4. Ünite Sonu Ölçme ve Değerlendirme Çalışmaları
A. Aşağıdaki cümlelerde noktalı yerleri, kutucukların içinde bulunan sözcük ya da sözcük gruplarından uygun olanlarla tamamlayınız.
1. Kauçuk endüstrisinde esnekliği ve sağlamlığı artırmak için vulkanizasyon işlemi uygulanır.
2. Değerlendirme imkânı olan atıkların çeşitli fiziksel ve kimyasal işlemlerden geçirilip ham madde olarak tekrar üretim süreçlerine kazandırılmasına geri dönüşüm denir.
3. Hekzametilen diaminle adipik asidin tepkimesinden oluşan naylon ile aminoasitlerin tepkimesinden oluşan protein, polimer madde örneklerindendir.
4. Renk verici pigment ve boyaların cildin dermis tabakasına kalıcı bir motif elde etmek amacıyla uygulanması işlemine dövme denir.
5. Atmosfere salınan CO2, CFC, N2O, O3 ve CH4 gibi gazlar sera etkisi sebep olur. Bunun sonucu olarak da küresel ısınma meydana gelir.
6. Temizlik maddesi olarak kullanılan çamaşır suyu kimyasal formülü NaCIO’tir.
7. Toz hâldeki ilaçların sıkıştırılmış hâline tablet denir.
B. Aşağıdaki cümlelerde bildirilen yargıların doğru olanlarına “D”, yanlış olanlarına “Y” yazınız.
1. (D) Polimerlerin hacim-ağırlık oranları yüksek olduğundan toplandıktan sonra preslenirler.
2. (D) Geri kazanılmış plastikler, tıp ve gıda sektöründe kullanılmazlar.
3. (D) Rafine edilen bitkisel yağların hidrojenlenmesi sonucunda bitkisel margarin elde edilir.
4. (D) İplik, misina, balık ağı, hava yastıkları gibi pek çok malzemenin elde edilmesinde polistiren kullanılır.
5. (Y) Polimerler içinde tekrarlanan en küçük birime dimer denir.
6. (Y) Sabunlar, yağ asitlerinin kuvvetli bazlarla tepkimesinden elde edilen asidik tuzlardır.
7. (Y) Polimerler, oluştukları başlangıç maddesinin özelliklerini gösterirler.
8. (D) Merhem ve kremler, cilt yüzeyine uygulanan ilaçlardır.
9. (Y) PVC ve teflon polimerleri halojen içermez.
C. Aşağıda verilen soruların cevaplarını defterinize yazınız.
1. Pastörizasyonu tanımlayarak süte pastörizasyon işleminin uygulanma nedenlerini yazınız.
Cevap: Pastörizasyon, gıdaları belirli bir süre ve sıcaklıkta ısıtarak mikroorganizmaları öldürme işlemidir. Süte uygulanmasının nedeni, hastalık yapıcı mikropları yok ederek sürenin tazeliğini ve güvenliğini artırmaktır.
2. Sabun ve deterjanın kiri temizleme prensiplerini açıklayınız.
Cevap: Sabun ve deterjanlar, suyla karışmayan yağ ve kir moleküllerini suda çözünür hale getirerek kiri temizlerler.
3. Ham yağlara uygulanan rafinasyon ve vinterizasyon işlemlerini tanımlayınız.
Cevap: Rafinasyon, yağların safsızlıklardan arındırılmasıdır. Vinterizasyon, yağların soğutularak katılaşan bileşenlerinin ayrılması işlemidir.
4. Hipokloritlerin sıvı ve katı hâlde bulunanlarının adlarını ve katı olanın sıvı olana göre avantajlarını yazınız.
Cevap: Sıvı hipoklorit genellikle sodyum hipoklorit olarak bilinirken, katı forma kalsiyum hipoklorit denir. Katı form, depolama ve taşıma kolaylığı sağlar.
