Metin 6
• Aşağıdaki metinde bilim-felsefe ilişkisiyle ilgili öne sürülen görüşleri belirleyiniz.
Cevap: Metinde bilim-felsefe ilişkisiyle ilgili öne sürülen görüş, bilimin kendine özgü bir açıklıkla nesnenin kendisine bıraktığı ve nesnel bir sorgulama, belirleme ve temellendirme süreci olduğunu vurgular. Bu görüşe göre, bilim insanı, nesneye sınırlı bir teslimiyetle yaklaşarak var olanı olduğu gibi açığa çıkarır.
• Bu konuya farklı bir açıdan bakılabilir mi?
Bu konuya farklı bir açıdan bakılabilir, örneğin:
- Bilim ve felsefe arasındaki ilişkiyi tamamen ayrı olarak ele almak yerine, bilimin ve felsefenin birbirini tamamlayıcı rolleri olduğunu savunabiliriz. Bilim, gözlem ve deneylerle somut verilere dayalı olarak bilgi üretirken, felsefe bu bilginin epistemolojik, ontolojik ve etik boyutlarını sorgular.
- Bilim ve felsefenin işbirliği yaparak karmaşık sorunları çözmeye katkı sağladığı örneklerle desteklenebilir.
• Bu konuyla ilgili sizden görüş öne sürmeniz istenseydi görüşünüz ne olurdu?
Cevap: Benim görüşüm, bilim ve felsefe arasındaki ilişkinin karşılıklı etkileşim ve işbirliği gerektiren bir ilişki olduğudur. Bilim somut verilere dayalı olarak nesnel bilgi üretirken, felsefe bu bilginin derinlemesine analizini yaparak teorik çerçevesini oluşturur ve bu bilginin epistemolojik, ontolojik ve etik boyutlarını tartışır. Her ikisi de birbirini tamamlayıcıdır ve insan bilgisinin gelişimine katkı sağlarlar.
“(…) insanın bilim öncesi ve bilim dışı yapıp etmeleri de var olanla ilişki içindedir. Fakat bilimin özelliği, onun kendine özgü bir açıklıkla, ilk ve son sözü yalnızca nesnenin kendisine bırakmasında yatar. Sorgulamanın, belirlemenin ve temellendirmenin nesnelliğinde var olanın kendisine sınırlı bir teslimiyet gerçekleşir; öyle ki, kendine özgü teslimiyet içinde varolan, kendisini olduğu gibi açığa çıkarabilsin. Araştırma ve öğretimin kendini bu hizmete sunuşu, kendisini bilen insan varoluşunun bütününde sınırlı da olsa yönetme imkânının temelinde gelişir.
Bilimin özel dünya bağı ve insanın yöneten tavrı, bu şekilde ele alınan dünya bağında olan biten görülüp algılanabildiği takdirde elbette tam anlamıyla kavranır. İnsan – diğer var olanlar arasında bir var olan – bilim yapar. Bu ‘yapma’ esnasında olup biten, insan adı verilen bir var olanın, var olanın tümünün içine adım atmasından başka bir şey değildir, öyle ki bu adım atma ile ve onun sayesinde var olan, kendisinin ne ve nasıl olduğunu açıklar. Var olanı açan bu adım atma, var olana, ilk olarak olduğu şey hâline gelmede kendine özgü bir tarzda yardımcı olur. (…)”
Martin Heidegger, Metafizik Nedir? (Kısaltılmıştır.)
Günlük Hayatla Bağ Kurma
Günlük hayatınızda yaşadığınız bir soruna farklı açılardan yaklaştığınız bir örneği arkadaşlarınızla paylaşınız.
Cevap: Günlük hayatımda karşılaştığım bir sorun, zaman yönetimiyle ilgiliydi. Arkadaşlarımla bu konuyu tartışırken, bazıları daha fazla plan yapmanın işe yarayacağını savunurken, diğerleri spontane davranmanın daha yaratıcı olabileceğini söylediler. Bu farklı açılar, sorunun çözümü için farklı yaklaşımlar sunuyor.
Gelecek Konuya Hazırlık
Felsefe alanında yazılmış bir makaleyi bilişim teknolojilerini kullanarak bulunuz. Bu metni değerlendirerek felsefi bir metnin özelliklerinin neler olabileceğini sorgulayınız.
Cevap: Felsefe alanında yazılmış bir makaleyi internet üzerinden buldum. Makale, karmaşık bir etik konuyu ele alıyordu ve derinlemesine bir analiz sunuyordu. Bu metni değerlendirirken, felsefi bir metnin genellikle kavramsal netlik, mantıklı bir argüman yapısı, farklı görüşleri ele alma ve eleştirel düşünme içerdiğini gözlemledim. Ayrıca, makaledeki metin, düşünce deneyimlerini ve teorilerini sistemli bir şekilde sunarak bu özellikleri yerine getiriyordu.