10. Sınıf Meb Yayınları Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Sayfa 61 Cevabı
1. Evde hayvan besleme konusunda neler düşünüyorsunuz? Düşüncelerinizi sözlü olarak paylaşınız.
Cevap: Ben çok acımasızca buluyorum, hayvanın özgürlüğünü elinden alıp kafese akvaryuma falan kapatıp tutmaya karşıyım hangi hayvan olursa olsun evde beslemeye yani bir çiftliğin varsa ancak besleyebilirsin gibi geliyor.
2. Bir edebî türde kahramanların metnin okunmasında etkili olduğunu söyleyebilir misiniz? Düşüncelerinizi nedenleriyle paylaşınız.
Cevap: Bir yapıtın en önemli ögelerinin başında gelir kahraman. kahramanını sevdiğimiz eserler daha çok ve hızla okunur. Bu başrolü sevdiğimiz filmi veya diziyi severek izlemek gibi bir şey.
10. Sınıf Meb Yayınları Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Sayfa 65 Cevabı
1. Hikâyenin kahramanı olan adamın, evi terk etmesinin nedeni nedir? Adamın eve dönme kararı almasında neler etkili olmuştur?
terk etmesinin nedeni: karısının kendi yerine kedileri tercih etmedi
eve dönmesinin nedeni: Yalnızlığa dayanamayan kahramanın (kocanın) eve dönmekten başka çaresi kalmamaktadır.
2. Hikâyedeki olayları yaşayan kişinin yerinde siz olsaydınız neler yapardınız?
Cevap: muhtemelen ben de kahramanla aynı şeyleri yaşardım..
3. Olayın geçtiği mekân ve zamanla ilgili neler söyleyebilirsiniz? Metinden örneklerle ifade ediniz.
- mekan: ev, küçük oda vs.
- zaman net bir zaman yok genel ifadeler var, bir gün-sabah-akşam vs.
- aşağıdaki parçada zaman ve mekana örnek kelimler mavi ile gösterilmiştir.
- Bir sabah gayet erken uyanarak kendi âleminde bir kahvaltı etmek için küçük odasına çekildiği
zaman,
4. Hikâyedeki kişilerle ilgili hangi özelliklere ulaşılabilir?
- Adam: Kedilerden nefret eden biridir. Bunun yanında karısından korkan biridir. Yalnız kalmaya dayanamaz.
- Karısı: Kedileri ona tercih etmiştir. Çok sevdiği kedilerini eşine tercih eden anlayışsız ve bencil bir kadındır.
5. Okuduğunuz hikâyenin konu ve temasını belirleyiniz.
- tema: karı koca çatışması
- konu: adam ile kedilerin davranışlarına karşı kedileri tutan kadının tavrı.
6. Hikâyedeki olayları gerçekleşme sırasına göre belirleyerek aşağıdaki şemalara yazınız.
- Adamın kedilerden rahatsız olması
- Karısına ya ben ya kediler demesi ve karısının kedileri seçmesi
- Kedilerin birinin kahvesini dökmesi diğerinin ekmeğini çalması
- Kediye vurmak bastonunu kaldırması düşmesi
- Kedileri Kaymakam’a şikayet etmesi
- Kediler yüzünden 33 yıllık evliliğini bitirerek evi terk etmesi
- Eve dönerek ağlaması
7. Hikâyedeki anlatıcıyı bularak anlatıcının hangi tip bakış açısı kullandığını metinden örneklerle söyleyiniz.
- kullanılan bakış açısı ilahi bakış açısı.. Çünkü adamın/kocanın duyguları ve düşünceleri de ifade edilmiştir.
- metindeki örneğimiz aşağıda..
- Yorgolu’ya vardığı zaman mahbube-i şarkî olan güneş sırma saçlarını derya-yı bî-karar-ı safanın üzerine dökerek nurani yollar, müzehhip izler açtığı gibi karşı taraftaki uzaktan uzağa görünen sudan ibaret ufukları da âşıkane surette tehyiç ediyordu. Bir hayli zaman denizin verdiği hayret-i meftunane içine dalıp gitmişken hakikatin dest-i hayal-şikesti bütün vücudunu sarsarakkendisini bulunduğu hâl-i bîhûşiden uyandırdı.
