Metne Hazırlık
1. Bildiğiniz türküleri göz önüne alarak türkülerle halkın yaşantısı arasında nasıl bir ilişki olduğunu açıklayınız.
Cevap: Türküler, Türk toplumunun özelliklerini, tarihini, gelenek ve göreneklerini en güzel şekilde yansıtan unsurlardandır. İnsana ait tüm duyguları içeren türküler, aynı zamanda Türk toplumunun kültürel ve sosyo-ekonomik yaşamını yansıtan değerlerdir.
2. Günümüzde türkü söyleyen sanatçılardan hangilerini biliyorsunuz? Söyleyiniz.
Cevap: Sümer Ezgü, Arif Sağ, Sabahat Akkiraz, İlkay Akkaya, Volkan Konak, Hüseyin Turan gibi isimleri biliyorum.
Metni Anlama ve Çözümleme
1. Metnin temasını ve konusuna göre türünü söyleyiniz.
Cevap: Bu metnin teması aşktır ve yardan vazgeçmemektir. Okuduğunuz metin, anonim halk edebiyatı ürünlerinden biri olan türkü nazım biçimine aittir. Türkü, ezgiyle söylenen bir nazım biçimidir.
2. Şiirin kafiyelerini, kafiye düzenini, ölçüsünü ve nazım birimini belirleyiniz.
Kafiyeler: biçilir mi / içilir mi / derler / geçilir mi: -ilir mi’ler rediftir. İç’ler ise tam kafiyedir.
Kafiye düzeni: aaba / ccdc
Ölçü: 8’li hece ölçüsü
Nazım Birimi: Dörtlüktür.
3. Şiirin nazım biçimi belirlenirken nazım birimi, ölçü ve kafiye düzeni gibi şekilsel özellikler esas alınır. Metinde, türkü nazım biçiminin hangi özellikleri bulunmaktadır?
Cevap: Şu özellikleri bu türküde görmek mümkündür:
- Türkülerde konu zenginliği vardır.
- Hecenin yedili, sekizli en çok da on birli kalıplarıyla yazılırlar.
- Türküler genelde dörder mısralı bentlerden oluşur.
- Bazıları koşma şeklindedir.
- Bazı türkülerde her bendin sonunda aynı dize veya dizeler tekrarlanır.
4. Metni; mânilerle biçim, üslup, anlatım tekniği ve içerik açısından karşılaştırarak benzerlik ve farklılıklarını bulunuz.
Biçim: Biçim olarak ikisinde de hece ölçüsü, dörtlük nazım birimi ve ahenk unsurlarının kullanımı ortaktır.
Üslup: İkisinde de söyleyen kendi dilinden söyler gibi davranır. İki türde de sade bir dil kullanılır.
Anlatım tekniği: İkisinde de sade arı bir anlatım vardır. Bazen mecaz ve cinaslara da yer verilir.
İçerik: İki türde de aşk, yalnızlık, özlem gibi konular işlenir.