Sayılar nasıl yazılır
1. Sayılar cümle içerisinde harfle de yazılabilir:
- Annem otuz beş yaşında.
- Okullar dört hafta sonra açılacak.
- Bu yıl yedinci sınıfa geçeceğim.
a. Saat, para tutarı, ölçü, istatistik verilere ilişkin sayılarda rakam kullanılır:
- Yarın 16.30’da toplantımız var.
- Sınıfımızın % 70’i kız öğrencilerden oluşuyor.
- Eve gelirken 3 kilo patates alır mısın?
b. Saatler ve dakikalar metin içinde yazıyla da yazılabilir:
- Otobüs sekize çeyrek kala gelecekmiş.
- Lütfen saat onu on geçe burada ol.
- Kızımız saat sekiz buçuktan önce kalkmaz.
c. Dört veya daha çok basamaklı sayıların kolay okunabilmesi amacıyla içinde geçen bin, milyon, milyar ve trilyon sözleri harfle yazılabilir:
- Bir insan vücudunda yaklaşık 5 milyon kıl kökü vardır.
- Banka kasasında tam olarak 6 trilyon 50 milyar 5 milyon 320 bin 500 lira var.
2. Birden fazla kelimeden oluşan sayılar ayrı yazılır:
- Bir yılda üç yüz altmış beş gün vardır.
- Bir çay kaşığına yaklaşık yüz on pirinç tanesi sığar.
- Misafirimiz üç yüz beş numaralı odada kalıyor.
3. Para ile ilgili işlemlerle fatura senet, çek vb. ticari belgelerde geçen sayılar bitişik yazılır:
- 501,61 TL → beşyüzbir TL, altmışbir kr.
- 2000,55 TL → ikibin TL, ellibeş kr.
4. Yüzde ve binde işaretleri yazılırken sayılarla işaret arasında boşluk bırakılmaz:
- Elimdeki testlerin %40‘ını anca çözebildim.
- Bu işin olma ihtimali %1‘dir bence…
- Beynimizin sadece %10‘unu kullandığımız doğru bir bilgi değildir.
5. Adları sayılardan oluşan iskambil oyunları bitişik yazılır:
- Her akşam toplanıp yirmibir oynuyorlar.
- Ellibir oyununda benden iyisi yoktur.
6. Romen rakamları tarihî olaylarda, yüzyıllarda, hükümdar adlarında, tarihlerde ayların yazılışında, kitap ve dergi ciltlerinde, kitapların asıl bölümlerinden önceki sayfaların numaralandırılmasında, maddelerin sıralandırılmasında kullanılır:
- II. Dünya Savaşı, 1939’dan 1945’e kadar süren küresel bir askerî çatışmadır.
- Yirmi sekizinci Osmanlı padişahı III. Selim’dir.
- Orhun Yazıtları’nın yazılışları VIII. yüzyılın başlarına dayanmaktadır.
7. Dört veya daha çok basamaklı sayılar sondan sayılmak üzere üçlü gruplara ayrılarak yazılır ve aralarına nokta konur:
- Son sayıma göre ilçemizde 25.768 kişi yaşıyor.
- Galaksimizde yaklaşık 400.000.000.000 yıldız olduğu kabul ediliyor.
8. Sıra sayıları yazıyla ve rakamla gösterilebilir. Rakamla gösterilmesi durumunda ya rakamdan sonra bir nokta konur ya da rakamdan sonra kesme işareti konularak derece gösteren ek yazılır:
- Yarışı on birinci sırada bitirdi.
- Yarışı 11. sırada bitirdi.
- Yarışı 11’inci sırada bitirdi.
- Bir yarışta dördüncüyü geçersen, kaçıncı sırada olursun?
- Bir yarışta 4.’yü geçersen, kaçıncı sırada olursun?
- Bir yarışta 4’ncüyü geçersen, kaçıncı sırada olursun?
9. Üleştirme sayıları rakamla değil yazıyla belirtilir:
- Basamakları ikişer ikişer çıktı. (2’şer 2’şer yanlış kullanım.)
- Kurabiyelerden herkese dörder tane düşüyor. (4’er yanlış kullanım.)
