Metni Anlama ve Çözümleme
1. “biligsiz ne aysa ayur ukmadın/anın öz tili öz başınıyiyür”dizelerinden ne anladığınızı açıklayınız.
Cevap: Bilgili kişinin az söz söylediğini bilgisiz birinin ise aklına gelen her şeyi olduğu gibi söylediğini anlıyorum. Bu durumda da insanın çok düşünüp az söz söylemesi gerektiğini çıkarıyorum. Bu dizeler, bilginin kişisel gelişim ve başarı için kritik bir faktör olduğunu ifade ediyor.
2. Okuduğunuz şiirde ilimle ilgili hadise yer verilmesini metnin yazıldığı dönem özelliği açısından değerlendiriniz.
Cevap: O dönemde İslamiyet2in kabulüyle birlikte İslam dininin anlayışının şiirlerde ve diğer edebi eserlerde de işlendiğini görüyoruz.
3. Metnin temasını belirleyiniz.
Cevap: Metnin teması bilgili olmadır. Bilgili olan insanın davranışlarıdır.
4. Metinde ahengi sağlayan unsurları belirleyiniz.
Cevap: Şiirde ahengi sağlayan unsurların başında redif kafiye ve dize içlerindeki ses ve kelime tekrarlarını saymak mümkündür. Örneğin bilgi yani bilgi sözcüğü bir çok kez tekrarlanır şiirde. Yine dize sonlarında yer alan ula / bula sözcüklerindeki -ula sesleri gibi genelde zengin kafiyenin kullanıldığı yerlere rastlarız.
5. Metindeki açık ve örtük iletileri belirleyerek aşağıdaki ilgili alanlara yazınız.
Açık ileti: Bilgili insan ile bilgisiz insanın karakter özelliklerinin karşılaştırılmasıdır.
Örtük ileti: Çok dinle bir söyle yani bilgili ol az konuş