10. Sınıf Biryay Yayınları Türk Dili ve Edebiyatı Sayfa 167 Cevapları
Metni Anlama ve Çözümleme
1. Celal Bey’in, Dilber’in ve Zehra Hanım’ın kişisel özelliklerini aşağıdaki tabloya yazınız.
2. Çaresaz’ı ağlatan nedenler nelerdir? Açıklayınız.
Cevap: Çaresaz ağlatan nedenler esareti ve köleliğidir.
3. Çaresaz “Ağlamak esirliğin en büyük hakkıdır. Biz o hürriyete sahibiz.” sözüyle ne anlatmak istemektedir? Açıklayınız.
Cevap: Çaresaz bir konakta köle olarak çok zor koşullar altında çalıştırıldığı için ağlamaktadır.
4. Dilber sabahın erken saatlerinde nasıl bir olayla karşılaşır? Buna tepkisi ne olmuştur?
Cevap: Köle olarak hiçbir hakları olmadığını, sadece çektiği acılardan dolayı ağlama özgürlüğü olduğunu anlatmak istiyor.
5. Metnin olay örgüsünü belirleyiniz. Olaylar nerede ve hangi dönemde geçmektedir?
- Zehra Hanımın oğlu Celal Beyin bir esir parçası olarak gördüğü Dilber’le evlenmesini istememesi
- Dilber’i evden göndermesi
- Dilber’in Çaresaz’la vedalaşmaları
- Dilber’in evden ayrılmasına çok üzülmesi
- Metindeki olaylar 19.yüzyıl Tanzimat Dönemi’nde Dilber’in esir olarak satıldığı bir konakta meydana geliyor.
6. Okuduğunuz metinde verilmek istenen temel ileti nedir? Açıklayınız.
Cevap: Eserde mal gibi alınıp satılan köle gibi çalıştırılan esir kızların büyük acılar yaşadıklarını vurgulayıp esaretin ne büyük bir kötülük olduğunu, bundan vazgeçilmesi gerektiği iletisi veriliyor.
10. Sınıf Biryay Yayınları Türk Dili ve Edebiyatı Sayfa 168 Cevapları
7. Celal Bey’in annesinin, oğlu için yaptıkları sizce doğru mudur? Düşüncelerinizi söyleyiniz.
Cevap: Doğru değildir. Günümüzde de Zehra Hanım gibi annelere rastlamak mümkündür.
8. Dilber’in mücadeleden vazgeçerek kendini Nil Nehri’ne bırakmasını nasıl karşılıyorsunuz?
Cevap: Diriliş romanındaki Katyuşa işlemediği bir suçtan yok yere hapis yatmış, oldukça zor günler yaşamış bir kadındır. Dilber ise çok küçük yaşta köle olarak alınıp satılmıştır. Kadın, aile ve toplum arasında bir köprü görevini görür. Kadının toplumlarda yerine getirdiği görevleri itibariyle, sosyal sistemin işleyişine katkısı büyüktür. Bir kadının sosyal hayatta yer alması her açıdan çok önemlidir. Dünyadaki medeniyetlerin tarihsel gelişim süreci içindeki yaşamları incelendiği zaman kadınların sosyal yaşamda aktif biçimde yer aldığı toplumların gerek bilim gerekse medeniyet anlamında ilerlemiş, sanatın her türünün geliştiği toplumlar olduğunu görürüz. Kadınların baskı altında tutulduğu ve bir yerde ikinci sınıf diyebileceğimiz insan muamelesi gördüğü toplumların ise az gelişmiş, kültürel anlamda dar kalıplara sıkışmış toplumlar olduğunu görürüz.