Metin 2
Aşağıdaki metni, felsefenin varlık, bilgi ve değer alanlarıyla bağlantılı olarak yorumlayınız.
(…)
3. Perde, 2. Sahne
(Şatoda bir salon.)
(Hamlet ve üç oyuncu girer.)
HAMLET
Verdiğim parçayı, ne olur, dediğim gibi, rahat, özentisiz söyle. Çünkü birçok oyuncu gibi söz parlatmaya kalacaksan, mısralarımı şehrin tellalına okuturum daha iyi. Elini, kolunu da havalara savurma öyle; ölçüsünde, tadında bırak her şeyi.
Duyduğun coşkunluk bir sel, bir fırtına, bir kasırga gibi de olsa onu dindirecek bir hava bulmalı, buldurmaksın. Doğrusu, yürekler acısı geliyor bana, gürbüz bir delikanlının takma saçlar sakallar içinde, bir acıyı yüreğini paralarca, didik didik ederce bağırıp halkın kulaklarını yırtması; halk ki çok kez anlaşılmaz, dilsiz oyunları, gürültü, gümbürtüyü sever. Bir oyuncu Termagant’ın kendisinden daha yaygaracı, Nemrut’tan daha nemrut oldu mu, hak ettiği şey kırbaçtır bence. Bu hâllere düşme rica ederim.
OYUNCU
Düşmem efendimiz.
HAMLET
Fazla durgun da olma; aklını kullanıp ölçüyü bul: Yaptığın söylediğini tutsun, söylediğin yaptığını. En başta gözeteceğimiz şey, yaradılışa tabiata aykırı olmamak. Çünkü bunda sapıttık mı tiyatronun amacından ayrılmış oluruz. Doğduğu gün de, bugün de tiyatronun asıl amacı nedir? Dünyaya bir ayna tutmak, iyilerin iyiliklerini, kötülerin kötülüklerini göstermek, çağımızın ne olup ne olmadığını ortaya koymak. Gerçeği büyütmek ya da küçültmekle bilgisizleri güldürebilirsiniz, ama bu bilenleri üzer; oysa bir tek bilgili dost, bilgisiz bütün bir kalabalıktan daha önemli olmalı sizin için. Ah, ben öyle oyuncular gördüm ki sahnede, öyle beğenilen, alkışlanan oyuncular gördüm ki, günaha girmeyeyim ama (…) insan bile değillerdi. Öylesine şişirme, uydurma hâllere giriyorlardı ki, dedim bunları tabiatın kaba işçileri yaratmış olmalı; insan yapıyorum derken insanlığın berbat bir kopyasını yapmışlar.
BİRİNCİ OYUNCU
Bu kusurumuzu az çok yendik sanıyorum efendimiz!
HAMLET
Az çok değil, iyice yenmeli bunu. Sakın söyleyeceklerinden fazlasını söyletmeyin soytarılarınıza. Öylelerini gördüm ki, kendi başlarına gülmeye ve seyircilerin en anlayışsızlarını güldürmeye kalkışıyorlar. Hem de oyunun anlayış isteyen en can alıcı yerinde. Kötü bir şey bu; acıklı bir (…) budalalık bu yoldan tutunmaya çalışmak. Haydi, gidin hazırlanın. (…)”
William Shakespeare, Hamlet (Kısaltılmıştır.)
Cevap: Bu metin, felsefenin varlık, bilgi ve değer alanlarıyla bağlantılı olarak sanat ve tiyatro üzerinden bir düşünceyi yorumluyor. Hamlet, sahne sanatının doğru bir şekilde ifade edilmesi gerektiğine dair felsefi bir bakış açısı sunuyor. Tiyatro, insanların toplumsal ve bireysel gerçekliklerini yansıtmak için bir ayna görevi görmelidir ve bu nedenle doğru bir şekilde ifade edilmelidir. Bu, bilgi ve gerçeklikle uyum içinde olmayan performansların eleştirilmesiyle ilgilidir. Hamlet’in ifade ettiği görüşler, sanatın toplumun anlayışını ve değerlerini yansıtmak, sorgulamak ve eleştirmek amacıyla kullanılmasının önemini vurguluyor.