Metni Anlama ve Çözümleme
1. Okuduğunuz metinde geçen “Ferdî benliği sosyal benlikten ayırmaya imkân yoktur. Bundan dolayı fertler de hayatlarının manasını milletlerinin tarihi içinde bulur.” cümlelerindeki altı çizili kelime gruplarının anlamlarını metnin bağlamından hareketle tahmin ediniz. Tahminlerinizi Türk Dil Kurumunun sözlüklerinden kontrol ediniz.
Cevap: Metne göre Ferdî yani bireysel, kişisel veya şahsî benlik; sosyal benlikle yani kişinin sosyal yeterliliğiyle ve başkalarının kişiyi kabul etmesi birbiriyle bağlantılıdır ve ayrı tutulamaz. Hayatlarının manasını yani yaşamlarındaki anlamı ise kişiler veya toplumlar yine tarihlerindeki geleneği, kültürü ve yaşadıkları neticesinde bulurlar. Onu anlamlandırarak yaşamlarına devam edip benliklerini oluştururlar.
2. Metnin tema ve konusunu belirleyiniz.
Metnin Teması: Birey-Toplum-Kültür etkileşimi
Metnin konusu: Toplumdaki her türlü unsur veya birikim – din, edebiyat, tarih vb.- birbirleriyle ilgili ve bağlantılı olmasıdır. Her toplumda tarih, din, dil gibi unsurlar birbirleriyle derin bir iletişim içerisindedir ve hepsi birbirini etkileyerek toplumun kültür hazinesini oluştururlar.
3. Metinde hangi kültür unsurları üzerinde durulmuştur?
Cevap: Metinde tarih, din, dil ve edebiyat ile sanat unsurları üzerinde durulmuştur.
4. Metne göre kültürü oluşturan unsurlarla kültür arasında nasıl bir ilişki vardır?
Cevap: Kültürü oluşturan unsurlarla kültür arasında derin ve derin bir etkileşim vardır. Bu etkileşim sebebiyle toplum kültürünü oluşturur. Karşılıklı etkileşim sayesinde kültür bir niteliğe bürünür ve bu ögelerin başında da din, dil ve tarih gelmektedir. Birinin eksik olması kültür dairesinin tam olarak oluşamamasına sebebiyet verir.
5. Dinin ve tarihin edebiyatı hangi açılardan etkilediğini söyleyiniz.
Cevap: Din edebiyatın üzerinde oldukça etkilidir. İslam dini olmadan Türk edebiyatının gelişmesinden bahsedilemezdi. Bunu peygamberin sözlerinden ve Kur’an’la olan bağlantıdan görebiliriz. Dinî atmosfer edebiyatı mümkün olduğunca etkiler, sanatçıların duygu ve düşünce dünyalarına sirayet eder, aynı zamanda da yeni bakış açılarının oluşmasını sağlar. Din yani İslamiyet’te toplumdaki sanat özellikle edebiyatı etkileyen hususların başında dil ve İslam kültürünün zenginliği gelmektedir bu da haliyle edebiyata etki etmiştir. Bunun yansımalarını başka sanatlarda da görebilmekteyiz. Tarihe gelecek olursak tarih, bir toplumun bütün geçmişini kapsar ve geçmişe ait her şey geleceğin belirlenmesine yol açar. Özellikle edebiyatın içerisinde tarihin etkisi bireyin toplumla ilişki kurup onunla bir gönül bağının oluşmasına ve edebî eserle beraber tarihle de yaşamdaki mananın kurulmasına katkı sağlar. Sonuç olarak din ve tarih edebiyatı kültürel, sosyal ve kişisel olarak etkileyerek edebiyatın oluşmasına ve gelişmesine zemin hazırlamaktadır.