Yönerge : Aşağıdaki metinden yararlanarak etkinliği tamamlayınız.
Kişisel temizliğe dikkat etmek sağlıklı yaşamın vazgeçilmez kurallarından biridir. Bazı deri, sindirim sistemi ve solunum yolu hastalıklarının önüne geçmek için kişisel temizliğe özen gösterilmelidir. Dünyayı etkileyen Yeni Koronavirüs hastalığında (COVID-19) olduğu gibi birçok salgın hastalıkta da temizliğin önemi yadsınamaz. Pandemide “Maske- Mesafe-Temizlik” sloganıyla yaşam alanlarının temizliği ve kişisel temizliğin önemi vurgulanmıştır. Çoğu üst solunum yolu enfeksiyonunda olduğu gibi COVID-19’un bulaşma nedenlerinden biri de hasta bireylerle aynı ortamda bulunarak onların ortama yaydıkları damlacıkları solumaktır. Bu damlacıklar ortamdaki eşyaların yüzeyine yapışarak uzun süre ortamı kirli tutabilir. Kirlenmiş yüzeylere dokunulduktan sonra ellerin göz, burun veya ağızla teması mikroorganizmaların vücuda alınmasına neden olur. COVID-19’un en sık görülen ateş, öksürük ve nefes darlığı belirtileri yanında tat ve koku kaybı da yaygın olarak görülür. Temizlik kurallarına yeterince uyulmaması ya da kuralların ihmal edilmesi buna benzer birçok hastalığa yakalanma riskini artırır.
1. El temizliğinde dikkat edilmesi gereken noktaları ve uygulama süresini arkadaşlarınıza göstererek anlatınız.
El temizliğinde dikkat edilmesi gereken noktalar:
- Eller en az 20 saniye boyunca sabunla iyice yıkanmalıdır.
- Eller, parmak araları, tırnak altları ve el bilekleri de dahil olmak üzere her tarafı ovalayarak temizlenmelidir.
- Eller su ile iyice durulanmalı ve temiz bir havlu veya tek kullanımlık bir peçete ile kurulanmalıdır.
- Eller yıkandıktan sonra musluk ve kapı kolları gibi temas edilen yüzeylerde hijyenik bir şekilde kullanılmalıdır.
2. COVID-19 örneğinde olduğu gibi duyu organlarının işlevini bozan hastalıkları araştırınız. Elde ettiğiniz bilgilerden yararlanarak iki hastalık hakkında hastalığın sebebi, hangi duyuyu etkilediği, genel seyri ve tedavisi konularını açıklayan bir infografik hazırlayarak sınıfta, okul panosunda ya da EBA portfolyoda paylaşınız.
COVID-19 (Yeni Koronavirüs) Hastalığı:
- Sebep: COVID-19, SARS-CoV-2 adlı koronavirüsün neden olduğu bulaşıcı bir solunum yolu hastalığıdır.
- Hangi Duyuyu Etkiler: COVID-19, özellikle tat ve koku duyularını etkileyebilir. Birçok hasta tat ve koku kaybı yaşar.
- Genel Seyir: Hastalığın seyri kişiden kişiye değişebilir, ancak genellikle ateş, öksürük, nefes darlığı ve tat/koku kaybı gibi belirtilerle başlar. İleri vakalarda akciğerlerde hasar olabilir.
- Tedavi: COVID-19'un tedavisi destekleyici bakımdan hastaya bağlıdır. Semptomların hafif olduğu durumlarda izolasyon ve evde tedavi önerilir. Daha ciddi vakalarda hastaneye yatış ve oksijen tedavisi gerekebilir.
Anosmi ve Agevzi (Tat ve Koku Kaybı):
- Sebep: Anosmi, koku alma yeteneğinin kaybıdır ve birçok nedeni olabilir, bunlar arasında enfeksiyonlar, alerjiler, travmalar ve bazı nörolojik hastalıklar bulunur. Agevzi, tat alma yeteneğinin kaybıdır ve benzer şekilde enfeksiyonlar, travmalar, ilaçlar veya nörolojik sorunlar nedeniyle ortaya çıkabilir.
- Hangi Duyuyu Etkiler: Anosmi, koku duyusunu etkilerken, agevzi tat duyusunu etkiler.
- Genel Seyir: Bu hastalıkların seyri nedenlerine bağlı olarak değişebilir. Viral enfeksiyonlar gibi geçici nedenlerle oluşan tat ve koku kaybı genellikle kısa süreli olabilir. Kalıcı kayıplar nörolojik sorunlara veya uzun süreli enfeksiyonlara bağlı olabilir.
- Tedavi: Tedavi, hastalığın nedenine bağlıdır. Örneğin, geçici tat ve koku kaybının nedeni bir enfeksiyonsa, enfeksiyonun tedavisi ile düzelme beklenir. Kalıcı kayıplar için rehabilitasyon terapileri ve uygun yönetim planları önerilebilir.
Not: Hastalıkların tanı ve tedavisi için bir sağlık profesyonelinin önerilerine uyulmalıdır.