4. Ünite Değerlendirme Çalışmaları Cevapları
A. Aşağıdaki soruları cevaplandırınız,
1. İslam ahlakının konusu ve gayesi nedir? Belirtiniz.
Cevap: İslam ahlakının konusu, insanların davranışları ve karakterleriyle ilgili doğru ve yanlış, iyi ve kötü değerleri belirlemektir. Gayesi ise insanları daha iyi bir ahlaki duruma ve toplumsal bir düzen içinde yaşamaya yönlendirmektir.
2. Ahlak ile terbiye arasında nasıl bir ilişki vardır? Açıklayınız.
Cevap: Ahlak ile terbiye arasındaki ilişki şu şekildedir: Ahlak, insanın karakter ve davranışlarını şekillendiren içsel değerler sistemini ifade ederken, terbiye ise bu içsel değerleri geliştirme ve uygun davranışları öğretme sürecini temsil eder. Yani terbiye, ahlaki değerlerin insanlar üzerinde etkili bir şekilde uygulanmasına yardımcı olur.
3. Yalan söylemenin insanlar arasındaki ilişkilere verebileceği zararlar nelerdir? Belirtiniz.
Cevap: Yalan söylemenin insanlar arasındaki ilişkilere verebileceği zararlar şunlar olabilir: Güvensizlik oluşturabilir, insanlar arasında ilişkileri zayıflatabilir, toplumsal düzeni bozabilir ve insanların duygusal sağlığını olumsuz etkileyebilir.
4. Mahremiyete saygı ne demektir? Örnek vererek açıklayınız.
Cevap: Mahremiyete saygı, başkalarının kişisel alanlarına ve gizliliklerine saygı göstermek anlamına gelir. Örneğin, bir kişinin özel yazışmalarını izlememek veya özel mülkiyetine izinsiz dokunmamak mahremiyete saygının birer örneğidir.
5. İsraf niçin haramdır? Hangi davranışlar israfa girmektedir? Açıklayınız.
Cevap: İsraf, Allah’ın verdiği nimetleri gereksiz yere harcamak veya ziyan etmek anlamına gelir. İslam’da israf haramdır, çünkü bu, Allah’ın verdiği nimetlere saygısızlık anlamına gelir. İsrafa giren davranışlar arasında aşırı yeme, içme, lüks harcamalar ve kaynakların gereksiz kullanımı bulunur.
6. Hucurât suresinin 11 ve 12. ayetlerinden hangi mesajlar çıkarılabilir? Örnek vererek açıklayınız.
Cevap: Hucurât suresinin 11 ve 12. ayetlerinden çıkarılabilen mesajlar şunlar olabilir: İnsanlar arasında alay etmek, karalamak ve lakap takmak hoşgörüsüzlüğe, düşmanlığa ve toplumsal huzursuzluğa neden olabilir. Bu tür davranışlar yerine insanlar arasında saygılı ve sevgi dolu bir iletişim kurulmalıdır.
B. Aşağıdaki çoktan seçmeli soruları cevaplayınız.
1. Peygamberimizin (s.a.v.), “Kıyamet günü mizanda,..daha ağır gelecek hiçbir (nafile) ibadet yoktur.”(88) 89 hadisini doğru olarak tamamlayan sözcükler aşağıdaki seçeneklerden hangisinde verilmiştir?
A) abdest almaktan
B) ağaç dikmekten
C) güzel ahlaktan
D) selam vermekten
E) yoksula yardım etmekten
Cevap: C
2. Yetişkin bir bireyin, anne ve babasının odasına veya başkalarının evine girmek için izin istemesi hangi erdemle doğrudan ilgilidir?
A) Doğruluğun
B) Mahremiyete saygının
C) Sevgi ve şefkatin
D) Tutumluluğun
E) Yardımlaşmanın
Cevap: B
3. Peygamberimizin (s.a.v.) “Edepten yoksun olmak, bulunduğu her şeyi çirkinleştirir. …ise bulunduğu her şeyi güzelleştirir.”(89> hadisi, aşağıdaki sözcüklerden hangisi ile doğru olarak tamamlanır?
A) Cömertlik B) Dürüstlük C) Kararlılık D) Hayâ E) Saygı
Cevap: D
4. Peygamberimizin (s.a.v.), ateşin odunu yiyip tükettiği gibi bütün hayırları tükettiğini belirttiği kötü huy, hangi seçenekte verilmiştir?
A) Gıybet etmek B) Haset etmek C) Hile yapmak
D) İsraf etmek E) Yalan söylemek
Cevap: B
5. Hucurât suresinin 12. ayetindeki “… Biriniz diğerinizi arkasından çekiştirmesin…” cümlesi, hangi davranışı yasaklamaktadır?
A) Gıybet etmeyi B) Haset etmeyi C) Lakap takmayı
D) Mahremiyete saygısızlığı E) Sûizanda bulunmayı
Cevap: A
C. Aşağıda verilen ayet alıntılarında boş bırakılan yerlere, verilen sözcüklerden uygun olanları yazınız.
1. “… Kuşkusuz namaz, hayâsızlıktan ve kötülükten meneder…” (Ankebüt, 29/45.)
2. “ Kötülüklerin açığına da gizlisine de yaklaşmayın…” (En’âm, 6/151.)
3. “Ey iman edenler! Allah’a kaşı gelmekten sakının ve doğru söz söyleyin.” (Ahzâb, 33/70.)
4. “… Yiyin, için, fakat israf etmeyin…” (A’râf, 7/31.)
5. “… Allah katında en şerefliniz, en değerliniz, takvâda en ileri olanınızdır…” (Hu- curât, 49/13.)
D. İfadelerden doğru olanların başına “D”, yanlış olanların başına “Y” yazınız.
1. (D) İslam dininin bütün hükümleri ahlakla bağlantılıdır.
2. (D) Duygu, düşünce, irade ve davranışını iyi yöneten insan, ahlakını güzelleştirebilir.
3. (Y) İslam ahlakı, kaynak olarak toplumun örflerini ve âdetlerini temel alır.
4. (D) Allahü Teâlâ, yaşantımızda Peygamberimizi (s.a.v.) örnek almamızı ister.
5. (Y) Bir kimsenin arkasından söylenenler doğru ise günah olmaz, yalan ise gıybet olur.
E. Kötü davranışların zararlarına, örnekte olduğu gibi birer örnek veriniz.
Yalan --> İnsanların birbirlerine güvenlerini yok eder.
İftira --> İnsanın onurunu zedeler, zarar görmesine de sebep olabilir.
Mahremiyeti ihlal --> Kişisel sınırların çiğnenmesine ve gizliliğin kaybedilmesine neden olur.
Gıybet --> İnsanların itibarını zedeler ve güvenlerini sarsar.
Hasetlik --> Düşmanlığa ve rekabete yol açar, toplumsal huzuru bozar.
Sûizan --> Güvensizlik ve şüpheyi artırır, ilişkileri zayıflatır.
Hile --> Güven kaybına neden olur, toplumda dürüstlük ve adalete zarar verir.
İsraf --> Kaynakların tükenmesine, ekonomik sorunlara ve çevresel tahribata yol açar.