas ağrısına yol açabilir.
- İnflamasyon: Kaslardaki yırtılma sonucu vücutta inflamasyon tepkisi oluşabilir, bu da ağrıya neden olur.
2. Teoman'ın antrenmandan sonra yorgunluk hissetmesi ve uykusunun gelmesinin nedeni neler olabilir? Açıklayınız.
Antrenman sonrası yorgunluk ve uykusunun gelmesinin nedeni, vücudun enerji harcaması, kasların çalışması ve metabolizmanın hızlanmasıdır.
- Yorgunluk: Yoğun fiziksel aktivite sırasında kaslar enerji harcar, kan dolaşımı hızlanır ve metabolizma artar. Bu süreç vücutta yorgunluk hissine neden olur.
- Uyku ihtiyacı: Yoğun antrenman sonrası vücut dinlenmeye ve iyileşmeye ihtiyaç duyar. Uykuda vücut onarıcı işlemleri gerçekleştirir.
3. Antrenman sırasında Teoman'ın kasları kasılma ve gevşeme için ATP enerjisine ihtiyaç duyar. Aşağıda verilen kasların kasılması sırasında artan, azalan ya da değişmeyen maddeleri tabloda uygun kutucuklara yerleştiriniz.
ATP ADP Kreatin fosfat İnorganik fosfat Glikojen Laktik asit Su
CO2 Isı Yağ asitleri Amino asitler Kreatin Oksijen ATPaz
- Artanlar: ADP, İnorganik fosfat, Laktik asit, Isı.
- Azalanlar: ATP, Kreatin fosfat, Glikojen, Oksijen.
- Değişmeyenler: Amino asitler, Glikoz, Su, CO2, Yağ asitleri, Kreatin, ATPaz.
4. Aşağıda verilen kasların kasılması sırasında kısalan ya da değişmeyen maddeleri tabloda
uygun kutucuklara yerleştiriniz.
Hacim A bandı Miyozin filamentinin boyu I bandı
Kütle H bandı Aktin filamentinin boyu Sarkom erin boyu
- Kısalanlar: H bandı, I bandı, Sarkomerin boyu.
- Değişmeyenler: A bandı, Miyozin filamentinin boyu, Aktin filamentinin boyu.