5. Polimer nedir? Polimerlerden iki tanesini kullanım alanlarıyla birlikte belirtiniz.
Cevap: Polimer, tekrarlanan monomer birimlerinden oluşan büyük moleküllerdir. Örneğin, polietilen (plastik torbalar) ve PVC (borular).
6. İçerisinde polimer malzeme kullanılan oyuncak ve tekstil ürünlerinin zararları nelerdir?
Cevap: Bazı polimerler zararlı kimyasallar içerebilir ve bu, sağlık sorunlarına yol açabilir, özellikle de ürünler düşük kaliteliyse.
7. Geri dönüşümün ülke ekonomisine katkıları nelerdir?
Cevap: Geri dönüşüm, doğal kaynakların korunmasına yardımcı olur ve yeni ürünlerin üretiminde maliyetleri düşürerek ekonomiye katkı sağlar.
Ç. Aşağıdaki çoktan seçmeli soruların doğru seçeneklerini işaretleyiniz.
1. Aşağıda bazı polimerler ve karşılarında kullanım alanları belirtilmiştir. Bunlardan hangileri yanlıştır?
A) Teflon Yapışmaz tencere, tava, ıslanmaz halı üretiminde kullanılır.
B) Kevlar Dağcılık halatları, kurşun geçirmez yelek yapımında kullanılır.
C) Kauçuk Meşrubat ve su şişelerinde, uyku tulumlarının yapımında kullanılır.
D) Polietilen Plastik oyuncak, film, levha, hortum yapımında kullanılır.
E) Polivinilklorür Su borusu, elektrik kablosu, cam çerçevesi yapımında kullanılır.
Cevap: C
2. Bir çöp kutusu üzerinde … işareti varsa;
I. Polietilen tereftalat atıkları buraya atılmalıdır.
II. Su borusu, şampuan ve deterjan kapları buraya atılabilir.
III. PVC’den yapılan maddelerin logo numarasını ifade eder.
yargılarından hangisi ya da hangileri söylenebilir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) II ve III E) I, II ve III
Cevap: D
3. Aşağıdaki maddelerden hangisi polimer değildir?
A) Naylon B) Amino asitler C) Teflon D) DNA E) Kevlar
Cevap: B
4. Yukarıdaki kavram haritasında sera etkisiyle ilgili bazı bilgiler verilmiştir. Buna göre, bu bilgilerden hangisi yanlıştır?
A) I B) II C) III D) IV E) V
Cevap: C
5. Şuruplarla ilgili verilen
I. Sıvı formdaki ilaçlardır.
II. Şurupların kolay içilebilmesi için içlerine aromatik maddeler eklenir.
III. %60’ın üzerinde şeker içerdiklerinden içlerinde bakteri veya mantarlar üreyemez.
yargılardan hangisi ya da hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III
Cevap: E
6. Sabunla ilgili aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?
A) Sulu çözeltisi baziktir.
B) Sert sularda bile temizleme özelliği iyidir.
C) Yumuşak sabunlar, potasyum (K) tuzları içerir.
D) Sabunun apolar ucu, kire yapışır.
E) Bitkisel ve hayvansal yağlardan elde edilir.
Cevap: B
7. Hazır gıdalara eklenen koruyucu maddelerle ilgili,
I. Gıdaları bakteri, maya ve küf bozulmalarından korur.
II. Gıdaların raf ömrünü uzatır.
III. Gıdaların doğal renklerinin ve aromasının korunmasını sağlar.
bilgilerinden hangisi ya da hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) II ve III E) I, II ve III
Cevap: E
8. C12H25 – OSO3Na formülüne sahip bileşik için,
I. Sabundur.
II. Yüzey aktif maddedir.
III. Hidrofil ve hidrofob uçlar içerir.
IV. Suya sertlik veren Ca2+ ve Mg2+ iyonlarıyla çökelek oluşturur.
bilgilerinden hangisi ya da hangileri yanlıştır?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) I ve IV E) II, III ve IV
