Etkinlik: Memelilerde Böbreğin İncelenmesi
Amaç
Memelilerde böbreğin yapısını kavramak
Araç Gereçler
Koyun böbreği, bisturi, plastik eldiven, diseksiyon küveti, büyüteç.
Ön Hazırlık
Sınıfta gruplar oluşturunuz. Grubunuzda seçtiğiniz bir sözcü yardımıyla kasaptan koyun böbreği alarak sınıfa getiriniz.
Etkinliğin Yapılışı
Eldivenlerinizi giyerek diseksiyon küvetine koyduğunuz koyun böbreğinin dış yapısını inceleyiniz. Böbreği dıştan saran zarı bisturi ile keserek çıkarınız.
Böbreği ortasından boyuna keserek iki parçaya ayırınız.
Böbrekteki yapıları çıplak gözle ve büyüteç yardımıyla inceleyiniz.
Böbrek kesitinin şeklini defterinize çizerek kitaptaki şekil ile karşılaştırınız.
Değerlendirme Soruları
1. Gözleminize göre idrar toplama kanalları nerede bulunuyor?
Cevap: İdrar toplama kanalları böbreğin iç kısmında, böbrek korteksinden medullaya doğru uzanan tüpler şeklinde bulunur.
2. Havuzcuğu böbreğin hangi kısmında gözlemlediniz?
Cevap: Havuzcuğu böbreğin korteks ve medulla arasında bulunur.
3. Böbrek atardamarı ve böbrek toplardamarı böbreğin hangi kısmı ile bağlantılıdır?
Cevap: Böbrek atardamarı (arteri) böbreğin hilus bölgesinden içeri girerken, böbrek toplardamarı (veni) hilus bölgesinden çıkarak böbreğin dışına doğru ilerler.
Sıra Sizde
Akut böbrek yetmezliği olan kişilerde homeostatik dengenin nasıl etkilendiğini çeşitli görsel ve yazınsal kaynaklardan araştırınız. Edindiğiniz bilgileri sınıfta bir sunum hazırlayarak arkadaşlarınızla paylaşınız.
Akut böbrek yetmezliği idrar miktarında azalma, ayaklarda, dizlerde sıvı birikimine bağlı ödem, yorgunluk, halsizlik, iştah kaybı, mide bulantısı ve kusma, göğüs ağrısı, nefes darlığı, ruhsal veya akli değişiklikler ve koma gibi belirtiler ile ortaya çıkabilir. Akut böbrek yetmezliği idrar miktarında azalma, ayaklarda, dizlerde sıvı birikimine bağlı ödem, yorgunluk, halsizlik, iştah kaybı, mide bulantısı ve kusma, göğüs ağrısı, nefes darlığı, ruhsal veya akli değişiklikler ve koma gibi belirtiler ile ortaya çıkabilir. Akut böbrek yetmezliği tanısında öncelikle hastanın fizik muayenesi yapılır ve muayenede hastanın öyküsü dikkatle incelenir. Detaylı alınan tıbbi öyküde hasta şikayetleri ayrıntılı olarak sorulur. Hastadan kan ve idrar tahlili, batın ultrasonografi, batın bilgisayarlı tomografisi, manyetik rezonans görüntüleme yöntemi gibi tetkikler istenerek, akut böbrek yetmezliği tanısı kesinleştirilir. Akut böbrek yetmezliği tedavisinde temel yaklaşım altta yatan nedenin tedavi edilmesi ile hastanın sıvı ve elektrolit dengesini korumak, hastanın yeterli beslenmesini sağlayarak, böbreklerin eski sağlığına geri döndürmektir. Akut böbrek yetmezliğinin tedavisi hastanede yatarak sağlanır. Hastalık, sıvı ve kan kaybından dolayı oluşmuşsa, serum yolu ile sıvı ve kan verilir. Bacaklarda şişlik (ödem) var ise, idrar söktürücü ilaçlar kullanılır. Kandaki kalsiyum ve potasyum dengesinin sağlanması önemlidir. Kandaki atık maddeleri atmak için, hastaya geçici diyaliz tedavisi uygulanabilir.