10. Sınıf Meb Yayınları Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Sayfa 56 Cevabı
1. Yüzyıllar boyunca aşk, neden sözlü ve yazılı ürünlerin başlıca teması olmuştur? Konuyla ilgili düşüncelerinizi paylaşınız.
Cevap: Aşk, insanlık var olduğundan beri hayatın gerçeklerinden biridir. İnsana özgü tüm gerçeklikler edebi ürünlerin konusu olduğu için en yüce duygulardan biri olan aşk, yüzyıllarca edebi eserlerde işlenmiş ve insanlık var oldukça da işlenmeye devam edecektir.
2. Aşk gibi evrensel bir temayı düz yazı mı yoksa şiir formunda ifade edilen ürünlerde mi okumayı tercih edersiniz? Niçin?
Cevap: Ben şiir olarak okumayı tercih ederim. Çünkü şiir bence aşkı en iyi anlatan edebiyat türüdür. Binlerce kelime ile anlatılacak bir şeyi şiir bir kaç dize ile özetliyor çünkü.
10. Sınıf Meb Yayınları Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Sayfa 59 Cevabı
1. Metinde geçen “Kays anı görüp helâk oldı”, “Bin sevk bulup özin yitürdi” dizelerindeki altı çizili kelime gruplarının anlamlarını dizelerin bağlamından hareketle tahmin ediniz. Tahminlerinizi TDK’nin Türkçe Sözlük’ünden kontrol ediniz.
- Helak oldu: Mahvolmak
- Özünü yitirmek: Aslını kökünü kaybetmek…
2. Metinde ahenk, hangi unsurlarla sağlanmıştır? Metinden örnek vererek açıklayınız.
Cevap: Metinde ahenk kafiye ve ses tekrarlarıyla sağlanmıştır. Bazı kafiye türlerinin varlığı şiire daha fazla ahenk katılmasını sağlamıştır. ölçü-redif-kafiye -aliterasyon-asonans gibi ögeler ahenk unsurlarını sağlamıştır..
3. Metinde aynı zamanda divan edebiyatındaki sevgili tipini temsil eden Leyla nasıl tasvir edilmiştir?
Cevap: İnsanların aklını başından alan , çok güzel olan, doğan bakışlı, âhû gözlü, hoş hareketli, tatlı sözlü, tavrı, hareketi hep naz baştan ayağa tümüyle naz ve cilve olarak tasvir edilmiştir.
4. Metne göre Kays ile Leyla karşılaştıklarında nasıl bir duygu değişimi yaşamışlardır?
Cevap: Aşkından bitmiş ölmüş ve dertlere düşmüştür… Leyla ise Kays’ı görünce kendini yitirmiştir. sonsuz bir zevke düşmüştür.
5. Metnin konusunu ve temasını bulunuz.
- Tema : AŞK
- Konu : Leyla iLe Kays’ın aşkı
6. Metinde anlatılanlar, düz yazı şeklinde ifade edilseydi metinde ne gibi bir değişiklik olurdu? Düşüncelerinizi paylaşınız.
Cevap: Şiirselliği kaybolurdu.. etkileyiciliği azalırdı.. ahenk unsurlarının verdiği estetik algı yaratmazdı…
7. Aşağıdaki beyitlerde geçen söz sanatlarını bularak aşağıdaki şemalara yazınız.
Bir saf kız oturdu bir saf oğlan
Cem oldı behişte hür u gılman
- tenasüp “huri-gılman-cennet”
- teşbih: kızlar hurilere benzetilmiş.
Endamı latife-i ilahi
Derya-yı letafet içre mahi
Cevap: teşbih: Leyla’nın endamı güzellik denizindeki balığa benzetilmiş
Alem ser-i müyınun tufeli
Mahbube-i alem adı Leyli
Cevap: Mübalağa var demek doğru olur. herkesin sevglisinin adı leyla imiş..
8. Metnin dil ve anlatım özellikleriyle ilgili neler söyleyebilirsiniz?
- Tipik Divan Edebiyatı Eseridir.
- Oldukçe Ağır, İmgeli , Mecazlı, Soyut Bir Dili Vardır..
- Arapça Ve Farsça Kelimelere Çok Yer Verilmiştir.
10. Sınıf Meb Yayınları Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Sayfa 60 Cevabı
1. Okuduğunuz metinde geçen “revâc-ı bâzâr, çîn-cünbiş-i mevc-i sehmnâk, şimşâd-ı latîf” gibi tamlamaları doğru telaffuz ediniz. Tamlamaları telaffuz ederken nerelerde zorlandığınızı belirtiniz.
Cevap: Özellikle Uzun Ünlülerde Ve (-ı) İfadesini Söylemek Zor
2. Aşağıdaki parçada yer alan imla ve noktalama yanlışlarını bularak bunların altını çiziniz.
Cevap: Camın dış tarafında uzun boylu; esmer yüzlü; siyaha çalan pantol ve ceket giyinmiş, tığ gibi bir deli kanlı belirdi. Gölge gibi kaydı, gözlerini çevirip Şeref bey’e bakarak: “Bugün tarlanın sürülmesi gerekmiyormuydu.” dedi. Şeref bey de oturduğu sandalyeden hafifçe doğrularak tek bir kelime söyleyebildi: “Tabi ki.”.