Cevap: D
9. Aşağıda bazı polimerlerin adları ile sembolleri eşleştirilmiştir. Buna göre, bu eşleştirmelerden hangisi yanlıştır?
A) Polivinil klorür PVC
B) Politetrafloreten PTF
C) Polietilen PE
D) Polietilen teraftalat PET
E) Polistiren PS
Cevap: B
10. Politetrafloreten ile ilgili,
I. Teflon olarak bilinen polimerdir.
II. Monomerinin formülü şeklindedir.
III. Zırh, sağlam halat yapımı, yanmayan koruyucu giysi yapımında kullanılan polimerdir.
yargılarından hangisi ya da hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I ve III
Cevap: D
11. Tepkimesiyle ilgili,
I. n sayısı 2 ise bir trimer oluşur.
II. Vinil klorürün polimerleşme tepkimesidir.
III. Tepkime sonucu oluşan polimer su borusu, hortum, yer döşemesi ve kredi kartları yapımında kullanılır.
yargılarından hangisi ya da hangileri yanlıştır?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I ve III
Cevap: A
12. Yenilebilir yağ türleri ile ilgili aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?
A) Kuyruk yağı, katı yağlara örnektir.
B) Eritilen hayvansal yağların soğutulup preslenmesi sonucunda oleo margarin elde edilir.
C) Fındık yağı, çok düşük sıcaklıkta yandığı için kızartma amaçlı kullanılamaz.
D) Ayçiçek yağı yüksek oranda doymamış yağ asidi içerir.
E) Naturel zeytinyağları, zeytinin doğal özelliklerini değiştirmeyecek bir sıcaklıkta sadece mekanik veya fiziksel işlemler uygulanarak elde edilir.
Cevap: C
13.
I. Doktor tarafından belirlenmiş olan tedavi süresine mutlaka uyulmalıdır.
II. İlaçlar, ilacın kullanma talimatında belirtilen şekilde saklanmalıdır.
III. Birine iyi gelen bir ilaç, başka birine iyi gelmeyebileceğinden başkalarının ilaçları asla kullanılmamalıdır.
Akılcı ilaç kullanımıyla ilgili yukarıdaki bilgilerden hangisi ya da hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) I ve II C) II ve III D) I ve III E) I, II ve III
Cevap: E
14.
I. Madde ve enerji tasarrufu sağlamak
II. Atık çöp miktarını azaltmak
III. Doğal kaynaklarımızı korumak
Yukarıdakilerden hangisi ya da hangileri geri dönüşümün amaçlarındandır?
A) Yalnız I B) I ve II C) II ve III D) I ve III E) I, II ve III
Cevap: E
15. Aşağıdakilerden hangisi polimer madde değildir?
A) Silgi B) Araba lastiği C) Cam bardak
D) Su hortumu E) Kurşun geçirmez yelek
Cevap: C
16. Yukarıda verilen monomerin trimerleşmesi sonucu oluşacak ürün aşağıdakilerden hangisidir (n H 100)?
Cevap: D
17. Aşağıdaki maddelerden hangisi kozmetik malzemesi değildir?
Cevap: D
18. Saç jöleleriyle ilgili,
I. Saça şekil vermek ya da verilen şeklin korunmasını sağlamak için kullanılır.
II. Çok uzun süre saçta bırakılmaması hâlinde pek zararı olmaz.
III. Kullanımında kaliteli ürünler tercih edilmelidir.
bilgilerinden hangisi ya da hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) I ve II C) II ve III D) I ve III E) I, II ve III
Cevap: E
19. Aşağıdaki ilaçlardan hangisi ağızdan (oral yolla) alınmaz?
A) Merhemler B) Drajeler C) Tabletler D) Şuruplar E) Pastiller
Cevap: A
20. Yukarıda açık formülü verilen bileşik için aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
A) Temizleme sırasında bileşiğin -COOK kısmı, yağlı kire yapışır.
B) Formülü verilen bileşik Arap sabununa aittir.
C) Üretiminde baz olarak KOH kullanılmıştır.
D) Potasyum stearat olarak adlandırılır.
E) Hidrofob olan kısmı şeklindedir.
Cevap: A