8. Hikâyenin esasını oluşturan temel çatışmayı ve bundan hareketle temayı bulunuz.
Cevap: temel çatışma karı koca çatışması..
10. Sınıf Meb Yayınları Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Sayfa 66 Cevabı
9. Metindeki ana düşünce ile yardımcı düşünceleri belirleyiniz. Belirlediğiniz cümleleri aşağıdaki şemalara yazınız.
Ana Düşünce: yalnızlık ve çaresizlik insanlara zor durumlarda, istenmeyen şartlarda sabır etmeyi öğretir..
Yardımcı Düşünce: insan korkularını yenmekte zorlanır
korkularla yüzleşmek zordur.
kişiler istenmeyen davranışlara ortamlara maruz kalabilirler
10. Okuduğunuz metinden yola çıkarak dönemin sosyal ve kültürel unsurlarıyla ilgili nasıl bir fikir edindiniz? Düşüncelerinizi sözlü olarak paylaşınız.
- Meyhanelerin varlığı
- Kişilerin sokakda dans etmeleri
- Corci cori corcakimo şarkısının meşhurluğu
- Uzun soluklu evliliklerin varlığı
1. Okuduğunuz metinde geçen “Kedi! Hem de sabah kahvesini içen kedi!” cümlesinde altı çizili kelime sıfat görevli bir fiilimsidir. Sıfat-fiil adı verilen bu tür kelimeler -an (-en), -ası (-esi), -maz (-mez), -ar (-er), -dık (-dik), -acak (-ecek), -mış (-miş, -muş, -müş) eklerinden uygun olanı ile fiil kök ve gövdelerinden türetilir. Buna göre metinde geçen sıfat-fiillere örnekler bulunuz.
- İbrat Alan
- Olunduğunu
- Cem Ettiği
- Tekessür Eden
- Çekildiği
- En Can Alacak Yeri
2. Aşağıdaki metinde geçen noktalama işaretlerinin kullanım amaçlarını aşağıdaki şemalara yazınız.
- Tırnak: alıntı sözlerin başında ve sonunda
- Virgül: ortak ögeler arasında ve ögenin vurgulanması için
- Ünlem: seslenme ve duygu ifade eden sözlerin sonuna
10. Sınıf Meb Yayınları Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Sayfa 67 Cevabı
3. Aşağıdaki parçada boş bırakılan yerlere gelmesi gereken noktalama işaretlerini yerleştiriniz.
Hava daha da kötüleşmişti( ) Trafik aksamış( ) karın zorluklarına alışkın olmayan insanlar gittikçe sertleşen kar tabakası üzerinde ağır aksak( ) dengesiz yürüyüşlerle bir an önce gidecekleri yere varma telaşına düşmüşlerdi( ) Rıza Bey derince içini çekti( )( ) Hayat bu işte( ) Hep mücadele ( ) Dengeli olmak ve sağlam adım atmak yolunda olağanüstü çaba göstermek( ) Yorulmamak adına hep yorulmak( )( )
Mustafa Kutlu’nun aşağıda bir parçası verilen Uzun Hikâye adlı eserinin tamamını okuyunuz. Eserle ilgili değerlendirmelerinizi sınıfta paylaşınız.
Cevap: Hava daha da kötüleşmişti(. ) Trafik aksamış ( karın zorluklarına alışkın olmayan insanlar gittikçe sertleşen kar tabakası üzerinde ağır aksak( ,) dengesiz yürüyüşlerle bir an önce gidecekleri yere varma telaşına düşmüşlerdi( .) Rıza Bey derince içini çekti( :)( “) Hayat bu işte( !) Hep mücadele (… ) Dengeli olmak ve sağlam adım atmak yolunda olağanüstü çaba göstermek( …) Yorulmamak adına hep yorulmak( …)( “)