Metni Anlama ve Çözümleme
1. Metindeki kahramanlar kimlerdir? Bunlar metinde hangi değerleri temsil etmektedir?
Cevap: Hz. Muhammed, Hz. Ali, Hanife Hatun, Cebrail, Hz. Hüseyin, Amr, Tavil ve Muhteşem. Bu kahramanlar Müslümanlar ve Müslüman olmayanları temsil eder. İyi ve kötünün, Zalim ile Mazlum arasındaki farkları temsil eder. İslam’ın değerlerini temsil etmeleri açısından da önemlidir.
2. a. İslam kültürü ve Hz. Ali’nin bireysel özellikleri metnin içeriğini nasıl etkilemiştir? Açıklayınız.
Cevap: Metinde İslam kültürünün güzellikleri ve herkesi kucaklaması, mazlumların yanında duruşu, yardımseverliği, cesurluğu Hz. Ali’nin bireysel özellikleriyle bütünleşerek aktarılmıştır.
b. Metinde Hz. Muhammet’in ashabıyla ilişkisi üzerinden yansıyan özelliklerinin neler olduğunu söyleyiniz.
Cevap: Peygamberin sahabe ile arasındaki ilişkide hiçbir resmiyet yoktur. Sonsuz güven, saygı, sevgi ve samimiyet vardır. Peygamber sahabeye düşkün sahabe de peygambere düşkün bir şekilde gönülden bağlılık vardır.
3. Metindeki olağanüstü olaylara örnekler veriniz.
- Hanife Hatun dört gece ayrılık ateşiyle yanarak gözlerinden hasret yaşı döktü.
- Hazreti Resul yatsı namazını kıldırdı, mescitte oturup ashaba nasihat ederken Cebrail aleyhisselam çıkageldi.
- İmam Ali bu sözü işitince mübarek gözleri yaşla doldu, yüreği ateş gibi yandı, bir ah çekti ki ağzından çıkan dumandan Medine şehri karanlık içinde kaldı.
- Öyle hızlı gitti ki kuşluk vakti küffar askerine ulaştı.
- Öyle hızlı gitti ki kuşluk vakti küffar askerine ulaştı.
4. “Muhammed Hanife Beni Gatafan Cengi” hikâyesinin içeriği hangi tarihsel dönemle ilgilidir? Metindeki zaman ve mekânların olayların gelişiminde nasıl bir etkisi vardır?
Cevap: İslamiyet’in ortaya çıktığı ilk dönemleri anlatmaktadır. Bu hikayede geçen zaman ve mekanlar İslamiyet’in ortaya çıkığı mekan ve zamanla ilgili olduğu için hikayeyi daha etkili kılmıştır.
5. Metinde kullanılan bakış açısını belirleyiniz. Bu bakış açısının ürünü olan ifadelere örnekler bularak aşağıda verilen noktalı yerlere yazınız.
Metinde Kullanılan Bakış Açısı
Cevap: İlahi Bakış Açısı
Bakış Açısını Örnekleyen İfadeler
Cevap: Hasretle dökülen yaşlar, derin kaygı ve düşüncelere dalmak…
6. Öyküleyici metinlerde anlatım biçimi olarak daha çok öyküleme ve betimleme kullanılır. Metinden bu anlatım biçimlerine örnekler veriniz.
Cevap: Muhammed Hanife Medine’den çıkalı beş gün olmuş, (…) zahiresi geldiği hâlde kendisi gelmemişti. Hazreti Resul ve İmam Ali endişelenmeye başladılar.Hazreti Ali ile Hanife Hatun’un nikâhlanmalarının üzerinden aylar geçti. Günü saati gelince İmam Ali’nin Hanife Hatun’dan ayın on dördü gibi bir oğlu dünyaya geldi: Kara kaşlı, koyun gözlü, yüzü nurlu, ak tenli. Bu niteliklerde bir oğlan ki âlemde mislini kimse görmüş değil.
7. Cümlelerin yapılarını, anlatım teknikleri ve deyim gibi unsurları dikkate alarak metnin üslup özelliklerini belirleyiniz.
Cevap: Metnin üslup açısından açık ve yalın bir üslubunun, anlaşılır bir dilinin olduğu söylenir.