Deyimler, cümlede anlamı derinleştirmek için kullanıla ve zaman içinde dilde kalıplaşmış ifadeler olarak mecaz anlamda dile getirilen ve halkın çoğunluğu tarafından anlamı bilinen bir kelime öbekleridir. Deyimler, anlamı derinleştirir ve anlatımı kuvvetlendirir.
Deyimler, anlamları ve cümle içinde kullanımları şu şekildedir:
1- Acem kılıcı gibi olmak: Birbirine zıt olan gruplardan hangisi güçlüyse onun tarafında yer almak anlamına gelmektedir.
Örnek cümle: Bu adam da acem kılıcı gibi ne yaptığı belli olmuyor.
2- Çam devirmek: Kalp kırıcı bir söz söylemek ya da bilmeden bir şeyi ağzından kaçırmak anlamına gelen bir deyimdir.
Örnek cümle: Dün akşam çok büyük bir çam devirdi.
3- Çamur atmak: Birisine asılsız sözlerle konuşmak anlamına gelmektedir.
Örnek cümle: Attığınız çamurlarla kimse kirlenmeyecek.
4- Bal dök yala: Bir yerin çok temiz olması anlamına gelmektedir.
Örnek cümle: Bodrum katın yerleri bal dök yala gibi olmuş.
5- Çantada keklik: Çabuk elde etmek anlamına gelen bir deyimdir.
Örnek cümle: Bu maç bizim için çantada keklik.
6- Cebi delik: savurgan olmak anlamına gelmektedir.
Örnek cümle: Onun kadar cebi delik birini görmedim.
7- Damarına basmak: Ansızın birisinin üzerine gitmek anlamında kullanılır.
Örnek cümle: Öğretmen öğrencilerinin damarına basıyor.
8- Damdan düşer gibi: Ansızın olan bir şey için kullanılır.
Örnek cümle: Misafirler damdan düşer gibi geldiler.
9- Açık kapı bırakmak: Bir meselede uzlaşabileceğini ifade eden bir deyimdir.
Örnek cümle: Yine de bir açık kapı bıraktım.
10- Can kulağı ile dinlemek: Çok dikkatli dinlemek anlamına gelen bir deyimdir.
Örnek cümle: Öğretmeni can kulağı ile dinlemeliyiz.
11- Ayranım ekşidir diyen olmaz: Kimse kendisi için kötü bir yorumda bulunmaz.
Örnek cümle: Sürekli arkadaşlarını kötülüyor hiç benim de ayranım ekşi demiyor.
12- İki cambaz bir ipte oynamaz: Bir işte iki ustanın birden çalışamayacağı, her ustanın kendi bilgisine güvendiğini anlatır.
Örnek cümle: Onunla anlaşamadıkları için bıraktı işini, zaten iki cambaz bir ipte oynamaz ki.
13- Bal demekle ağız tatlanmaz: Bir şeyi konuşarak değil yaparak göstermek gerektiğini vurgular.
Örnek cümle: Bal demekle ağız tatlanmıyor, iyi puan alabilmek için çalışmak gerekir.
14- Göz açıp kapayıncaya kadar: Bir şeyin çok hızlı bir şekilde gelişmesi ya da bir kişinin çok hızlı bir şekilde hareket etmesi.
Örnek cümle: Hırsız altınları göz açıp kapayıncaya kadar alıp gitmiş.
15- Sözüm meclisten dışarı: Söyleyeceklerime kırılabilirsiniz fakat üstünüze alınmayın.
Örnek cümle: Sözüm meclisten dışarı ama büyüklük taslayan insanları hiç sevmem.