Bölüm Sonu Uygulaması
1. Sabun ve deterjan, temizleme işlemini nasıl gerçekleştirir? Açıklayınız.
Cevap: Yağın ya da kirin temizlenmesi sırasında hidrofil gruplar suyla, hidrofob gruplar yağ molekülleriyle etkileşir. Bu sırada yağın etrafı sarılmış olur.
2. Sabun ve deterjan dışında hangi temizlik maddeleri vardır?
Cevap: Çamaşır suyu, çamaşır sodası, kireç kaymağı.
3. Kireç kaymağı nedir?
Cevap: Kireç kaymağı, Ca(ClO)2 formülüne sahip kalsiyum hipoklorit ile CaCl2 formülüne sahip kalsiyum klorür maddelerinden oluşan ve çeşitli amaçlar için kullanılan bir karışımdır.
4. Kişisel temizlikte kullanılan temizlik maddelerinin fayda ve zararları nelerdir?
Cevap: Yararlı özellikleri hijyen sağlamalarıdır. Kişisel temizlik maddelerinin aşırı miktarda kullanımı sağlık sorunlarına neden olabilir.
5. Mer, monomer ve polimer nedir?
Cevap: Polimer kelimesi, “çok” anlamına gelen “poli-“ ve “parça” anlamına gelen “-mer” kelimelerinin birleştirilmesiyle oluşmuştur. Buna göre polimer çok parça, monomer tek parça anlamına gelmektedir.
6. Polimerleşme nasıl oluşur? Açıklayınız.
Cevap: Çok sayıda monomerin kimyasal yöntemlerle bir araya gelmesiyle oluşur.
7. Kauçuk, polietilen, polietilen tereftalat, kevlar, polivinil klorür, politetraflor eten ve polistiren polimerlerinin kullanım alanlarına örnekler veriniz.
Kauçuk, araba lastiği, ayakkabı tabanı, ameliyat eldiveni, poşet lastiği, beyaz eşyaların sıcak ve soğuk hortumları ve contalar kauçuktan yapılır.
Polietilen, evlerde kullanılan birçok aşındırıcı madde polietilenden (PE) yapılmış kaplarda saklanır. Leğen, süzgeç, çöp kovası gibi mutfak gereçleri polietilenden yapılır.
Polietilen tereftalat, su ve meşrubat şişelerinin yapımında polietilen tereftalat kullanılır.
Kevlar, kurşungeçirmez yelek, miğfer, paraşüt ipi yapımında kevlar adı verilen polimer.
Polivinil klorür, elektrik kablo yalıtımları, kapı ve pencere profili ve dış cephe kaplamaları polivinil klorürden (PVC) yapılır.
Politetraflor eten, tencere ve tava gibi mutfak eşyalarının da kaplanmasında yaygın olan kullanılmaktadır.
Polistiren, beyaz eşya saklama kutuları, tek kullanımlık tabak, sıcak içecek bardağı yapımında ve binaların ısı yalıtımında polistiren kullanılır.
8. Polimer maddelerin olumlu ve olumsuz özellikleri nelerdir?
9. İçerisinde polimer malzeme kullanılan oyuncak ve tekstil ürünlerinin zararları neler olabilir?
Cevap: Oyuncaklardan kaynaklanabilecek bazı rahatsızlıklar şöyledir: Kanser, hormon sistemi rahatsızlıkları, obezite, göğüs hastalıkları, depresyon, göz ve cilt tahrişi, sinir sistemi hastalıkları. Tekstil ürünlerindeki zararlı maddeler; göz ve cilt tahrişi, alerji, enfeksiyon, dermatit, solunum yolu, üreme ve bağışıklık sistemi hastalıkları gibi rahatsızlıklar.
10. Polimer, kâğıt, cam ve metal malzemelerin geri dönüşümünün ülke ekonomisine katkısını açıklayınız.
Cevap: Ham madde ihtiyacı azalır ve böylece döviz kaybı yaşanmaz. Üretim azalacağı için enerji harcaması da azalır.
11. Parfüm, saç boyası, kalıcı dövme boyası ve jöle gibi kozmetiklerde bulunabilecek zararlı maddeler sağlığımıza hangi olumsuz etkilerde bulunabilir?
Cevap: Solunum yolu, deri rahatsızlıkları, hormonal bozukluklar, kanser.
12. Katı formdaki ilaçların temel özelliklerini açıklayınız.
Cevap: Katı ilaçlar, etken maddelerin farklı maddelerle kaplı olduğu ya da farklı kaplarda bulunduğu ilaçlardır. Midede ya da bağırsakta çözünen türleri vardır.
13. Sıvı formdaki ilaçların temel özelliklerini açıklayınız.
Cevap: Etken maddesi sıvı olan ilaçlardır. Şurup, ampul gibi türleri vardır.
14. Yarı katı formdaki ilaçların temel özelliklerini açıklayınız.
Cevap: Etken maddenin bir dağıtıcı madde içinde olduğu ilaç formudur. Bu ilaçların bir kısmında dağıtıcı madde yağ, bir kısmında sudur.
15. Yanlış ve gereksiz ilaç kullanımının zararları nelerdir?
Cevap: Gereksiz ilaç kullanımı hem sağlığa olumsuz etki yapar hem de ülke ekonomisine zarar verir.