Bazı aileler özel okullar için kapı kapı dolaşmaya başladı bile. Bu koşturma 12 Temmuz’a kadar sürecek. Velilerin kafası karışık. Ortalama puanı olan çocukların aileleri, nasıl bir yöntem izleyecekleriyle ilgili net bir yol haritasına sahip değil. MEB Bakan Yardımcısı Prof. Dr. Mahmut Özer’e tercihlerle ilgili velilerin merak ettiği 10 soruyu sordum:
1) LGS puanıyla tercih yapan öğrenciler yerel yerleştirmeden de okul seçebilirler mi?
Tüm öğrenciler yerel yerleştirme tercihi yapacak. Ancak öğrenci yerleştirme işlemi sonucunda merkezi sınav puanıyla öğrenci alan okul tercihine yerleşmiş ise yerel yerleştirme tercihleri dikkate alınmayacak.
2) Bakanlık ilk kez bir tercih robotu hazırladı. Bu robot doğru tercihte yol gösterecek mi?
Öğrencilerin yüzdelik dilimlerine göre tercihlerinde rehberlik etmek üzere ilk defa tercih robotu hazırladık. Robot kullanılarak okul türleri, il, ilçe ve 2018 yılına ait yüzdelik dilimlerine göre arama yapılabiliyor.
3) Ortaöğretime geçiş tercih ve yerleştirme kılavuzunda geçen seneye göre neler değişti?
Takvimde küçük değişiklikler var. Tercihler 1-12 Temmuz arasında alınacak. Yerleştirme sonuçlarını 22 Temmuz’da açıklayacağız. Ana yerleştirme süreci 10 Ağustos’ta sona erecek. Tercih sayılarında yerel yerleştirme için herhangi bir değişikliğe gitmedik. Öğrenciler yerel yerleştirmede 5 okul tercihi yapabilecek. İlk üç okulun kayıt alanından yazılması zorunluluğu var. Bir okul türünden de en fazla üç okul tercihi yapılabilecek. Öğrencilerimiz istedikleri okul türünü serbestçe seçebilecekler, hiçbir zorlama söz konusu değil.
4) Okul başarı puanının değerlendirilmesinde 2018 yılında örneğin 80-100 gibi puan dilimleri dikkate alınıyordu. 2019 yılında bu puan dilimleri kullanılacak mı?
Bu da ayrı bir sorun alanıydı. Çünkü başarı notu 80 olan ile 100 olan öğrencilerin aynı şekilde değerlendirilmesine veliler tarafından itirazlar söz konusuydu. 2019 yılında o şekilde puan dilimleri kullanılmayacak. Okul başarı puanı 100 üzerinden her neyse doğrudan o kullanılacak. Hesaplanan okul başarı puanları virgülden sonra dört hane olarak dikkate alınacak.
5) Yerel yerleştirme için de tercihlerde rehberlik hizmeti veriyor musunuz?
Yerel yerleştirme için de ayrı bir tercih rehberi hazırladık. Tercih rehberi e-Okul üzerinden tüm veli, öğrenci ve rehber öğretmenlerin kullanımına açıldı. Öğrencilerimiz TC kimlik ve okul numaralarıyla kayıt bölgelerinde tercih edebilecekleri tüm okullara ve okullarla ilgili detaylı bilgilere erişebilecek. Bu bilgilerde her bir okulun tercih kodu, okul adı, türü, öğretim süresi, öğretim şekli, pansiyon durumu, yabancı dili, kayıt alanı, kontenjanı ve adres bilgilerine ulaşılabilecek.
6) Sınavsız yerleştirmede 2018 yılında ortaokullarda bulunuşluk kriteri vardı. Bu kriter yerel yerleştirmede problemlere yol açmıştı. 2019 yılında bu kriter kaldırıldı, değil mi?
Evet. Bu kriteri çıkarttık. Sınavsız yerel yerleştirme, öğrencilerin ikâmet adresleri, okul başarı puanının üstünlüğü ve okula özürsüz devamsızlık yapılan gün sayısının azlığı kriterlerine göre yapılacak.
7) Bu kriterlerde eşitlik olması durumunda sınavsız yerel yerleştirme nasıl yapılacak?
