Neler Öğrendik?
1. Bir anne ve babanın dört çocuğu oluyor. İki kız ve iki erkek çocuğun peş peşe olma ihtimali nedir?
Cevap: 1/16
İki kız ve iki erkek çocuk olma ihtimalini hesaplamamız istenmiş. Bu sorunun cevabı 1/16 olacaktır. Çözümü için aşağıdaki açıklamayı okuyabilirsin.
Bu soruyu aslında çok kolay bir yöntem ile çözebiliriz. Anne XX kromozomlarına sahiptir. Baba ise XY kromozomlarına sahiptir. Doğacak çocuk anneden ve babadan birer tane eşey kromozomu alır. Annede yalnızca X kromozomu olduğu için doğacak çocuklar erkek de olsa, kız da olsa her zaman X kromozomuna sahip olacaktır. Babadan ise X veya Y eşey kromozomunu alabilir.
Eğer çocuğun babadan aldığı eşey kromozomu X ise, doğan çocuğun cinsiyeti kız olacaktır. Eğer çocuk babadan Y eşey kromozomunu alırsa, bu defa çocuk erkek olacaktır. Yani aslında diyebiliriz ki çocuğun kız veya erkek olması, babadan gelen kromozoma bağlıdır.
Anneden her zaman X kromozomu gelecek demiştik. Babadan ise X veya Y kromozomu gelebilir. Buna göre doğacak çocuğun kız veya erkek olma ihtimalini hesaplayalım.
Anneden X Babadan X ---> Doğan Çocuk XX
Buna göre bir çocuğun kız veya erkek olma ihtimali 1/2 olarak bulunur. Sorudaki ihtimali hesaplayalım şimdi.
2. AaBbCcDd genotipinde bir bireyin B-C genleri bağlıdır. Krossing over olmadığı düşünülürse bu bireyden oluşabilecek gamet çeşitlerinin sayısını ve genotiplerini bulunuz.
Cevap: 8 çeşit gamet oluşabilir. Oluşabilecek genotipler: ABCD, ABCd, AbcD, Abcd, aBCD, aBCd, abcD, abcd
3.
a) Yukarıda genotipleri belirtilen bireylere ait eşey ana hücrelerinin, mayoz bölünmesi sonucunda oluşabilecek gamet hücresi çeşitlerinin genotiplerini yazınız (Krossing over olayının gerçekleşmediği kabul edilecektir.).
Cevap: I. ABC, ABc, abC, abc II. ABC, abc III. ABC, AbC, Abc, ABc, aBC, abC, abc, ABc
b) Üç birey de aynı genotipte olmasına rağmen gamet çeşitlerinin farklı olmasının nedeni nedir? Açıklayınız.
Cevap: I ve II. bireylerde bağlı genler söz konusudur. Krossing over olayının gerçekleşmediği kabul edildiğinden bu bireylerdeki genler bağımsız şekilde hareket edemezler. Dolayısıyla bu bireylerin gamet çeşidi sayıları III. bireye göre daha azdır.