Metni Anlama ve Çözümleme
1. Okuduğunuz metinle metnin konusu, amacı ve hedef kitlesi arasındaki ilişkiyi belirleyiniz.
- Konusu: Türkçe’nin tarihsel gelişimi
- Hedef Kitlesi: 10. sınıf öğrencileri
- Amacı: Okurlara ve öğrencilere Türkçe’nin tarih içindeki gelişimini öğretmektir.
2. Okuduğunuz metnin ana düşüncesini ve yardımcı düşüncelerini belirleyiniz.
Cevap: Türlerin geçmişten günümüze kullandıkları yazı dili ve konuşma dilleri ile bu dillerin ayrılan kolları. Yardımcı düşünceler ise Türkçe’nin kolları, Türkçe’nin neden kollara ayrıldığı
3. Okuduğunuz metnin üslup özelliklerini belirleyiniz.
Cevap: Okuduğumuz metin bilgilendirici bir metin olduğu için üslubu da sade, yalın açık bir dildir. Her okuyan aynı şeyi çıkarır.
4. Okuduğunuz metinde, metnin yazıldığı dönemin gerçekliğini yansıtan unsurları ve metnin dönemin gerçekliğiyle ilişkisini tespit ederek metindeki millî, manevi ve evrensel değerler ile sosyal ve tarihî öğeleri belirleyiniz.
Cevap: Okuduğumuz metin anlattığı dönemin bütün gerçekliğine ışık tutmaktadır. Türkçe’nin gelişimini anlatırken o dönemlerde hangi olaylar gelişmişse tarafsız bir şekilde okuruna sunmaktadır.
5. Okuduğunuz metinde ortaya konulan bilgi, tespit ve yorumları; gerekçe, kanıt, tutarlılık, geçerlilik, doğruluk açısından değerlendirerek metindeki bilgi ve yorumları ayırt ediniz.
Cevap: Okuduğumuz metin tutarlıdır. Çünkü anlatmak istediği şey ile anlattığı ve verdiği örnekler uyuşmaktadır. Bunun yanında geçerli ve doğru bilgiler içermektedir.
6. Okuduğunuz metindeki anlatım biçimlerini, düşünceyi geliştirme yollarını ve bunların işlevlerini belirleyiniz.
Cevap: Okuduğumuz metinde açıklayıcı bir anlatım vardır. Sınıflama ve örneklendirme gibi düşünceyi geliştirme yollarına başvurulmuştur.
7. Okuduğunuz metinde, yazarın konuyu hangi açıdan ele aldığını, yönlendirme yapıp yapmadığını, taraf olup olmadığını, öznel veya nesnel davranıp davranmadığını tespit ederek metinde yazarın bakış açısını belirleyiniz.
Alfabe değişiklikleri Türk edebiyatına nasıl etki etmiştir? Araştırınız. Ulaştığınız sonuçları aşağıya yazınız.
Cevap: Okuduğumuz metinde yazar konuyu okura bilgi vermek amacıyla ele almıştır. Alfabe değişikliğinin hem bilimsel, hem de siyasî bir görünüm kazandığını söylemek mümkündür. Çünkü her devir kendi özelliğini alfabe üzerinden dil ve dolayısıyla edebiyat yoluyla günümüze taşımıştır diyebiliriz.