10. Rakamla yazılmış bir sayıya gelen ekler, kesme işareti ile ayrılır. Ekler, ses uyumlarına girer:
- İstanbul 1453‘te fethedilmiştir.
- Saat tam 13.51‘de orada ol.
11. Notayı niteleyen sayılar ayrı yazılır:
- Gördüğünüz gibi tabloda dört adet on altılık nota birleştirilmiştir.
- Tüm eser otuz ikilik notalarla bestelenmiş.
TDK Sayıların Yazılışı ile ilgili kurallar
1. Sayılar harflerle de yazılabilir: bin yıldan beri, on dört gün, haftanın beşinci günü, üç ayda bir, yüz soru, iki hafta sonra, üçüncü sınıf vb.
Buna karşılık saat, para tutarı, ölçü, istatistik verilere ilişkin sayılarda rakam kullanılır: 17.30’da, 11.00’de, 1.500.000 lira, 25 kilogram, 150 kilometre, 15 metre kumaş, 1.250.000 kişi vb.
Saatler ve dakikalar metin içinde yazıyla da yazılabilir: saat dokuzu beş geçe, saat yediye çeyrek kala, saat sekizi on dakika üç saniye geçe, mesela saat onda vb.
Dört veya daha çok basamaklı sayıların kolay okunabilmesi amacıyla içinde geçen bin, milyon, milyar ve trilyon sözleri harfle yazılabilir: 1 milyar 500 milyon kişi, 3 bin 255 kalem, 8 trilyon 412 milyar vb.
2. Birden fazla kelimeden oluşan sayılar ayrı yazılır: iki yüz, üç yüz altmış beş, bin iki yüz elli bir vb.
3. Para ile ilgili işlemlerle senet, çek vb. ticari belgelerde geçen sayılar bitişik yazılır: 650,35 (altıyüzelliTL, otuzbeşkr.)
4. Yüzde ve binde işaretleri yazılırken sayılarla işaret arasında boşluk bırakılmaz: %25, %50 vb.
5. Adları sayılardan oluşan iskambil oyunları bitişik yazılır: altmışaltı, ellibir, yirmibir vb.
6. Romen rakamları tarihî olaylarda, yüzyıllarda, hükümdar adlarında, tarihlerde ayların yazılışında, kitap ve dergi ciltlerinde, kitapların asıl bölümlerinden önceki sayfaların numaralandırılmasında, maddelerin sıralandırılmasında kullanılır: II. Dünya Savaşı; XX. yüzyıl; III. Selim, XIV. Louis, II. Wilhelm, V. Karl, VIII. Edward; 1.XI.1928; I. Cilt; I)… II) … vb.
7. Dört veya daha çok basamaklı sayılar sondan sayılmak üzere üçlü gruplara ayrılarak yazılır ve aralarına nokta konur: 4.567, 326.197, 49.750.812, 28.434.250.310.500 vb.
8. Sayılarda kesirler virgülle ayrılır: 15,2 (15 tam, onda 2); 5,26 (5 tam, yüzde 26) vb.
9. Sıra sayıları yazıyla ve rakamla gösterilebilir. Rakamla gösterilmesi durumunda ya rakamdan sonra bir nokta konur ya da rakamdan sonra kesme işareti konularak derece gösteren ek yazılır: 15., 56., XX.; 15’inci, 56’ncı, XX’nci vb.
UYARI: Sıra sayıları ekle gösterildiklerinde rakamdan sonra sadece kesme işareti ve ek yazılır, ayrıca nokta konmaz: 8.’inci değil 8’inci, 2.’nci değil 2’nci vb.
10. Üleştirme sayıları rakamla değil yazıyla belirtilir: 2’şer değil ikişer, 9’ar değil dokuzar, 100’er değil yüzer vb.
11. Bayağı kesirlere getirilecek ekler alttaki sayı esas alınarak yazılır: 4/8’i (dört bölü sekizi), 1/2’si (bir bölü ikisi) vb.
12. Bir zorunluluk olmadıkça cümle rakamla başlamaz.
Yorumların her türlü cezai ve hukuki sorumluluğu yazan kişiye aittir. Eğitim Sistem yapılan yorumlardan sorumlu değildir.