Sınavsız yerel yerleştirmede değindiğimiz üç kriterde eşitlik olması durumunda sırasıyla 8, 7 ve 6’ncı sınıflardaki yılsonu başarı puanı üstünlüğüne bakılarak yerleştirme olacak.
8) Merkezi sınav puanıyla yerleştirme puanında eşitlik olursa hangi ilave kriterlere bakılacak?
Sınavla öğrenci alan okullarda, merkezi sınav puanının eşitliği halinde önce okul başarı puanı üstünlüğüne, eşitliğin yine sürmesi durumunda ise sırasıyla 8, 7 ve 6’ncı sınıflardaki yılsonu başarı puanı üstünlüğüne dikkat edilecek. Eşitlik yine devam ederse sırasıyla okula özürsüz devamsızlık yapılan gün sayısının azlığına ve tercih önceliğine bakılacak. Hâlâ eşitlik varsa öğrencinin doğum tarihine göre yaşı küçük olana öncelik verilerek yerleştirme yapılacak.
9) Öğrenci ve veliler, tercihte yol haritasını hazırladığınız raporda bulabilecek mi?
Evet. Öğrencilere rehberlik etmek üzere kontenjan tablolarıyla birlikte 2018 yılında bu okullara sınavla yerleştirmede oluşan en düşük ve en yüksek yüzdelik dilimleri açıkladık. Ayrıca 2019 yılı illere göre yüzdelik dilimlerdeki öğrenci sayılarını da paylaştık. Öğrenciler kendi yüzdelik dilimlerini okulların geçen yıl oluşan yüzdelik dilimleri ile karşılaştırarak tercih edecekleri okullar hakkında bir fikir edinebilecekler.
10) Bundan sonra detaylı bir analiz raporu yayınlanacak mı?
Milli Eğitim Bakanlığı’nda (MEB) yeni bir uygulama olarak Eğitim Analiz ve Değerlendirme Raporları Serisi’ni başlatmıştık. Sınav değerlendirmeyle ilgili 7’nci raporu açıkladık, bunu önemsiyoruz. Sınavla ilgili detaylı analizleri verilere dayalı olarak ve şeffaf bir şekilde kamuoyuyla paylaşıyoruz. Bu bizim için hem hesap verebilirlik hem de eksikliklerin görülmesi, süreçlerin iyileştirilmesi açısından da çok önemli. Örneğin, sayısal alanda yapılan ikinci oturumda sürenin uzatılması yayımlamış olduğumuz önceki raporda elde edilen bulgulara göre önerilmişti. Bu öneriyi yerine getirerek süreyi 20 dakika uzattık. Elimizdeki veriler, süre uzatılmasının olumlu sonuçlarını net bir şekilde ortaya koydu. Buna da raporda yer verdik. Yerleştirmeden sonra da detaylı bir rapor daha açıklayacağız.
OKULA BAŞLAMA YAŞI 69 AYA ÇIKTI
İLKOKULA başlama yaşını 69 aya çıkaran düzenleme önceki gün TBMM’de kabul edilerek yasalaştı. Daha önce 66 ay olan ilkokula başlama yaşı 69 ay oldu. Şimdi “Peki ama daha küçükler okula başlamayacak mı” sorusu akla geliyor. Araştırdım. Burada esneklik var. 66, 67, 68 aylık çocuklar okulöncesi eğitim kurumu aday kaydına alınabiliyor. Ancak veli isterse ilkokula erken başlayabiliyor.
Bu arada söylemeden duramayacağım. Çocukların okula başlama yaşıyla siyasiler ne çok oynadı... 2012-2013 eğitim yılındaki 4+4+4 sistemiyle birlikte 60 aylık çocukların okula başlatılması da zorunlu hale getirildi. İstemeyenler, “Okula başlayamaz” raporu almak zorunda bırakıldı. Uygulama o dönem çok tartışıldı.
Daha sonra yaş sınırı 66 aya çekildi. 4+4+4’ün ikinci yılında ise MEB, okula kayıt yaşında yönetmelik değişikliği yaptı. 66 aylıkların okula başlamasını ertelemek için rapor yerine veli dilekçesi yeterli oldu. Velileri dilekçe verdiğinde 66, 67 ve 68 aylık çocukların kayıtları bir yıl ertelenebildi. Keşke bu işi eğitimcilere bıraksalar da çocuklar rahat etse...